Ukraina có thể tấn công Nga bất cứ lúc nào

Nhưng người Nga đã có gần 6 tháng để chuẩn bị để xây dựng một hệ thống phòng thủ phức tạp. Điều này cho thấy, Ukraina khó có thể tạo được sự đột phá và đây sẽ là một thách thức không nhỏ.

Hình ảnh vệ tinh được CNN và các tổ chức tin tức khác xem xét cho thấy mức độ phòng thủ của Nga đã được xây dựng ở các vùng phía Nam Ukraina với các lớp hào chống tăng, chướng ngại vật, bãi mìn và chiến hào.

Việc phòng thủ kéo dài hàng trăm dặm trên khắp mặt trận phía Nam uốn khúc, nơi các lực lượng Ukraina dự kiến sẽ tập trung phản công trong những tuần tới. Thách thức đối với người Ukraina sẽ là vượt qua những chướng ngại vật này với tốc độ nhanh, tạo ra động lực khiến cho sự chỉ huy và kiểm soát của Nga bất ngờ.

Một số hình ảnh vệ tinh được Maxar Technologies chia sẻ với CNN và được chụp vào thứ Tư, cho thấy các chiến hào rộng lớn ở phía Đông thị trấn Polohy ở vùng Zaporizhzhia. Phân tích hình ảnh của Reuters cho thấy hàng nghìn vị trí phòng thủ trên một khu vực rộng lớn.

Thực tế cho thấy rằng: "Các vị trí của Nga tập trung nhiều nhất ở gần tiền tuyến ở khu vực Đông Nam Zaporizhzhia, ở phía Đông và trên dải đất hẹp nối Bán đảo Crimea với phần còn lại của Ukraina", theo phân tích của Reuters.

Hệ thống phòng thủ của Nga bao gồm các mương chống tăng gần Polohy kéo dài 30 km (19 dặm), cũng như các công sự phụ xung quanh các thị trấn quan trọng như Tokmak. Khu vực này sẽ rất quan trọng nếu lực lượng Ukraina cố gắng tiến về thành phố Melitopol và chia cắt lực lượng Nga ở phía Nam.

Stephen Wood của Maxar cho biết, những hệ thống phòng thủ này được nhân rộng trên một dải lãnh thổ rộng lớn, từ Crimea ở phía Nam cho đến các khu vực của Donetsk. CNN trước đó đã đưa tin về các công sự phòng thủ đang được xây dựng ở phía Bắc Crimea.

Người đứng đầu Crimea do Nga bổ nhiệm, ông Sergey Aksyonov, hồi đầu tháng này cho biết: "Các lực lượng vũ trang của chúng tôi đã xây dựng một hệ thống phòng thủ hiện đại, có chiều sâu".

Nhiều tháng chuẩn bị

Những tuyến phòng thủ này bắt đầu xuất hiện sau khi các lực lượng Nga rút khỏi một phần của vùng Kherson vào tháng 11, và về cơ bản đã thiết lập một tuyến phòng thủ mới trải dài trên các vùng nông thôn phần lớn ở miền Nam Ukraina. Bộ Quốc phòng Anh cho biết vào tháng 11 rằng, hai nhà máy đang sản xuất chướng ngại vật xe tăng "răng rồng" bằng bê tông.

Tuy nhiên, những biện pháp phòng thủ như vậy chỉ tốt khi lực lượng được phân công cho từng khu vực. Tự chúng là một trở ngại hạn chế. Đó là lý do tại sao người Nga đã đẩy thêm nhiều đơn vị vào miền Nam Ukraina. Những tuyến phòng thủ này đã trở nên quan trọng đối với các mục tiêu tổng thể của họ.

Các quan chức Ukraina thường xuyên chuyển tiếp lời kể của người dân ở các khu vực bị chiếm đóng như Mariupol và Berdyansk về các đoàn xe dài của Nga đi qua và hàng chục tòa nhà bị chiếm dụng làm nơi ở của quân đội.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy một căn cứ lớn của Nga ở phía Bắc Crimea vào tháng 2 có đầy đủ thiết bị, bao gồm cả pháo binh và xe tăng, đã trống rỗng hơn nhiều vào cuối tháng 3 và gần như hoàn toàn bị bỏ trống vào tuần trước. Không rõ thiết bị đã đi đâu nhưng có khả năng nó đã được gửi lên phía Bắc để củng cố các tuyến phòng thủ của Nga.

Mặc dù vậy, thật khó để biết có bao nhiêu quân đội Nga – và chất lượng ra sao – được bố trí cho mỗi phần của một chiến tuyến dài như vậy. Điều quan trọng đối với người Ukraina là làm gián đoạn các tuyến tiếp tế, phá hủy kho đạn dược và tấn công cơ sở hạ tầng nhiên liệu (trong số nhiều nhiệm vụ khác) trước cuộc tấn công.

Điều đó sẽ làm cho việc duy trì những đội quân phòng thủ khó khăn hơn.

Người Ukraina sẽ đánh giá đâu là điểm yếu của Nga bởi vì động lực một khi cuộc phản công bắt đầu sẽ rất quan trọng.

Không có bất ngờ

Các quan chức Ukraina đã thừa nhận rằng không giống như cuộc càn quét bất ngờ vào tháng 9 năm ngoái qua phần lớn khu vực Kharkiv, họ có thể thiếu yếu tố bất ngờ trong bất kỳ cuộc phản công lớn nào.

Các quan chức do Nga chỉ định ở Zaporizhzhia tuyên bố đã có một sự tăng cường lớn của lực lượng Ukraina trong khu vực. Vladimir Rogov, người đứng đầu tổ chức "We Together with Russia" ở Zaporizhzhia cho biết hôm thứ Năm rằng một số lữ đoàn mới của Ukraina sẽ đến tiền tuyến vào cuối tuần này.

Rogov cho biết: "Các lữ đoàn này đang được chuyển giao cho 12.000 chiến binh hiện có trong khu vực". Thông tin của ông Rogov không thể xác minh. Giới chức Ukraina không tiết lộ hoạt động di chuyển của các đơn vị.

Các quan chức NATO nói rằng 98% phương tiện chiến đấu cam kết với Ukraina hiện đang được sản xuất trong nước và Bộ trưởng Quốc phòng Ukraina, Oleksii Reznikov, cho biết hôm thứ Sáu rằng công tác chuẩn bị cho cuộc phản công gần như đã hoàn tất.

Tuy nhiên, các đơn vị Ukraina sẽ phải thành thạo các cuộc diễn tập phối hợp vũ khí với thiết bị mới này, tích hợp rà phá bom mìn, loại bỏ các chướng ngại vật xe tăng và xây dựng cầu với các tiểu đoàn tấn công của họ. Đó là sự phối hợp phức tạp.

Gói viện trợ của Hoa Kỳ được công bố vào tháng 3 bao gồm các cây cầu phóng bằng xe bọc thép, sẽ đi cùng với các đơn vị tiến công — cũng như đạn dược phá hủy.

Và họ sẽ phải làm việc với sự phối hợp và giao tiếp tuyệt vời để thành công. Một số nhà phân tích đã so sánh những gì người Ukraina cần làm với cuộc đổ bộ D-Day, mà Tướng Đức Erwin Rommel đã nói vào thời điểm đó: "24 giờ đầu tiên của cuộc tấn công sẽ mang tính quyết định… đối với quân đồng minh, cũng như nước Đức, đó sẽ là ngày dài nhất".

Franz-Stefan Gady, một chuyên gia về chiến tranh hiện đại có trụ sở tại London, cho biết mục tiêu của Ukraina phải là "gây ra tình trạng tê liệt trong giới lãnh đạo quân đội Nga và gây hoang mang cho cấp bậc và quân nhân Nga… Các yếu tố vô hình như bất ngờ chiến thuật, khả năng lãnh đạo chiến trường, và tinh thần chiến đấu có thể sẽ quyết định trong 24 giờ đầu tiên của một cuộc tấn công".

Ông nói, trong một kịch bản lý tưởng, "các cột bọc thép của Ukraina chọc thủng các lớp phòng thủ nhiều lớp của Nga tại một điểm yếu, nhanh chóng tiến vào hậu phương của Nga và đe dọa các điểm chỉ huy và kiểm soát như trụ sở quân sự và trung tâm tiếp tế".

Nhưng mối nguy hiểm đối với các lực lượng Ukraina, theo Matthew Schmidt, phó giáo sư an ninh quốc gia tại Đại học New Haven, là cuộc phản công trở thành "một cuộc chiến cấp sư đoàn biến thành một loạt các cuộc đụng độ cấp trung đội" với việc quân Ukraina bị sa lầy.

Ông nói, làm chủ các vũ khí kết hợp – việc sử dụng nhiều loại tài sản phối hợp với nhau – sẽ rất quan trọng. "Tấn công các kho tiếp liệu ở phía sau, rà phá bom mìn nhanh chóng, phối hợp hỏa lực và di chuyển từ cấp lữ đoàn đến cấp trung đội".

Người Ukraina có lợi thế trong việc lựa chọn địa điểm và thời gian để đi, và với mức độ tập trung lực lượng. Rogov, quan chức do Nga bổ nhiệm ở Zaporizhzhia, cho biết ông hy vọng người Ukraina sẽ tiến hành một số cuộc tấn công nghi binh để cố gắng gây nhầm lẫn cho hệ thống phòng thủ của Nga, đặc biệt là việc sử dụng các nhóm trinh sát nhỏ bên kia sông Dnipro ở cả Zaporizhzhia và Kherson.

Khi cuộc tấn công bắt đầu, các yếu tố khác có thể phát huy tác dụng: Mọi thứ từ thời tiết đến khả năng của người Nga và mong muốn phản công, và yếu tố trên không.

Một cuộc phản công của Nga?

Một thuộc tính của phòng thủ thành công là khả năng phản công, làm mất thăng bằng của kẻ thù đang tiến lên và buộc nó phải gửi quân đến nơi không mong muốn. Khả năng của người Nga để làm điều này một cách hiệu quả là đáng nghi ngờ. 

Các nhà phân tích phương Tây tin rằng các lực lượng tinh nhuệ như lính dù VNV (hay VDV?) của Nga đã chịu tổn thất nặng nề ngay từ đầu chiến dịch mà họ vẫn chưa thể phục hồi.

Mick Ryan, cựu tướng Úc, người viết bản tin chiến lược quân sự Futura Doctrina, cho biết: "Mặc dù có những điều chỉnh chiến thuật từ người Nga, nhưng chúng tôi vẫn chưa thấy họ đạt được bước đột phá về hoạt động và khả năng khai thác trong các cuộc tấn công năm 2023".

Tuy nhiên, người Nga vẫn giữ được lợi thế rõ rệt trên không và điều này có thể rất quan trọng trong việc làm chậm tiến độ của Ukraina. Ryan lưu ý rằng để tránh hệ thống phòng không của Ukraina, lực lượng không quân Nga đã tăng cường sử dụng các vũ khí 'độc lập' như bom lượn 1,5 tấn gần đây được sử dụng xung quanh Bakhmut.

Ryan cho biết: "Những điều này không chỉ làm tăng khả năng sống sót của máy bay phóng mà còn rất khó đánh chặn".

Bất chấp sự khéo léo và động lực lớn hơn của người Ukraina, và bất chấp những tổn thất đáng kinh ngạc của người Nga kể từ khi cuộc chiến bắt đầu, Moscow vẫn giữ được nguồn lực vượt trội hơn nhiều trong cuộc xung đột này.

Gady tweet: "Về lâu dài, các lực lượng vũ trang của Ukraina sẽ gặp khó khăn trong việc thoát khỏi lò luyện tiêu hao sức lực của cuộc chiến trên bộ tập trung vào pháo binh này".

Và ngay cả khi họ thành công trong việc chọc thủng phòng tuyến của Nga, tiến đến Melitopol và Berdyansk, các quan chức phương Tây cũng không mấy kỳ vọng rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thay đổi mục tiêu của mình ở Ukraina.

Schmidt đưa ra quan điểm rằng, lực lượng quân sự chỉ hoạt động khi nó tạo ra hiệu ứng chính trị. "Điều đó có nghĩa là Putin cần một tổn thất lớn đến mức ông ấy không thể làm chệch hướng nó… và đó sẽ là chiếm Crimea".

(Nguồn: CNN)