Kế hoạch thay thế khí đốt Nga của EU khó thành công?

Các nhà phân tích dự đoán rằng, nỗ lực của Liên minh châu Âu (EU) trong việc thay thế khí đốt nhập khẩu từ Nga trong năm nay có thể sẽ không đạt được như ý muốn và điều này sẽ gây thêm áp lực lên nền kinh tế của khu vực này. 

Việc chuyển hướng khỏi nguồn cung cấp khí đốt từ Nga của EU càng trở nên cấp thiết hơn sau khi Gazprom, một công ty được nhà nước Nga hậu thuẫn, đã giảm 60% sản lượng cung cấp cho châu Âu với lý do sửa chữa đường ống Nord Stream 1, một đường ống chạy tới Đức bên dưới Biển Baltic. 

Cao ủy năng lượng châu Âu, Kadri Simson, sẽ gặp các Bộ trưởng năng lượng của EU vào thứ Hai tuần tới để thảo luận về các biện pháp phối hợp tiềm năng, bao gồm giảm nhu cầu và các kế hoạch dự phòng nếu tình hình xấu đi. 

Tuy nhiên, kế hoạch hiện tại của EU để thay thế khí đốt của Nga có vẻ không thành công. Năm 2021, EU nhập khẩu khoảng 155 mét khối (bcm) khí đốt tự nhiên từ Nga. 

Các đề xuất thay thế khí đốt của khối vào cuối năm 2022 - bao gồm đa dạng hóa LNG (khí đốt tự nhiên hóa lỏng), năng lượng tái tạo, hiệu suất sưởi ấm, đa dạng hóa đường ống, biomethane, mái nhà năng lượng mặt trời và máy bơm nhiệt - lên tới khoảng 102 bcm hàng năm, theo dữ liệu từ EU REPowerEU, được tổng hợp trong một báo cáo gần đây của công ty tư vấn kinh tế TS Lombard. 

Trong khi đó, Christopher Granville, nhà nghiên cứu chính trị toàn cầu tại TS Lombard, cho biết trong báo cáo rằng, mục tiêu thay thế khí đốt của Gazprom trong năm nay của Ủy ban châu Âu là “cực kỳ lạc quan”. 

Granville cho biết: “Ngoài thời gian thực hiện vận hành các thiết bị đầu cuối tiếp nhận LNG của Đức, Nga cũng là một nhà cung cấp LNG quan trọng, và đó là thách thức đối với châu Âu trong việc tìm nguồn cung cấp LNG đầy đủ”. 

Tỷ lệ nhập khẩu khí đốt từ Nga của EU đã giảm từ 45% vào tháng 4 năm 2021 xuống 31% vào tháng 4 năm 2022, trong đó, tỷ lệ nhập qua đường ống riêng đã giảm từ 40% trong năm ngoái xuống 26% trong năm nay.

Tuy nhiên, tổng lượng LNG nhập khẩu đã đạt mức kỷ lục, với 12,6 bcm được nhập khẩu tính riêng trong tháng 4, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái mặc dù tỷ trọng đến từ Nga giảm.

Điều này cho thấy nỗ lực đa dạng hóa của châu Âu đang bắt đầu có kết quả. 

EU tố Nga sử dụng năng lượng là "công cụ tống tiền"

Một phát ngôn viên của Ủy ban châu Âu nói với CNBC hôm thứ Năm tuần trước rằng, Gazprom và Moscow đang sử dụng nguồn cung cấp năng lượng như một “công cụ tống tiền”.

“Sau quyết định đơn phương trước đó của Gazprom về việc ngừng cung cấp khí đốt cho một số quốc gia và công ty thuộc EU, cũng như mức độ mà Nga cung cấp thấp hơn mức trung bình cho các cơ sở lưu trữ khí đốt ở châu Âu trong năm qua, các động thái mới nhất nhắc nhở chúng ta một lần nữa về sự không đáng tin cậy của Nga với tư cách là nhà cung cấp năng lượng”, người phát ngôn của cơ quan năng lượng EU cho biết. 

Cũng theo người phát ngôn này, việc Nga sử dụng nhiên liệu như là “công cụ tống tiền” đã củng cố quyết tâm của REPowerEU nhằm loại bỏ dần các nhiên liệu hóa thạch của Nga. 

Các biện pháp trừng phạt đối với than và dầu của Nga sẽ có hiệu lực trong năm nay và REPowerEU sẽ đẩy nhanh việc triển khai năng lượng tái tạo và chuyển sang các nhà cung cấp thay thế đáng tin cậy hơn Nga. 

Các nỗ lực của Ủy ban châu Âu và các quốc gia thành viên nhằm đa dạng hóa các nhiên liệu hóa thạch của Nga đã thể hiện bằng Biên bản ghi nhớ với Ai Cập và Israel vào tuần trước về việc nhập khẩu LNG từ phía Đông Địa Trung Hải.

“Chúng tôi đã đồng ý một tuyên bố chung với Na Uy để thúc đẩy hợp tác nhằm có quan hệ đối tác năng lượng lâu dài sâu sắc hơn và sẽ hướng tới việc đảm bảo nguồn cung cấp khí đốt bổ sung trong ngắn hạn và dài hạn, giải quyết vấn đề giá năng lượng và hợp tác về công nghệ năng lượng sạch”, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu nói với CNBC. 

“Chúng tôi cũng đang làm việc cùng với các nhà cung cấp năng lượng thay thế khác như Hoa Kỳ, Qatar và Azerbaijan”, người này nói thêm. 

Tuy nhiên, ông Granville dự đoán rằng có thể có những tác động chi phí đáng kể đối với châu Âu khi tìm kiếm nguồn cung cấp khí đốt ở nơi khác. ″EU sẽ trả nhiều tiền hơn cho dầu và khí đốt [không phải của Nga] so với các nước khác. Các nước châu Á sẽ mua nhiều dầu hơn của Nga với giá chiết khấu”, Granville dự đoán.

“LNG được châu Âu nhập khẩu từ Hoa Kỳ sẽ đắt hơn giá mà người tiêu dùng Hoa Kỳ phải trả do chi phí vận chuyển và hóa lỏng/tái khí hóa”, ông cho biết thêm. 

Tăng trưởng của thế giới có thể giảm

Một trở ngại tiềm tàng khác đối với nền kinh tế khu vực là khả năng EU sẽ cấm vận hoàn toàn với khí đốt của Nga và đó là điều đã khiến các nhà hoạch định chính sách của châu Âu lo lắng. 

Trong một báo cáo nghiên cứu hôm thứ Ba, Takahide Kiuchi, nhà kinh tế tại Viện nghiên cứu Nomura, nhấn mạnh rằng, “nếu tình hình tiếp tục leo thang ... thì hoàn toàn có khả năng EU sẽ đi xa tới mức cấm nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Nga”. 

“Với việc G-7 quyết định cấm nhập khẩu dầu của Nga, nhiều khả năng Nga có thể mở rộng phạm vi cắt khí tự nhiên sang các quốc gia EU khác như một biện pháp trả đũa”, Kiuchi nói. 

“Trong trường hợp đó, người ta thậm chí có thể cho rằng EU sẽ cố gắng thực hiện động thái đầu tiên và đi trước Nga, bằng cách tuyên bố cấm nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Nga”. 

Bằng cách đưa khí đốt tự nhiên vào phạm vi các lệnh trừng phạt của EU, nền kinh tế khu vực đồng euro có thể chứng kiến sự suy giảm mạnh, với tốc độ tăng trưởng của Đức chuyển sang âm, Kiuchi gợi ý. 

Nói rộng hơn, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã chỉ ra rằng, việc leo thang lên các lệnh trừng phạt hiện có đối với Nga từ các quốc gia công nghiệp phát triển lớn - đặc biệt nếu kéo theo những hạn chế nghiêm trọng đối với xuất khẩu năng lượng của Nga - có thể dẫn đến việc tăng giá năng lượng thậm chí còn cao hơn, làm xấu đi tâm lý doanh nghiệp và hộ gia đình, làm gián đoạn thị trường tài chính. 

IMF dự đoán rằng, một chuỗi các sự kiện như vậy có thể làm giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu tới 2%.

(Nguồn: CNBC)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin