Nga và Triều Tiên cần gì ở nhau?

Các quan chức Mỹ cũng cho biết, Nga đang tìm cách mua đạn dược từ Triều Tiên để bổ sung nguồn dự trữ đã cạn kiệt do cuộc chiến ở Ukraina. Đổi lại, các chuyên gia cho biết, Triều Tiên có thể muốn có thực phẩm, năng lượng cũng như chuyển giao công nghệ vũ khí tinh vi.

Cuộc gặp với Tổng thống Putin sẽ là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của ông Kim với một nhà lãnh đạo nước ngoài kể từ khi Triều Tiên đóng cửa biên giới vào tháng 1/2020. Họ gặp nhau lần đầu tiên vào tháng 4/2019, hai tháng sau khi chính sách ngoại giao hạt nhân cấp cao của ông Kim với Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Donald Trump sụp đổ.

Dưới đây là ý nghĩa của cuộc gặp có thể xảy ra giữa ông Kim và ông Putin.

Nga muốn gì ở Triều Tiên?

Kể từ năm ngoái, các quan chức Mỹ đã nghi ngờ rằng Triều Tiên đang cung cấp cho Nga đạn pháo, tên lửa và các loại đạn khác, nhiều trong số đó có thể là bản sao của các loại đạn thời Liên Xô.

Theo các quan chức Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu đã tới Bình Nhưỡng vào tháng 7 và yêu cầu ông Kim gửi thêm đạn dược tới Nga.

"Nga đang cần khẩn cấp vật tư chiến tranh. Nếu không, làm sao bộ trưởng quốc phòng của một nước hùng mạnh đang có chiến tranh lại đến một nước nhỏ như Triều Tiên?", Kim Taewoo, cựu giám đốc Viện Thống nhất Quốc gia Hàn Quốc của Seoul, cho biết.

Ông cho biết Shoigu là bộ trưởng quốc phòng Nga đầu tiên đến thăm Triều Tiên kể từ khi Liên Xô tan rã năm 1991.

Pavel Felgenhauer, một nhà phân tích quốc phòng và quân sự, nói với Al Jazeera rằng họ đang ở vị trí lý tưởng để cung cấp vũ khí cho Nga.

"Triều Tiên không rời khỏi Chiến tranh Lạnh. Họ vẫn sản xuất và có sắc lệnh sao chép các cỡ nòng tương tự của Liên Xô/Nga, vì vậy điều đó thực sự có thể cung cấp cho Nga những thứ mà quân đội Nga cần ở tiền tuyến", Felgenhauer nói.

Mua vũ khí từ Triều Tiên sẽ vi phạm các nghị quyết của Liên Hợp Quốc, được Nga ủng hộ, cấm mọi hoạt động buôn bán vũ khí với quốc gia bị cô lập này. Nhưng giờ đây, khi phải đối mặt với các lệnh trừng phạt quốc tế và kiểm soát xuất khẩu vì cuộc chiến ở Ukraina, Nga đã tìm kiếm vũ khí từ các quốc gia bị trừng phạt khác, như Triều Tiên và Iran.

Triều Tiên có kho vũ khí khổng lồ, nhưng Cha Du Hyeogn, nhà phân tích tại Viện nghiên cứu chính sách Asan của Seoul, nghi ngờ liệu nước này có thể nhanh chóng gửi số lượng đáng kể đến Nga hay không vì tuyến đường bộ hẹp giữa các nước chỉ có thể xử lý một lượng giao thông đường sắt hạn chế.

Đổi lại Triều Tiên được gì?

Các chuyên gia cho biết ưu tiên của ông Kim sẽ là các chuyến hàng viện trợ, uy tín và công nghệ quân sự.

Nam Sung-wook, cựu giám đốc của Viện Chiến lược An ninh Quốc gia, một tổ chức tư vấn do cơ quan tình báo Hàn Quốc điều hành, cho biết: "Đây sẽ là một thỏa thuận 'đôi bên cùng có lợi' cho cả hai, vì ông Putin đang bị dồn vào kho vũ khí đã cạn kiệt của mình trong khi ông Kim phải đối mặt với áp lực từ mối quan hệ hợp tác ba bên Hàn Quốc-Mỹ-Nhật Bản. "Nhu cầu của họ bây giờ đã được đáp ứng một cách hoàn hảo".

Việc đóng cửa biên giới thời đại dịch đã khiến Triều Tiên gặp khó khăn nghiêm trọng về kinh tế và ông Kim có thể sẽ tìm kiếm nguồn cung cấp thực phẩm và năng lượng để giải quyết tình trạng thiếu hụt.

Bong Youngshik, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Triều Tiên thuộc Đại học Yonsei, cho biết một thỏa thuận viện trợ vũ khí lấy lương thực có thể xảy ra nếu cuộc họp diễn ra.

Youngshik nói với Al Jazeera: "Thực tế là cuộc họp thượng đỉnh là cần thiết để các quốc gia này hoàn tất việc trao đổi và buôn bán vũ khí, có nghĩa là có rất nhiều chi tiết cần được giải quyết và thống nhất ở các cấp chính phủ".

Ông nói: "Đây là một cuộc đàm phán rất khó khăn đối với cả hai bên để đạt được thỏa thuận, vì vậy kịch bản rất có thể xảy ra là Nga cung cấp viện trợ lương thực và Triều Tiên tiếp tục mục dịch của mình trong việc cân nhắc một thỏa thuận vũ khí với Nga".

Ông Kim có thể cũng sẽ công bố việc mở rộng quan hệ với Moscow như một dấu hiệu cho thấy đất nước đang vượt qua những năm tháng bị cô lập. Các nhà lãnh đạo Triều Tiên từ lâu đã coi các cuộc gặp mặt trực tiếp với các nhà lãnh đạo thế giới là dấu hiệu có tầm quan trọng quốc tế và nhằm mục đích tuyên truyền trong nước.

Hong Min, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Quốc gia Hàn Quốc, cho biết, ông Kim có thể cũng đang tìm kiếm công nghệ của Nga để hỗ trợ kế hoạch chế tạo các hệ thống vũ khí công nghệ cao như tên lửa tầm xa, vũ khí đạn đạo siêu thanh, tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và vệ tinh do thám. 

Hong Min nói, không rõ liệu Nga có sẵn sàng cung cấp cho Triều Tiên các công nghệ tiên tiến liên quan đến vũ khí hạt nhân và ICBM hay không. Ông nói, Nga luôn bảo vệ chặt chẽ các công nghệ vũ khí quan trọng nhất của mình, ngay cả từ các đối tác quan trọng như Trung Quốc.

Hai nước có thể tiến gần đến mức nào?

Cũng không rõ sự hợp tác quân sự giữa ông Kim và Putin có thể tiến xa đến đâu, nhưng bất kỳ dấu hiệu nào về mối quan hệ nồng ấm hơn sẽ khiến các đối thủ như Mỹ và Hàn Quốc lo lắng.

Nga tìm cách ngăn chặn cuộc phản công của Ukraina và kéo dài chiến tranh, trong khi Triều Tiên đang gia tăng tốc độ thử tên lửa kỷ lục để phản đối các động thái của Mỹ nhằm củng cố liên minh quân sự với Hàn Quốc và Nhật Bản.

Shoigu nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng Nga và Triều Tiên đang cân nhắc khả năng tập trận quân sự song phương. Trước đó, cơ quan tình báo Hàn Quốc nói với các nhà lập pháp rằng Shoigu dường như đã đề xuất một cuộc tập trận ba bên có sự tham gia của Trung Quốc.

Dù sao đi nữa, đây sẽ là cuộc tập trận quân sự chung đầu tiên của Triều Tiên với nước ngoài kể từ khi kết thúc Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953. Đất nước này đã tránh huấn luyện với quân đội nước ngoài theo triết lý "juche" hay "tự lực" chính thức của mình.

Felgenhauer, nhà phân tích quốc phòng và quân sự, nói rằng "có thể" ông Putin sẽ đến thăm Vladivostok vào tuần tới để dự một diễn đàn kinh tế và gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên bên lề.

Ông nói: "Hiện tại, có vẻ như mối quan hệ giữa Moscow và Bình Nhưỡng đang nở rộ, cả hai bên đều có những điều để trao đổi với nhau và cả hai bên đều đang chịu áp lực và lệnh trừng phạt của phương Tây, vì vậy họ dường như là đồng minh ngẫu nhiên".

Kim Taewoo, cựu giám đốc viện, cho biết việc mở rộng hợp tác an ninh Hàn Quốc-Mỹ-Nhật Bản có thể khiến ông Kim Jong Un phá vỡ điều cấm kỵ đó và lần đầu tiên tổ chức tập trận với Nga và Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông Nam, hiện là giáo sư tại Đại học Hàn Quốc, cho biết Triều Tiên có thể sẽ không chấp nhận lời đề nghị này vì điều này có thể khiến Triều Tiên càng phụ thuộc nhiều hơn vào Trung Quốc và Nga.

Park Won Gon, giáo sư tại Đại học Phụ nữ Ewha ở Seoul, cho biết còn quá sớm để dự đoán chính sách ngoại giao của ông Kim có thể mang lại kết quả gì ngoài việc thể hiện thái độ thách thức Mỹ.

"Trong mọi trường hợp, Triều Tiên và Nga cần chứng tỏ rằng họ đang làm việc cùng nhau và đang đẩy mạnh sự hợp tác này", ông Park nói. "Rõ ràng có những lĩnh vực hợp tác thực tế và cũng có một số khía cạnh mang tính biểu tượng mà họ muốn thể hiện với Mỹ".

(Nguồn: The Guardian)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin