Nhật Bản: Việc tăng lương có phải là chìa khóa mới giúp giảm lạm phát?

Theo Nikkei, động lực mới xuất hiện sau ba thập kỷ lạm phát thấp và tăng trưởng tiền lương danh nghĩa, vài ngày trước cuộc họp chính sách của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), nơi một cuộc cải tổ khả thi hiện đã được đặt ra.

Khoảng một tháng trước, 17% người tham gia thị trường và nhà kinh tế dự kiến ngân hàng trung ương sẽ thay đổi chính sách trong cuộc họp bắt đầu từ hôm nay (18/3). Theo một cuộc khảo sát của Nikkei, con số đó trong tháng này đã vượt quá 50%, do sự lạc quan ngày càng tăng rằng những lời hứa của công ty sẽ mang lại mức tăng lương cao hơn lạm phát.

Hôm 15/3, tở Nikkei đưa tin, BoJ đã bắt đầu phối hợp cả trong và ngoài nước về việc tăng lãi suất nhằm chấm dứt chính sách lãi suất âm mà họ áp dụng vào tháng 2/2016. Đây sẽ là lần tăng lãi suất đầu tiên kể từ tháng 2/2007.

"Các cuộc đàm phán về lương năm nay có thể là yếu tố thay đổi cuộc chơi đối với Nhật Bản", ông Saisuke Sakai, nhà kinh tế cấp cao tại Mizuho Research and Technologies cho biết.

Trước đây, các công ty Nhật Bản bận tâm đến việc kiểm soát chi phí khi họ phải vật lộn để tồn tại trong cạnh tranh toàn cầu. Nhưng ngày nay, ông Sakai nói, "các doanh nghiệp nhận thấy rằng họ sẽ không thể thu hút được người lao động trừ khi họ trả mức lương hấp dẫn. ... Nếu không thu hút được nhân tài giỏi, họ sẽ không thể tồn tại trong cuộc cạnh tranh".

Một môi trường thuận lợi để ngân hàng trung ương xem xét cải tổ tiền tệ đã nhanh chóng xuất hiện. 

Vào ngày 7/3, Rengo, liên đoàn lao động lớn nhất Nhật Bản, đã yêu cầu tăng lương trung bình 5,85%, mức tăng lớn nhất kể từ năm 1993. Điều này đánh dấu một sự thay đổi lớn so với cách tiếp cận truyền thống của Rengo, vốn tránh xa những yêu cầu gay gắt vì sợ làm tổn hại đến các công ty cung cấp tiền lương.

Rengo chủ yếu đại diện cho người lao động tại các tập đoàn lớn, những người mà việc tăng lương được hứa hẹn sẽ không nhất thiết đến với nhân viên của các công ty nhỏ hơn, cũng như những người làm việc tự do, những người làm việc bán thời gian và những người lao động không thường xuyên khác.

Tuy nhiên, họ đang thổi phồng hy vọng rằng tăng trưởng tiền lương cuối cùng có thể vượt quá lạm phát, dự kiến ở mức 2,5% cho năm tài chính 2024.

Hôm 14/3, Toyota Motor đã gây chú ý về mức tăng lương mà hãng đã đồng ý trả cho công nhân của mình và làm tăng triển vọng rằng nhiều công ty cung cấp sản phẩm cho nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới sẽ làm theo.

Nippon Steel, hiện đang đấu thầu mua US Steel, đã đưa ra mức tăng kỷ lục 35.000 yên (237 USD) mỗi tháng, mức tăng 14% vượt xa yêu cầu của công đoàn (30.000 yên).

Sau đó vào ngày 15/3, Rengo với 7 triệu người cho biết các công đoàn thành viên của họ đã giành được mức tăng lương trung bình 5,28%, mức tăng lớn nhất kể từ năm 1991, theo kết quả đàm phán ban đầu.

Thông tin liên lạc thận trọng của ngân hàng trung ương đã giúp tạo môi trường cho các công ty Nhật Bản thực hiện các khoản tăng lương này. Ngân hàng đã nhiều lần nói rằng chính sách tiền tệ sẽ vẫn phù hợp ngay cả sau khi lãi suất có thể tăng. BoJ đã không tăng lãi suất trong 17 năm, cũng nhấn mạnh rằng nếu phá vỡ kỷ lục này, họ không nhất thiết phải thắt chặt nguồn cung tiền mà chỉ đơn thuần là giảm lượng kích thích.

Thông điệp của BoJ đã được thị trường đón nhận tích cực. Chứng khoán Tokyo đang ở gần mức cao kỷ lục và đồng Yên gần mức thấp nhất trong ba thập kỷ so với đồng USD, một lợi ích cho các nhà xuất khẩu Nhật Bản. Ngoài ra, lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm thấp hơn 0,8%, so với 4,3% ở Mỹ

Thị trường càng được cổ vũ hơn vào ngày 11/3, khi số liệu tổng sản phẩm quốc nội mới nhất cho thấy Nhật Bản suýt thoát khỏi suy thoái kỹ thuật. Điều này củng cố niềm tin rằng sự thay đổi chính sách của BoJ sẽ không gây hại cho nền kinh tế.

Sakai cho biết, dữ liệu GDP "giúp BoJ dễ dàng lập luận rằng nền kinh tế có thể tiếp tục tăng trưởng sau khi tiền lương tăng".

Thị trường hiện kỳ vọng BoJ sẽ loại bỏ chính sách lãi suất âm mà họ gọi là kiểm soát đường cong lợi suất vì nó nhằm mục đích giữ lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức 0 và mua các tài sản rủi ro như quỹ giao dịch trao đổi Nhật Bản hoặc ETF.

Kỳ vọng lãi suất ngắn hạn sẽ được hướng dẫn từ 0% đến 0,1%, tăng từ -0,1% lên 0%.

BoJ cũng dự kiến sẽ giảm xu hướng nới lỏng cũng như cam kết vượt quá lạm phát bắt buộc phải tiếp tục mở rộng cơ sở tiền tệ cho đến khi lạm phát tiêu dùng vượt quá và duy trì trên mục tiêu 2% của ngân hàng một cách ổn định.

Thành công của BoJ trong việc quản lý kỳ vọng của thị trường cũng được thể hiện rõ ràng qua diễn biến của các lãi suất khác trong tháng qua. Hãy xem tỷ lệ hoán đổi chỉ số qua đêm (OIS), thước đo kỳ vọng của thị trường đối với lãi suất chính sách.

Tỷ giá OIS của đồng yên Nhật kỳ hạn một tháng chuyển sang tích cực vào ngày 28/2 và hiện ở mức khoảng 0,025%, phản ánh những kỳ vọng trên diện rộng về sự thay đổi chính sách khi hội đồng BoJ họp vào ngày 18 và 19/3. 

Theo Mari Iwashita, chuyên gia kinh tế thị trường tại SMBC Nikko Securities, trong khi lãi suất OIS dao động và dao động, các đợt tăng trước đó đều do các nhà đầu tư nước ngoài dẫn đầu và không thu hút được sự tham gia rộng rãi từ các nhà đầu tư Nhật Bản, tuy nhiên, lần này thì khác.

Trong khi đó, lợi suất JGB kỳ hạn 2 năm đang dao động quanh mức 0,2%, cho thấy thị trường đang tin tưởng vào lời nói của BoJ và tin rằng lãi suất sẽ vẫn ở mức thấp ngay cả sau khi có thể tăng lãi suất trong tuần này hoặc tháng tới, Iwashita nói.

Kể từ khi nhậm chức vào tháng 4 năm ngoái, Thống đốc BOJ Kazuo Ueda đã nhiều lần bày tỏ sự dè dặt về các biện pháp nới lỏng cực đoan và kiểm soát chặt chẽ lãi suất của ngân hàng.

"Tôi cảm thấy như mình đã nghe thông điệp này hàng nghìn lần," Iwashita nói, rằng chính sách tiền tệ sẽ vẫn mang tính hỗ trợ. "BoJ rõ ràng không muốn mọi người nghĩ rằng sự thay đổi chính sách sắp tới sẽ là việc thắt chặt tiền tệ".

Hideo Kumano, nhà kinh tế trưởng tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life, cho biết: "Có vẻ như BoJ đã trở nên tự tin hơn trong việc quản lý kỳ vọng của thị trường".

(Nguồn: Nikkei)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin