Nga đang chiến thắng trước Ukraina?

Tổng thống Nga rõ ràng đang có tâm trạng vui vẻ. Trong một phát biểu gần đây trước các quan chức quân sự tại Điện Kremli, ông Putin cho biết: "Các công ty quốc phòng của chúng ta đang làm việc ngày càng hiệu quả", "Tôi biết chúng ta vẫn chưa có đủ mọi thứ, nhưng Ukraina đang cạn kiệt vũ khí". 

Lãnh đạo Nga cho rằng Ukraina không có "nền tảng cơ bản" của riêng mình, không có "hệ tư tưởng" riêng, không có ngành công nghiệp riêng, không có ngân sách riêng. Nếu một quốc gia không có bất cứ thứ gì của riêng mình thì họ sẽ không có tương lai. Ngược lại, Nga có tương lai.

Từ quan điểm của Điện Kremlin, cuộc chiến nhằm vào Ukraina thực tế đang diễn ra tương đối tốt đẹp. Sau khi những ảo tưởng đầu tiên về một cuộc chiến nhanh chóng bị tan vỡ bởi sự kháng cự mạnh mẽ đáng kinh ngạc của Ukraina và sau khi Nga phải rút lui khỏi các khu vực chiếm đóng, Nga gần đây đã ổn định được mặt trận. 

Cuộc phản công của Ukraina, được thực hiện với vũ khí phương Tây ngày càng hiện đại hơn và mạnh mẽ hơn, đã thất bại trước sự phòng thủ vững chắc của Nga. Hy vọng của Ukraina và phương Tây rằng có thể cắt đứt các tuyến đường tiếp tế tới Crimea và từ đó buộc Moskva phải từ bỏ hoặc đàm phán đã không thành hiện thực.

Nhà Trắng nhiều lần tuyên bố mục tiêu của mình là giúp Ukraina "vững mạnh", nhưng thực tế sự lưỡng lự của phương Tây trong việc cung cấp vũ khí và tăng cường năng lực sản xuất quốc phòng đã khiến Ukraina gần như không thể giữ vững tiền tuyến. 

Không còn bất kỳ cuộc thảo luận nào về việc chiếm lại các khu vực lớn hơn. Sự thất vọng và hoài nghi đang gia tăng ở Ukraina, trong khi nhiều người ở phương Tây đang cân nhắc tới việc thúc đẩy các giải pháp thay thế chiến tranh.

Kho bạc nhà nước đầy ắp

Nga cũng đã khẳng định mình trên các mặt trận khác. Moskva đã chống lại các lệnh trừng phạt mạnh mẽ của phương Tây bằng các chiến lược hiệu quả. Kết quả là Putin tiếp tục có một kho bạc nhà nước đầy ắp. Mặc dù việc Nga tiếp cận công nghệ hàng đầu của phương Tây ngày càng khó khăn hơn, nhưng Nga vẫn chưa bị loại bỏ hoàn toàn. 

Cái giá kinh tế mà Nga phải trả cho cuộc chiến tranh và chinh phục là tương đối nhỏ. Dự kiến kinh tế Nga tăng trưởng 2,8% trong năm 2023. Chiếc rương chiến tranh của Putin đã được lấp đầy. Theo các chuyên gia, khoảng 39% ngân sách nhà nước Nga vào năm 2024 sẽ dành cho cuộc chiến chống Ukraina.

Để đối phó với cuộc chiến tranh Ukraina của Nga, Mỹ và nhiều nước châu Âu đã cắt đứt quan hệ với Nga. Nhưng phần lớn những gì Nga mất vào tay phương Tây đã được bù đắp bằng việc tăng cường quan hệ với các đối tác khác. Đầu tiên và quan trọng nhất là Trung Quốc, quốc gia ủng hộ Nga một cách thận trọng nhưng rõ ràng trong quá trình đối đầu công khai với phương Tây. 

Ngay trước cuộc tấn công lớn của Nga vào Ukraina, Nga và Trung Quốc đã đặt ra những hướng dẫn cho quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện của họ, vốn "không có biên giới". Bắc Kinh ủng hộ Moskva nhưng đồng thời cũng kiềm chế để không trở thành mục tiêu trừng phạt của Mỹ và duy trì hào quang của một cường quốc kiến tạo hòa bình.

Về mặt kinh tế, nhà phân tích Janis Kluge cho rằng quan hệ của Nga với Trung Quốc đã trở nên sâu sắc hơn đáng kể. Hợp tác kinh tế với Trung Quốc đã trở thành "thiết yếu cho sự sống còn" đối với Nga. Nhưng Ấn Độ, Trung Á và Thổ Nhĩ Kỳ cũng là những đối tác quan trọng giúp Nga né tránh chế độ trừng phạt của phương Tây.

Nga không bị cô lập

Ảnh hưởng quốc tế của Nga ngoài phương Tây hầu như không suy giảm. Lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đã khiến Putin không thể đi đến một số quốc gia. Chắc hẳn lãnh đạo Nga rất xấu hổ khi không thể tham dự hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Nam Phi vào tháng 8. Các nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc cũng nhiều lần kêu gọi Nga nhượng bộ Ukraina.

Nhưng đồng thời, các quốc gia bên ngoài phương Tây ít có mong muốn tham gia trừng phạt Nga. Và Putin vẫn là một vị khách được chào đón ở Trung Đông, như những chuyến thăm gần đây của ông tới Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Saudi Arabia đã cho thấy rõ điều này. 

Trên hết, Nga duy trì mối quan hệ với Iran, quốc gia đã trở thành nhà cung cấp máy bay không người lái quan trọng cho cuộc chiến của Nga chống Ukraina, qua đó giúp Nga giành được nhiều kết quả quan trọng trên chiến trường. Cả hai cũng làm việc cùng nhau để hỗ trợ chế độ Assad ở Syria.

Trong cuộc khủng hoảng Gaza, Nga thận trọng đứng về phía Iran. Đồng thời, Putin cũng không muốn từ bỏ mối quan hệ với Israel, quốc gia trước đây rõ ràng đã từ chối ủng hộ Ukraina. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã trút giận trong cuộc điện đàm với Putin ngày 10/12/2023. Theo thông cáo báo chí, ông bày tỏ "không hài lòng" với quan điểm "chống lại Israel" của Nga và "chỉ trích gay gắt" về "sự hợp tác nguy hiểm" giữa Nga và Iran.

Nga cũng vẫn hiện diện ở châu Phi, đặc biệt là ở khu vực Sahel, nơi Moskva tự coi mình là đối tác của "những kẻ bạo chúa" và giúp bảo vệ các chế độ để đổi lấy quyền tiếp cận các nguồn tài nguyên.

Củng cố quyền lực trong nước

Putin cũng đã cố gắng kiểm soát tình hình trong nước. Phe đối lập ngày càng bị đàn áp tàn bạo, nhiều người bất đồng chính kiến đã rời bỏ đất nước. Việc huy động quân sự một phần và nhiều binh lính hy sinh ở mặt trận vẫn chưa dẫn đến biểu tình và phản kháng quy mô lớn. 

Cuộc nổi dậy của Prigozhin, với tư cách là một doanh nhân quân sự thành đạt, người tin rằng mình có thể đưa ra yêu cầu đối với "kẻ chuyên quyền", đã kết thúc trong thất bại là bài học cảnh tỉnh cho người Nga. Theo kết quả cuộc thăm dò ý kiến, 3/4 người Nga ủng hộ cuộc chiến chống Ukraina.

Nhưng điều có thể khiến Putin duy trì sự "tự tin" sau gần 2 năm chiến tranh với Ukraina không chỉ là những gì ông đã đạt được cho đến nay trong cuộc đối đầu công khai với phương Tây. Trên hết, Putin hy vọng rằng ông sẽ giành chiến thắng trong cuộc phiêu lưu của mình trong những tháng và năm tới, rằng phương Tây và Ukraina không có sức bền bỉ như Nga của Putin.

Moskva rất chú ý đến bất kỳ sự lưỡng lự và tranh cãi nào trong việc ủng hộ Ukraina, như việc người châu Âu chỉ sẵn sàng cung cấp cho Ukraina những loại vũ khí và đạn dược tối thiểu cần thiết để sinh tồn; việc sản xuất vũ khí và đạn dược chưa được bắt đầu trên quy mô lớn; "bước ngoặt" ở Đức đã nhanh chóng đi vào bế tắc với dự án Tăng cường lực lượng Lục quân và thực tế là chính Đức cũng đã lên tiếng phản đối việc Ukraina trở thành thành viên NATO - tất cả những điều này đã làm bộc lộ rõ điểm yếu của phương Tây.

Tuy nhiên, trên hết, người dân Moskva hài lòng rằng sự ủng hộ dành cho Ukraina có nguy cơ lọt vào tầm ngắm của cuộc tranh chấp đảng phái ở Mỹ. Putin coi Mỹ là đối thủ thực sự của mình, trong khi người châu Âu đã không được Moskva coi trọng trong một thời gian dài. 

Và từ góc độ của Nga, những tín hiệu mà Điện Kremlin nhận được từ Mỹ là đáng khích lệ. Một mặt, Nga hy vọng Tổng thống Trump sẽ ngừng ủng hộ Ukraina. Mặt khác, Nga vui mừng khi thấy chính sự kỳ vọng rằng Trump sẽ trở thành Tổng thống một lần nữa đang khiến Đảng Cộng hòa rơi vào tình trạng hỗn loạn.

Đặt cược vào Trump

Người ta đặt câu hỏi liệu Putin có thực sự trông cậy vào việc có thể đạt được một thỏa thuận mới với Trump hay không. Rốt cuộc, ngay cả trong những năm Trump làm Tổng thống thì cũng không có thỏa thuận nào giữa các cường quốc như Putin đã hy vọng. 

Từ quan điểm của Điện Kremlin, điều quan trọng hơn nhiều là thành công của Trump có thể đẩy Mỹ vào một cuộc khủng hoảng chính trị trong nước và việc Mỹ cắt viện trợ cho Ukraina. Một nước Mỹ không thể thống nhất trong chính sách đối ngoại ít nhất cũng tốt như một nước Mỹ sẵn sàng nhượng bộ trước những yêu cầu đế quốc của Nga.

Với thực trạng này, không có lý do gì để Putin từ bỏ cuộc chiến chống Ukraina. Ngược lại, Putin nhìn thấy mình đang trên con đường chiến thắng. Trên truyền hình nhà nước, các nhà tuyên truyền của chế độ Nga đã thảo luận về các mục tiêu sâu rộng hơn nhiều mà một nước Nga theo chủ nghĩa đế quốc mới, được quân sự hóa và củng cố sẽ phấn đấu đạt được. 

Lựa chọn đàm phán thực sự không tồn tại: Putin thấy mình ở thế mạnh và Ukraina ở thế yếu. Điện Kremlin sẽ đàm phán, nhưng chỉ khi có dấu hiệu đầu hàng rõ ràng của Ukraina.

(Nguồn: TTXVN)