Những thông điệp mới của ông Putin về cuộc chiến ở Ukraina

Đó là nội dung trong bài diễn văn ông Putin đọc tại Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai ở Moskva với chủ đề "Một thế giới thời hậu bá quyền: Công lý và An ninh cho mọi người", theo Đài TNHK ngày 27/10. 

Ông Putin cũng nói, ông không hối tiếc về việc đưa quân vào Ukraina, đồng thời tố cáo phương Tây kích động chiến tranh và chơi trò địa chính trị "nguy hiểm, đẫm máu và bẩn thỉu" gieo rắc hỗn loạn trên toàn thế giới.

Nhà lãnh đạo tối cao của Nga phát biểu tại sự kiện tập hợp các chuyên gia Nga tại Moskva: "Thời kỳ lịch sử của nền thống trị không phân chia của phương Tây đối với các vấn đề thế giới sắp kết thúc. Chúng ta đang đứng ở biên giới lịch sử: Phía trước có lẽ là thập kỷ nguy hiểm nhất, khó đoán nhất nhưng cũng là quan trọng nhất kể từ khi Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc".

Về cuộc chiến tranh tại Ukraina, ông nhấn mạnh rằng "hoạt động quân sự đặc biệt" ở Ukraina vẫn đang đạt được mục tiêu". Khi được hỏi liệu có điều gì gây thất vọng trong năm qua hay không, ông Putin trả lời: "Không".

Chỉ trích phương Tây

Tổng thống Nga Putin đổ lỗi cho phương Tây gây ra căng thẳng hạt nhân, viện dẫn phát biểu của cựu Thủ tướng Anh Liz Truss về việc bà sẵn sàng sử dụng biện pháp răn đe hạt nhân của London nếu hoàn cảnh yêu cầu. 

Ông Putin cũng lặp lại khẳng định rằng Ukraina có thể kích nổ một "quả bom bẩn" chứa chất phóng xạ để đổ lỗi cho Moskva và bác tố cáo của Kiev rằng Nga đang viện cớ để kích nổ một thiết bị như vậy. Ông Putin cho biết thêm rằng Điện Kremlin đã đáp trả những gì họ cho là hành động tống tiền hạt nhân của phương Tây.

Putin, người đã điều quân đến Ukraina vào ngày 24/2, được AP dẫn lời mô tả sự ủng hộ phương Tây dành cho Ukraina là một phần trong nỗ lực rộng rãi của Washington và các đồng minh nhằm áp đặt ý muốn của mình đối với những người khác thông qua một trật tự thế giới dựa trên luật lệ. 

Ông cho rằng thế giới đã đạt đến một bước ngoặt, khi "phương Tây không còn có thể sai khiến loài người theo ý muốn nhưng vẫn cố gắng thực hiện, và phần lớn các quốc gia không còn muốn chấp nhận điều đó nữa".

Theo AP, ông còn chế nhạo những luận điệu của Ukraina và phương Tây rằng Nga đã nã đạn vào khu vực Nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraina là những lời nói "thiếu suy nghĩ". Lãnh đạo Nga nói nước này không phải là kẻ thù của phương Tây, nhưng sẽ tiếp tục phản đối những mệnh lệnh đầy tham vọng của các lãnh đạo tân tự do phương Tây, chỉ trích họ đang nỗ lực khuất phục Nga. 

AP dẫn lời ông nói: "Mục tiêu của họ (phương Tây) là làm cho Nga suy yếu và biến Nga trở thành công cụ để phục vụ các mục tiêu địa chính trị của họ, nhưng họ đã thất bại và sẽ không bao giờ thành công với các mục tiêu này".

Trích dẫn một bài thuyết trình tại Harvard năm 1978 của nhà bất đồng chính kiến và tiểu thuyết gia người Nga Alexander Solzhenitsyn, ông Putin nói rằng phương Tây đang công khai phân biệt chủng tộc và coi thường các dân tộc khác trên thế giới. 

Ông nhấn mạnh rằng "quyền lực trên toàn thế giới là được phương Tây đặt lên hàng đầu trong trò chơi của mình, nhưng đây là trò chơi nguy hiểm, đẫm máu và tôi có thể nói là bẩn thỉu", đồng thời khẳng định "ai gieo gió sẽ gặp bão".

Phát biểu về Liên Xô, Putin nói sự sụp đổ của Liên Xô đã phá hủy sự cân bằng toàn cầu giữa các cường quốc, và các nước phương Tây đã sử dụng sự kiện này để tuyên bố trật tự thế giới đơn cực. Theo ông, "phương Tây cảm thấy mình là người chiến thắng và tuyên bố một trật tự thế giới đơn cực, nơi chỉ có ý chí, văn hoá và lợi ích của họ mới có quyền tồn tại. Giờ đây, thời đại lịch sử về quyền tối cao tuyệt đối của phương Tây trong các vấn đề toàn cầu đang kết thúc. Thế giới đơn cực đang lùi vào dĩ vãng".

"Chiến tranh Ukraina phần nào là nội chiến"

Theo Đài TNHK, mặc dù chỉ trích mạnh mẽ phương Tây, ông Putin tỏ ra thoải mái khi được hỏi về triển vọng chiến tranh hạt nhân và cảm nhận của ông về những người lính Nga thiệt mạng trong cuộc chiến Ukraina, mà ông cho rằng "một phần" là một cuộc nội chiến.

AP cho biết Putin đã tái khẳng định tuyên bố lâu nay của mình rằng người Nga và người Ukraina là thuộc cùng một dân tộc và một lần nữa bôi nhọ Ukraina là một "nhà nước nhân tạo" hình thành từ việc nhận đất đai của Nga từ tay các nhà cầm quyền Cộng sản trong thời Liên Xô. 

Trong bối cảnh đó, ông nhận định rằng cuộc giao tranh hiện nay ở Ukraina có phần giống một cuộc nội chiến, mặc dù bản thân Kremlin đã gọi các hành động tại Ukraina là một "chiến dịch quân sự đặc biệt" – quan điểm bị Kiev thẳng thừng bác bỏ.

Ông Putin cũng coi cuộc xung đột ở Ukraina như một cuộc chiến giữa phương Tây với Nga vì số phận của Ukraina. Ông nói rằng ông thường xuyên nghĩ về những tổn thất của Nga ở Ukraina, nhưng cũng khẳng định rằng chỉ có Nga mới có thể đảm bảo sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina. Rốt cuộc, theo lời ông, phương Tây sẽ phải đàm phán với Nga và các cường quốc khác về tương lai của thế giới.

Nga sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraina?

Khi được hỏi về khả năng xảy ra leo thang hạt nhân, ông Putin nói chừng nào còn tồn tại vũ khí hạt nhân thì vẫn còn hiểm họa của vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, ông Putin nói rằng học thuyết quân sự của Nga là phòng thủ.

AP dẫn phát biểu của ông tại hội nghị gồm các chuyên gia chính sách đối ngoại quốc tế, theo đó cho rằng việc Nga tấn công Ukraina bằng vũ khí hạt nhân là vô nghĩa. Putin nói: "Chúng tôi thấy không cần thiết phải như vậy. Chẳng có lợi ích chính trị hay quân sự gì khi làm điều đó".

Ông Putin cho biết lời cảnh báo trước đó về việc ông sẵn sàng sử dụng "mọi phương tiện sẵn có để bảo vệ nước Nga" không phải là hành vi tấn công vũ khí hạt nhân, mà chỉ là phản ứng trước những tuyên bố của phương Tây về việc họ có thể sử dụng vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, những bình luận này của Putin vẫn vấp phải sự hoài nghi từ phía Mỹ. Hãng Reuters trích dẫn lời Tổng thống Mỹ Joe Biden trong một cuộc phỏng vấn với "NewsNation", trong đó ông bày tỏ phản ứng hoài nghi về những tuyên bố của Putin: "Nếu ông ta không có ý đồ làm như vậy, tại sao ông ta vẫn tiếp tục nói về nó? Tại sao ông ấy nói về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật? Cách tiếp cận của ông ta với điều này thật sự rất nguy hiểm!"

Những tuần gần đây, Putin và các quan chức Nga khác đã nhiều lần nhắc đến khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của mình, và những tuyên bố này được phương Tây diễn giải là những lời đe dọa ngầm về việc sử dụng loại vũ khí này để bảo vệ những phần lãnh thổ Ukraina mà Nga đã tuyên bố sáp nhập.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNN, người phát ngôn an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Kirby cho biết có khả năng Nga đã cân nhắc sử dụng cái gọi là bom bẩn và đã lên một kịch bản đổ trách nhiệm cho Ukraina. Kirby nói: "Họ thường xuyên đổ lỗi cho những người khác về những cái mà bản thân họ đang làm và có ý định làm. Đó là lý do tại sao chúng ta phải suy xét những lời nói của họ một cách cẩn trọng".

(Nguồn: AP/Reuters/BBC/TNHK)