Iran 'sập bẫy' Israel?

Tiêu đề của bài viết đã tóm tắt "cuộc chiến tranh cân não" hiện thời giữa Israel và Iran. Sau cuộc tấn công ồ ạt của Iran ngày 13/4/2024, cả Mỹ, Pháp, Anh đều gây sức ép lên Nhà nước Do Thái để tránh xung đột lan rộng trong khu vực. 

Tuy nhiên, hiện Israel vẫn chưa cho biết ý định "trả đũa" cuộc tấn công bằng 350 tên lửa và thiết bị bay không người lái mà Teheran bắn sang cuối tuần qua.

Hai ngày sau trận "bão lửa", chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu chưa có quyết định nào. Thủ tướng Israel chịu áp lực từ đủ mọi phía, đến nỗi theo báo chí địa phương, ông phải từ chối đối thoại với nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài vì biết rằng thế nào cũng bị đòi hỏi "phải kềm chế". 

Tờ "Le Figaro" cho biết ông Netanyahu đã trấn an các quốc gia vùng Vịnh và Jordan. Washington cũng yêu cầu được thông báo trước nếu Tel Aviv tấn công Iran để có thể bảo vệ các căn cứ Mỹ tại Trung Đông.

Trong nội bộ, dư luận Israel cũng đang chia rẽ. Chỉ có 29% người dân Israel muốn trả đũa quân sự ngay lập tức, 37% cho rằng nên đợi ít lâu và 25% không muốn đánh trả. 

Trong chính phủ, một số đòi trừng phạt Iran để không ảnh hưởng đến sức mạnh răn đe của Israel, số khác muốn kiên nhẫn hơn trong lúc đang được quốc tế ủng hộ. Hơn nữa, nếu đánh Iran thì Israel còn phải đối phó với Hamas ở phía Nam, Hezbollah và Syria ở phía Bắc.

Các nhà bình luận đề ra một số giải pháp, như đánh vào các đoàn xe chở vũ khí cho Hezbollah hay các vị trí quân sự của Iran ở Syria, hoặc các căn cứ của phiến quân Houthi ở Yemen đang đe dọa lưu thông trên Biển Đỏ. 

Israel cũng có thể tấn công tin học vào các nhà máy điện để Tehran chìm trong bóng tối, giao thông rối loạn. Hồi cuối năm 2023, 3/4 số trạm xăng ở Iran bị tê liệt vì bị một sự cố máy tính bí ẩn. Một loạt quan chức cao cấp của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo có thể rơi vào tầm ngắm của cơ quan tình báo Mossad của Israel. 

Theo truyền thông Israel, Tướng Amir Ali Hajizadeh (Tư lệnh không quân và được cho là đầu não của các vụ tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái) đứng đầu Danh sách Đen này.

Iran tấn công theo cách của Nga ở Ukraina nhưng thất bại

Ở góc độ quân sự, Iran đã sử dụng cùng phương pháp với Nga ở Ukraine, nhưng kết quả lại khác biệt. Hàng trăm thiết bị bay không người lái và tên lửa do Iran bắn sang vấp phải hệ thống phòng không vô cùng hiệu quả của Nhà nước Do Thái cùng với các đồng minh. 

Trên mạng xã hội ngày 14/4/2024, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã lên án Iran, đồng thời so sánh với những gì mà đất nước ông phải chịu đựng suốt 2 năm qua. Trên thực tế, rõ ràng Tehran bắt chước cách thức của Moskva ở Ukraine khi vạch kế hoạch tấn công Israel. 

Trước khi bắn đi đợt tên lửa, Iran phóng sang hàng loạt thiết bị bay không người lái để làm phân tán hệ thống phòng không của đối phương. Hai nhà nghiên cứu Brian Carter và Frederick W. Kagan ghi nhận các thiết bị bay không người lái được phóng sang rất lâu trước đó, với hy vọng đến mục tiêu cùng lúc với các tên lửa đạn đạo và hành trình. Nga đã nhiều lần dùng cách này.

Tuy vậy, chỉ có từ 5 đến 7 trong số 110-120 tên lửa đạn đạo tới được Israel trong khi toàn bộ thiết bị bay không người lái và tên lửa hành trình đều bị tiêu diệt trước khi đến được mục tiêu. Để so sánh, Ukraina chỉ chặn được phân nửa số tên lửa đạn đạo của Moskva, và 3/4 số thiết bị bay không người lái. 

Le Monde ghi nhận sự khác biệt này là do số lượng và chất lượng vượt trội của hệ thống phòng không Israel. Phải đối phó với vô số vụ bắn rocket của Hamas và Hezbollah từ đầu những năm 2000, Nhà nước Do Thái đã phát triển hệ thống phòng không nhiều lớp hoàn chỉnh (gồm "Vòm Sắt" cho tên lửa tầm ngắn và hệ thống "Mũi tên" để đối phó với tên lửa tầm xa). Một tổ hợp phòng không tốt nhất thế giới, theo giới quân sự.

Bên cạnh đó là sự hỗ trợ của các đồng minh. Một số lớn bị các tên lửa không đối không từ các chiến đấu cơ Mỹ, Anh cất cánh từ Jordan, Iraq bắn hạ. Mỹ tiêu diệt trên 80 thiết bị bay không người lái và ít nhất 6 tên lửa đạn đạo của Iran. 

Pháp không cho biết chi tiết, nhưng theo Le Monde, có sự tham gia của 6 chiếc Rafale tại căn cứ không quân ở Jordan trong khuôn khổ chiến dịch "Chammal" chống lại tổ chức Nhà Nước Hồi giáo.

Yếu tố địa lý cũng đóng một vai trò nhất định. Iran nằm cách Israel hơn 1.000 km, còn Nga ở sát bên Ukraine. Israel và đồng minh có thời gian để phát hiện và xác định quỹ đạo của tên lửa Iran, còn Ukraine thì không. Vả lại do đã biết trước, nhiều phi cơ tiếp liệu Mỹ có mặt trong khu vực để giúp các tiêm kích có mặt trên không trong thời gian cần thiết.

Đối với Kiev, thất bại của Iran chứng tỏ họ có thể đối phó các vụ oanh kích hàng loạt đã phá hoại 80% mạng lưới điện của Ukraine trong những tuần qua, nhưng với điều kiện có đủ tên lửa phòng không cần thiết và các chiến đấu cơ hiện đại, trang bị tên lửa không đối không hiệu quả. Đây cũng chính là những gì Kiev không ngừng đòi hỏi từ nhiều tháng qua.

Tehran và cái bẫy vừa sập xuống

Le Monde nhận định chiếc bẫy "thống nhất các mặt trận" đã khép lại với Iran. Tuy Hamas kêu gọi, Tehran từ chối đối đầu trực diện với Nhà nước Do Thái vốn chủ trương "kiên nhẫn chiến lược". Iran cho rằng Israel sẽ thất bại do đang ở trong ngõ cụt về quân sự ở Gaza và bị cô lập trên trường quốc tế.

Tuy nhiên Nhà nước Do Thái đã buộc Tehran phải ra khỏi "vùng xám" vốn lâu nay vẫn đứng sau giật dây các tổ chức tay sai. Israel dồn Iran vào chân tường, với việc tấn công vào khu vực lãnh sự trong khuôn viên Đại sứ quán ở Damascus làm 7 người chết trong đó có 2 tướng của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo. Tehran phải chọn lựa, hoặc đáp trả với nguy cơ phải trực tiếp chiến đấu với Israel, hoặc mất đi uy tín trước các đồng minh.

Iran tìm kiếm lối thoát thông qua con đường ngoại giao. Những thông điệp được trao đổi với Mỹ qua trung gian Thụy Sĩ. Một nhà quan sát cho biết: "Iran nghĩ rằng Mỹ có thể gây sức ép lên Israel, nhất là ở Hội đồng Bảo an, qua việc lên án cuộc tấn công vào cơ sở ngoại giao, hoặc bảo đảm sẽ không có những vụ khác nhắm vào lợi ích của Iran tại Syria (điều mà Mỹ không thể thực hiện)".

Cuộc oanh kích của Iran thực sự nguy hiểm cho an ninh của Israel song đã thất bại nhờ sự can thiệp của liên minh quân sự hình thành xung quanh Washington, London, Paris và một số đối tác Arab. Vụ tấn công khiến phương Tây siết chặt đoàn kết với Nhà nước Do Thái, đào sâu hố ngăn cách với một số quốc gia trong khu vực.

Một chuyên gia nhận xét rằng Iran vẫn luôn thủ lợi trước tình hình hỗn loạn trong khu vực. Tuy nhiên, Tehran hiện đành trưng ra khuôn mặt hòa dịu, với hy vọng Israel sẽ không tấn công vào lãnh thổ mình. Trong trường hợp ngược lại, sẽ là "giờ của sự thật" đối với chiến lược quốc phòng dựa vào các mạng lưới dân quân "tay sai".

(Nguồn: TTXVN/CNN)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin