Những lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran trong 45 năm qua

Các biện pháp trừng phạt mới cũng sẽ nhắm vào các thực thể hỗ trợ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) và Bộ Quốc phòng Iran. Ông Sullivan nói: "Chúng tôi dự đoán rằng các đồng minh và đối tác của chúng tôi sẽ sớm đưa ra các biện pháp trừng phạt của riêng họ".

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Yellen tuyên bố rằng Mỹ "sẽ không ngần ngại" áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế để đáp trả cuộc tấn công của Iran. Bà Yellen có thể sẽ cùng các bộ trưởng tài chính khác - đang đến Washington D.C. dự cuộc họp thường niên của Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) trong tuần này - thảo luận về các biện pháp trừng phạt Mỹ có thể đưa ra và các hành động phối hợp.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đang kêu gọi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu kiềm chế quân sự. Nhưng trong lĩnh vực kinh tế, chính quyền Mỹ đang thể hiện sẵn sàng trả đũa Iran. Những lệnh trừng phạt mới này và những lệnh trừng phạt khác mà Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đang chuẩn bị dường như thể hiện thông điệp rằng có nhiều cách để tác động đến Tehran.

Dưới đây là mốc thời gian lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran trong 45 năm qua.

Tháng 11/1979

Là tháng Mỹ lần đầu tiên áp đặt lệnh trừng phạt đối với Iran sau khi sinh viên Iran xông vào đại sứ quán Mỹ và bắt các nhà ngoại giao làm con tin hồi đầu năm đó.

Là một phần của lệnh trừng phạt, Mỹ đã phong tỏa 12 tỷ USD tài sản của Iran, bao gồm tiền gửi ngân hàng, vàng và các tài sản khác thuộc quyền tài phán của Mỹ, theo Al Jazeera.

Cùng năm đó, Mỹ cũng áp đặt lệnh cấm vận thương mại đối với Iran, hạn chế khả năng tham gia thương mại quốc tế và hạn chế khả năng tiếp cận các nguồn tài chính của nước này.

Ngoài những món quà nhỏ, tài liệu thông tin, thực phẩm và một số loại thảm, các sản phẩm của Iran bị cấm nhập khẩu vào Mỹ.

Các biện pháp trừng phạt cuối cùng đã được dỡ bỏ vào tháng 1/1981 như một phần của Hiệp định Algiers, một thỏa thuận thương lượng tạo điều kiện thuận lợi cho việc thả các nhà ngoại giao bị sinh viên Iran bắt làm con tin.

Hiện Mỹ và các đồng minh đang lên kế hoạch trừng phạt mới chống lại Iran vì cuộc tấn công vào Israel, đây là một số lệnh cấm vận lớn mà Mỹ đã áp đặt đối với Iran trong 45 năm qua.

Ngày 26/10/1987

Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là ông Ronald Reagan đã ban hành lệnh cấm vận đối với tất cả hàng nhập khẩu của Mỹ từ Iran, theo tuyên bố thu được từ Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Mỹ.

Tháng 3/1995

Tổng thống Mỹ khi đó là ông Bill Clinton đã ban hành các mệnh lệnh ngăn cản các công ty Mỹ đầu tư vào dầu khí của Iran và giao dịch với Iran. Vào tháng 5 cùng năm, ông Clinton cấm hoạt động thương mại và đầu tư của Mỹ với Iran.

Tháng 4/1996

Quốc hội Mỹ đã thông qua đạo luật yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các công ty nước ngoài đầu tư hơn 20 triệu USD mỗi năm vào lĩnh vực năng lượng của Iran.

Tháng 9/2006

Chính phủ Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng Saderat Iran, cấm ngân hàng này giao dịch với các tổ chức tài chính Mỹ, thậm chí là gián tiếp.

Động thái này được công bố bởi Stuart Levey, thứ trưởng bộ tài chính lúc bấy giờ, người đã cáo buộc ngân hàng lớn thuộc sở hữu nhà nước của Iran chuyển tiền cho một số nhóm nhất định, bao gồm cả Hezbollah. Ngân hàng Saderat Iran vẫn nằm trong danh sách trừng phạt của Bộ Tài chính Mỹ.

Tháng 10/2007

Mỹ công bố các biện pháp trừng phạt mới chống lại Iran vì "hỗ trợ những kẻ khủng bố". Các lệnh trừng phạt đã loại hơn 20 tổ chức liên kết với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran khỏi hệ thống tài chính Mỹ và ba ngân hàng quốc doanh.

Ngày 24/6/2010

Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã thông qua Đạo luật trừng phạt toàn diện, trách nhiệm giải trình và thoái vốn năm 2010 của Iran (CISADA) áp đặt lệnh cấm nhập khẩu đối với thảm, quả hồ trăn và trứng cá muối có nguồn gốc từ Iran.

Tháng 5/2011

Mỹ đã đưa ngân hàng nhà nước thứ 21 của Iran, Ngân hàng Công nghiệp và Mỏ, vào danh sách đen vì các giao dịch với các tổ chức bị cấm trước đây.

Tháng 11/2011, Mỹ, Anh và Canada đã công bố các biện pháp trừng phạt song phương đối với Iran.

Trong khi Mỹ mở rộng các biện pháp trừng phạt đối với các công ty hỗ trợ ngành công nghiệp dầu mỏ và hóa dầu của Iran, thì Anh lại yêu cầu tất cả các tổ chức tài chính của Anh ngừng kinh doanh với các đối tác Iran.

Tháng 1/2012

Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với ngân hàng trung ương Iran, cơ quan thanh toán bù trừ chính cho lợi nhuận xuất khẩu dầu mỏ của nước này.

Ngược lại, Iran đe dọa sẽ đóng cửa vận chuyển dầu qua eo biển Hormuz.

Tháng 6/2012

Mỹ cấm các ngân hàng thế giới hoàn tất giao dịch dầu mỏ với Iran. Nó cũng miễn trừ bảy khách hàng lớn – Ấn Độ, Hàn Quốc, Malaysia, Nam Phi, Sri Lanka, Đài Loan và Thổ Nhĩ Kỳ – khỏi các biện pháp trừng phạt kinh tế để đổi lấy việc cắt giảm nhập khẩu dầu của Iran.

Theo một bài báo của RadioFreeEurope ngày 5/11/2015, Mỹ đã phạt ngân hàng lớn nhất Đức Deutsche Bank 258 triệu USD vì vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran, Libya và Syria.

Cùng năm đó, Mỹ đồng ý hủy bỏ hầu hết các lệnh trừng phạt đối với Iran theo Kế hoạch hành động toàn diện chung (còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran) được ký vào tháng 7/2025.

Mỹ đã đồng ý hủy bỏ hầu hết các biện pháp trừng phạt chống lại Iran, kèm theo một số điều khoản bảo vệ, để đổi lấy những hạn chế đối với chương trình hạt nhân của Iran.

Thỏa thuận này sau đó đã bị Tổng thống Mỹ Donald Trump rút lại vào năm 2018, người đã viện dẫn những lo ngại về chương trình tên lửa của Iran và ảnh hưởng trong khu vực.

Tháng 11/2018

Mỹ đã chính thức khôi phục tất cả các lệnh trừng phạt đối với Iran đã được dỡ bỏ trước khi Mỹ rút khỏi JCPOA, theo báo cáo của CNN.

Tháng 6/2019

Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Lãnh đạo tối cao Iran Khamenei, văn phòng của ông và những người có liên hệ chặt chẽ với việc ông tiếp cận các nguồn tài chính quan trọng. Vào tháng 7, Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif.

Tháng 2/2021

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông sẽ không dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran cho đến khi Iran tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân JCPOA 2015. Lãnh đạo tối cao Iran Khamenei trước đó đã nói rằng Tehran sẽ chỉ tuân thủ trở lại nếu Hoa Kỳ lần đầu tiên dỡ bỏ mọi lệnh trừng phạt kinh tế.

Tháng 9/2022

Bộ Tài chính Mỹ công bố các lệnh trừng phạt đối với Cảnh sát Đạo đức Iran cũng như bảy lãnh đạo cấp cao của các tổ chức an ninh khác nhau của Iran, "vì bạo lực chống lại người biểu tình và cái chết của Mahsa Amini".

Tháng 6/2023

Bộ Ngoại giao Mỹ công bố lệnh trừng phạt đối với mạng lưới hỗ trợ các chương trình tên lửa và quân sự của Iran liên quan đến 7 cá nhân và 6 thực thể ở Iran.

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin