Cánh cửa gia nhập NATO của Ukraina đang hẹp dần

Các nhà lãnh đạo NATO cho biết, Ukraina có thể tham gia liên minh quân sự trong tương lai nhưng không đưa ra lời mời ngay lập tức cho Kiev, khiến Tổng thống Volodymyr Zelensky tức giận.

Các nhà lãnh đạo của 31 quốc gia thành viên NATO đã bắt đầu hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày tại thủ đô Vilnius của Litva vào thứ Ba khi quân đội Ukraina đấu tranh để đạt được những thành tựu đáng kể trong cuộc phản công chống lại các lực lượng Nga đang chiếm đóng các vùng lãnh thổ của họ.

"Tương lai của Ukraina là ở NATO", các nhà lãnh đạo nói trong một tuyên bố, nhưng họ không đưa ra mốc thời gian cho quá trình này. Tuyên bố nêu rõ: "Chúng tôi sẽ mở rộng lời mời Ukraina tham gia liên minh khi các đồng minh đồng ý và các điều kiện được đáp ứng".

NATO đã hủy yêu cầu Ukraina phải thực hiện cái được gọi là kế hoạch hành động thành viên, loại bỏ rào cản trên con đường gia nhập liên minh của Kiev.

Nhưng việc thất bại trong việc thực hiện lời hứa năm 2008 về tư cách thành viên trong tương lai đã giáng một đòn mạnh vào Zelensky, người đang ở Vilnius để phát biểu trước những người ủng hộ Litva tại một quảng trường thành phố đông đúc trước khi gặp các nhà lãnh đạo NATO.

Trước khi đến, Zelensky đã chỉ trích các nhà lãnh đạo NATO trong một bài đăng trên Twitter.

Ông viết: "Thật vô lý và chưa từng có khi khung thời gian không được ấn định, cả lời mời lẫn tư cách thành viên của Ukraina".

Phóng viên Jonah Hull của Al Jazeera nói rằng, mặc dù sự hỗ trợ của NATO dành cho Ukraina là "không nao núng và không nghi ngờ gì", nhưng kết quả của ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh không như những gì Kiev mong đợi.

"Họ nhận được cam kết này đối với một lời mời tham gia trong tương lai với các điều kiện phải đáp ứng không hoàn toàn rõ ràng và quan trọng là không có mốc thời gian cho tất cả những điều đó", ông nói từ Vilnius.

Hull cho biết Zelensky đã vận động người đứng đầu hội nghị thượng đỉnh đưa ra lời mời ngay lập tức, ngay cả khi điều đó phụ thuộc vào việc chiến tranh sắp kết thúc.

"Mặc dù ông ấy có niềm tin vào NATO, nhưng ông ấy không nhất thiết phải tự tin, tin rằng bất kỳ hình thức không chắc chắn nào cũng sẽ bị Nga coi là điểm yếu", Hull nói thêm.

Mối đe dọa đáng kể và trực tiếp

Lập trường của NATO nêu bật sự chia rẽ giữa 31 thành viên của tổ chức này về việc đưa ra thời gian hoặc lời mời trực tiếp cho Ukraina. Kyiv đã và đang thúc đẩy việc gia nhập nhanh chóng, được ràng buộc cùng với các đảm bảo an ninh, ngay cả trước khi Nga tiến hành cuộc chiến toàn diện vào tháng 2/2022.

Các thành viên NATO ở Đông Âu đã ủng hộ lời kêu gọi của Kiev, lập luận rằng đưa Ukraina dưới chiếc ô an ninh của NATO là cách tốt nhất để ngăn chặn Nga tấn công trở lại. Các nước như Mỹ và Đức đã tỏ ra thận trọng hơn, cảnh giác với bất kỳ động thái nào mà họ lo ngại có thể lôi kéo NATO vào một cuộc xung đột trực tiếp với Nga.

Tuyên bố của NATO cho biết: "Chúng tôi tái khẳng định tình đoàn kết vững chắc của NATO với chính phủ và nhân dân Ukraina trong việc bảo vệ anh hùng quốc gia, vùng đất của họ và các giá trị chung của chúng ta".

Bằng ngôn ngữ mạnh mẽ đối với Moscow, tuyên bố cho biết: "Liên bang Nga là mối đe dọa trực tiếp và đáng kể nhất đối với an ninh của Đồng minh cũng như hòa bình và ổn định ở khu vực châu Âu-Đại Tây Dương".

Khi được hỏi về lời chỉ trích của Zelensky, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết tại một cuộc họp báo: "Chưa bao giờ có một thông điệp mạnh mẽ hơn từ NATO vào bất kỳ thời điểm nào, cả khi nói đến thông điệp chính trị về con đường phía trước để trở thành thành viên và sự hỗ trợ cụ thể từ đồng minh NATO".

Ông cho biết những lần gia nhập NATO trước đây không có mốc thời gian cụ thể. Ông nói: "Chúng dựa trên các điều kiện, luôn luôn như vậy".

Tăng cường hỗ trợ quân sự

Lưu tâm đến sự thất vọng của Zelensky về hy vọng của ông về lịch trình trở thành thành viên, các quan chức phương Tây nhấn mạnh rằng sẽ có một gói đề xuất hỗ trợ rộng lớn hơn được thiết kế để mang lại cho Ukraina lợi thế quân sự trước các lực lượng Nga.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết, nhóm G7 gồm các nền kinh tế công nghiệp hóa hàng đầu sẽ đưa ra tuyên bố về hỗ trợ lâu dài để khởi động một khi "đạt được hòa bình". Điều này dự kiến sẽ được công bố vào thứ Tư sau khi hội nghị thượng đỉnh NATO kết thúc.

Trong thời gian tới, Berlin cam kết hỗ trợ quân sự thêm 771 triệu USD (700 triệu euro) cho Kiev. Khoản viện trợ mới bao gồm hai bệ phóng hệ thống tên lửa Patriot, 40 xe chiến đấu bộ binh Marder khác và 25 xe tăng Leopard 1.

Tổng thống Emmanuel Macron cũng cho biết Pháp đang cùng Vương quốc Anh cung cấp tên lửa hành trình tầm xa SCALP, hay Storm Shadow, để cho phép Ukraina tấn công các mục tiêu của Nga ở sâu phía sau chiến tuyến.

Còn Đan Mạch và Hà Lan cho biết một liên minh gồm 11 quốc gia sẽ bắt đầu huấn luyện các phi công Ukraina lái máy bay chiến đấu F-16 vào tháng tới với một trung tâm huấn luyện mới sẽ được thành lập ở Romania.

'Hậu quả thảm khốc'

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, nói với Al Jazeera rằng các thành viên NATO chỉ thống nhất về việc Ukraina không tham gia liên minh.

"Bạn có thể thấy ở đây rằng NATO đã quyết định không bao gồm Ukraina. Chúng ta đang nói về sự hỗ trợ nào? Điều này có nghĩa là các thành viên NATO đã và đang kéo Ukraina vào thế giới phương Tây ở thời điểm Ukraina kêu gọi sự giúp đỡ. Họ đã bỏ rơi Ukraina, hãy để nó xuống".

"Họ mời Phần Lan và Thụy Điển, nhưng không mời Ukraina. Tại sao? Đây là câu hỏi nên được đặt ra trên tất cả các kênh truyền hình – tại sao không?".

Moscow viện dẫn việc NATO mở rộng về phía Đông như một yếu tố dẫn đến quyết định cuộc chiến ở Ukraina, đã chỉ trích hội nghị thượng đỉnh và cảnh báo châu Âu sẽ là nơi đầu tiên phải đối mặt với "hậu quả thảm khốc" nếu chiến tranh leo thang.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: "Có khả năng, vấn đề này [về việc Ukraina gia nhập NATO] rất nguy hiểm đối với an ninh châu Âu,… và do đó, những người đưa ra quyết định phải nhận thức được điều này".

Ông nói, các nhà lãnh đạo châu Âu dường như không hiểu rằng việc di chuyển cơ sở hạ tầng quân sự của NATO tới biên giới Nga là một sai lầm.

(Nguồn: Aljazeera)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin