Nga đang khai thác điểm yếu nhất của NATO

Hiện nay, khoảng 200 binh sĩ NATO đến từ Pháp, Bỉ và Hà Lan đang tích cực tham gia công tác kỹ thuật ở Transylvania (Romania). 

Sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraina, các quốc gia thành viên NATO quyết định không thể để một trong những khu vực nghèo nhất của châu Âu thiếu năng lực phòng thủ. 

Giới chuyên gia khẳng định đối với Nga, Biển Đen là "cửa ngõ đi vào Địa Trung Hải, cũng như một cách để gây ảnh hưởng tới các nước Trung Đông và châu Phi".

Nhà phân tích Matthew Orr đến từ hãng Stratfor (Mỹ) nhận định Moskva dành ưu tiên cho khu vực Đông Nam Âu. Ông quả quyết: "Nga cực kỳ muốn có sự hiện diện quân sự mạnh mẽ tại khu vực này, do đó, NATO phải đáp trả động thái của Moscow".

Theo tin tức truyền thông, sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraina, các quốc gia thành viên NATO đã nhất trí thành lập 4 nhóm chiến đấu mới cho Bulgaria, Hungary, Slovakia và Romania. Đối với Romania, chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng ở nước này sẽ lên tới ít nhất 12,2 tỷ USD, trong đó, tổ hợp tên lửa phòng không Patriot sẽ tiêu tốn chi phí cao nhất.

Không lâu sau khi Nga tấn công Ukraina, Đại tá Pháp Clement Torrent nhận được lệnh: Ông có sáu tháng để xây dựng căn cứ cho 1.000 binh sĩ ở biên giới phía Đông của NATO.

Anh và khoảng 200 quân từ Pháp, Bỉ và Hà Lan hiện đang bận rộn san lấp một đỉnh đồi ở vùng Transylvania thuộc Romania. Torrent, người dẫn đầu lực lượng đặc nhiệm kỹ sư, cho biết từ căn cứ gần Cincu, cách Bucharest khoảng 260 km (162 dặm) về phía Bắc bằng đường bộ. "Đó là dấu hiệu của sự đoàn kết. Một liên minh cần phải hữu hình".

Khi các cường quốc phương Tây chạy đua để đối đầu với mối đe dọa do Vladimir Putin gây ra, cuộc chiến của Nga với nước láng giềng đã trả lời một câu hỏi cơ bản mà các quốc gia NATO đã đặt ra trong nhiều năm: Liệu các thành viên lớn tuổi hơn như Mỹ, Pháp và Đức có chiến đấu khi đồng minh của họ bị tấn công?

Nhưng nó đã làm dấy lên những vấn đề khác, bao gồm cả việc liệu liên minh có làm đủ để ngăn chặn chủ nghĩa bành trướng của Nga sau nhiều năm không đầu tư và phớt lờ những lời cảnh báo hay không, và liệu nỗ lực củng cố khu vực Biển Đen trước đây có nên xảy ra từ lâu hay không.

Sáu tháng sau khi ông Putin phát động tấn công Ukraina, NATO tập trung chắc chắn vào việc làm thế nào để ngăn chặn Nga ở góc Đông Nam của châu Âu và ngăn chặn một trong những khu vực nghèo nhất của lục địa này trở thành vùng đất yếu kém về an ninh.

Biển Đen phân chia châu Âu với châu Á và được bao quanh bởi Nga, Ukraina, Romania, Bulgaria, Thổ Nhĩ Kỳ và Georgia. Đây là tuyến đường thương mại quan trọng đối với các sản phẩm nông nghiệp từ Ukraina và Nga và liên kết với Biển Địa Trung Hải qua eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Matthew Orr, một nhà phân tích an ninh tại Stratfor, Moscow đã ưu tiên khu vực Đông Nam châu Âu. Sự tích tụ của nó ở đó "cho thấy người Nga quan tâm đến khu vực này đến mức nào, họ muốn có một dấu ấn quân sự mạnh mẽ ở đó - điều mà NATO phải đáp ứng", ông nói.

Trong nhiều năm, các nhà lãnh đạo Đông Âu đã cảnh báo rằng mối đe dọa từ Nga đang hình thành sau khi Moscow tấn công Gruzia vào năm 2008. Sau đó, vào năm 2014, Putin kích động chiến tranh ở khu vực Donbas, miền đông Ukraina và chiếm Crimea.

Trong thời gian đó, Điện Kremlin củng cố khả năng quân sự của mình ở Biển Đen, chuyển lực lượng trên bộ, tăng cường phòng không và hiện đại hóa hạm đội trên biển khi nước này tăng cường hoạt động ở các vùng chiến sự bao gồm Libya và Syria, nơi có căn cứ hải quân.

Iulia Joja, giám đốc chương trình Biển Đen của Viện nghiên cứu Trung Đông có trụ sở tại Washington, cho biết: "Bản thân Biển Đen là cánh cổng dẫn đến nước ấm của Nga, đặc biệt là Địa Trung Hải. "Đó là cửa ngõ của Nga để thể hiện sức mạnh và lực lượng vào Trung Đông, vào châu Phi và hơn thế nữa."

Chỉ vài tuần sau cuộc chiến bắt ngày 24/2, liên minh đã đồng ý tại một hội nghị thượng đỉnh ở Brussels để thành lập bốn nhóm chiến đấu mới cho Romania, Bulgaria, Hungary và Slovakia, để bổ sung cho bốn nhóm đã được triển khai đến Ba Lan và các nước Baltic như một phần của ... được gọi là phương pháp tiếp cận dây ba chân.

Romania, quốc gia gần 19 triệu dân có đường biên giới dài gần 640 km với Ukraina, đã từng đón khoảng 1.000 binh lính NATO chủ yếu là Mỹ trước chiến tranh, với căn cứ ở Biển Đen ở Mihail Kogalniceanu đóng vai trò là điểm trung chuyển cho các khu vực xung đột trong Trung đông.

Sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraina, các đồng minh NATO đã tăng cường đáng kể sự hiện diện của họ tại các biên giới phía Đông của liên minh, triển khai thêm quân đội, máy bay phản lực và tàu. 

Kế hoạch hiện nay là tạo ra các đơn vị đồn trú ở các quốc gia NATO có biên giới còn lại, nơi các đơn vị mới của lực lượng quốc tế bao gồm khoảng 1.000 quân sẽ được luân chuyển thường xuyên. Ngoài ra, các đồng minh sẽ xác định các đơn vị tại nhà có thể nhanh chóng tham gia cùng với quân đội đã có mặt trên mặt đất ở các bang phía đông nếu cần.

Sự hiện diện bổ sung đó là điều mà các nước Baltic và Ba Lan đã ủng hộ trong nhiều năm. Nga đã đe dọa sẽ đáp trả, mặc dù chưa có bất kỳ hành động cụ thể nào.

Đại tá Flavien Garrigou Grandchamp, đại diện quốc gia cao cấp của Pháp tại Romania, cho biết bằng cách tạo mối quan hệ với quân đội nước sở tại và định vị trước vũ khí, đạn dược và thiết bị hạng nặng, những lực lượng này có thể được nhân lên với quy mô một lữ đoàn 5.000 người.

Ông nói: "Chúng tôi đang chuẩn bị để có thể sát cánh chiến đấu với người Romania, Mỹ và các lực lượng dự phòng khác. "Trong trường hợp xấu nhất, nếu nó xảy ra, chúng tôi sẽ chiến đấu".

Hàng trăm nghìn quân đồng minh hiện đang ở trạng thái sẵn sàng cao độ, với việc được thiết lập để trở nên chính thức hơn dưới sự chỉ huy của NATO như một phần của cuộc đại tu hệ thống phòng thủ của liên minh đã được các nhà lãnh đạo ở Madrid đồng ý vào tháng Bảy.

Trong khi hầu hết các quan chức nghi ngờ rằng Nga sẽ tấn công trực tiếp một thành viên NATO, liên minh hiện có kế hoạch giữ quân đội quốc tế dàn trận trên biên giới của mình trong "nhiều năm để đảm bảo rằng tình hình đã ổn định", Garrigou Grandchamp nói.

Điều đó sẽ đòi hỏi đầu tư, vốn đang thiếu rất nhiều ở Romania và nước láng giềng phía Nam Bulgaria.

Các nước cộng sản cũ đã gia nhập NATO vào năm 2004, ba năm trước khi trở thành thành viên của Liên minh châu Âu. Họ vẫn đang cố gắng thu hẹp khoảng cách giàu có với các đối tác giàu có hơn, điều này đang cản trở nỗ lực về mọi thứ, từ nơi trú ẩn cho người tị nạn đến giúp Ukraina xuất khẩu ngũ cốc.

Thủ tướng Romania Nicolae Ciuca nói trong một cuộc phỏng vấn ngày 2/8: "Không chỉ là về quốc phòng, mà còn là về an ninh lương thực. "Vì vậy, tất cả những quyết định này được thực hiện để tăng khả năng răn đe và phòng thủ dọc theo toàn bộ sườn phía Đông đều rất đáng hoan nghênh".

Tuy nhiên, việc thực hiện tốt những quyết định đó đã đặt ra một thách thức ngay lập tức cho Torrent và đội ngũ kỹ sư quân đội của anh ấy.

Cây cầu chính dẫn đến thị trấn Cincu, nằm ở giữa Romania, trong tình trạng tồi tệ đến mức những lỗ thủng chạy thẳng qua lớp nhựa đường để lộ ra dòng sông chảy bên dưới. Xe tải phải đi vòng qua cánh đồng hoa hướng dương để di chuyển hàng chục nghìn tấn vật liệu ra vào công trường trên đỉnh đồi.

Romania có ít hơn 950 km đường cao tốc, xếp hạng cuối cùng trong EU về tỷ trọng trên đầu người. Ở quận có Cincu, lương trung bình khoảng 3.500 lei (730 USD) một tháng cho những người có việc làm, nhưng trong trường hợp có nhiều thị trấn và làng nhỏ, phần lớn dân số sống bằng nông nghiệp tự cung tự cấp và viện trợ của nhà nước.

Aurel Sorin Suciu, thị trưởng của Cincu, đang trông cậy vào chính phủ Bucharest để mở đường cho thị trấn và thực hiện một dự án giáo dục do EU tài trợ cho người dân địa phương để hỗ trợ căn cứ quân sự, bao gồm cả tài trợ để thiết lập nhà hàng và chỗ ở.

"Rất khó để thay đổi suy nghĩ của mọi người và thuyết phục họ bán hai con bò và cải tạo hai căn phòng để kiếm thêm tiền", Suciu nói trong văn phòng của mình trên quảng trường chính của Cincu.

Một lĩnh vực đầu tư khác, đáng kể hơn là xây dựng quân đội Romania. Hầu hết các thành viên NATO từ lâu đã không thực hiện được mục tiêu của liên minh là chi ít nhất 2% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng. Nhưng Romania đã đạt được mục tiêu đó kể từ năm 2015 và sẽ tăng lên 2,5% vào năm tới khi nước này chuẩn bị tung ra mọi thứ từ tàu sân bay bọc thép, máy bay chiến đấu đến xe tăng và tàu ngầm.

Tổng cộng, hóa đơn mua sắm quân sự sẽ lên tới ít nhất 12 tỷ Euro (12,2 tỷ USD). Hạng mục lớn nhất cho đến nay là tổ hợp tên lửa phòng không Patriot trị giá 4 tỷ euro sẽ đi vào hoạt động trong năm nay.

Căn cứ do Pháp dẫn đầu tại Cincu cũng sẽ hoạt động hết công suất vào cuối năm theo kế hoạch. Điều đó không chỉ nhấn mạnh sự thay đổi của các thành viên phía đông NATO, mà còn là sự thay đổi tổng thể về triển vọng khi toàn bộ liên minh xoay trục để đối đầu với Nga.

"Chúng tôi là những người lính Pháp gần nhất được triển khai tới khu vực xung đột", Đại tá Christophe Degand, chỉ huy của Nhóm Chiến đấu Tiền phương cho biết. 

(Nguồn: Bloomberg)