Tuyến thương mại Nga-Ấn qua Trung Á tiến triển

Hành lang Vận tải Quốc tế Bắc-Nam dài 7.200 km sẽ chạy từ St. Petersburg ở tây bắc Nga đến các cảng ở miền nam Iran và từ đó đến Mumbai. Điều này sẽ cung cấp một tuyến đường vận chuyển đi vòng qua châu Âu và có chiều dài chưa bằng một nửa so với tuyến đường tiêu chuẩn hiện tại qua Biển Địa Trung Hải và Kênh đào Suez.

Hành lang có ba tuyến đường giữa Nga và Iran. Tuyến đường chính phía tây đi qua Azerbaijan bằng đường sắt và đường bộ, trong khi tuyến đường trung tâm đi qua Biển Caspian bằng tàu và tuyến đường phía đông đi dọc theo bờ phía đông của Biển Caspian.

Tuyến đường phía Tây nói riêng đã có sự tiến bộ đáng kể. Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Vận tải Azerbaijan cho biết, vận tải đường sắt đã tăng khoảng 30% trong năm ngoái, trong khi vận tải đường bộ tăng 35% lên 1,3 triệu tấn. Tổng lưu lượng vận chuyển hàng hóa có khả năng đạt 30 triệu tấn mỗi năm.

Azerbaijan đang gấp rút xây dựng cơ sở hạ tầng trong nước nhằm đẩy mạnh vận chuyển trên tuyến đường phía Tây. Nước này có kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt và đường bộ bắc qua sông Aras, chạy dọc biên giới với Iran, đồng thời một nhà ga vận chuyển ở khu vực biên giới đang được mở rộng và công việc dự kiến hoàn thành vào quý 3 năm nay, theo Bộ Thương mại Trung Quốc.

Một con đường thu phí bốn làn nối thủ đô Baku của Azerbaijan với biên giới Nga đã được khánh thành vào tháng 10/2023, sau khi mở trạm kiểm soát hải quan trong khu vực vào tháng 3/2023.

Đại diện Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc cho biết: "Hành lang vận tải Bắc-Nam sẽ thu hút thương mại và đầu tư cùng có lợi, đồng thời mở ra những khả năng hợp tác mới giữa các nước".

Mặc dù các kế hoạch về hành lang lần đầu tiên được Nga, Iran và Ấn Độ nhất trí vào năm 2000, nhưng những thay đổi địa chính trị gần đây đã giúp thúc đẩy dự án này. Các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Nga sau khi nước này xung đột với Ukraina đã khiến Moscow chuyển hướng sang các thị trường xuất khẩu châu Á và Trung Đông, đồng thời các lệnh trừng phạt đã đẩy Iran đến gần Nga hơn và các nước châu Á hơn.

Moscow và Tehran đã ký một thỏa thuận vào tháng 5 năm ngoái để xây dựng một tuyến đường sắt ở miền bắc Iran, nhằm lấp đầy tuyến đường còn thiếu từ lâu trên tuyến đường này.

Tạo thêm sự thúc đẩy cho hành lang này là mối nguy hiểm ngày càng tăng khi vận chuyển hàng hóa từ châu Âu đến châu Á thông qua tuyến kênh đào Suez thông thường, khi phiến quân Houthi thân Iran tấn công các tàu thương mại ở Biển Đỏ.

"Với những gì được thấy ở khu vực Biển Đỏ, [hành lang] Bắc-Nam sẽ có ý nghĩa toàn cầu", Phó Thủ tướng Nga Alexei Overchuk nói với truyền thông Nga hồi tháng 1.

Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar cho biết sau cuộc gặp vào tháng 12/2023 với người đồng cấp Nga rằng hành lang này phát triển là vì lợi ích của nền kinh tế toàn cầu.

Dự án cũng ảnh hưởng đến sự phát triển quân sự trong khu vực. Iran, quốc gia cũng sẽ được hưởng lợi từ việc phát triển hành lang này, đã cung cấp cho Moscow nhiều máy bay không người lái và các thiết bị khác.

Và mối quan hệ chặt chẽ hơn của Azerbaijan với Nga dường như đã mang lại cho nước này một lợi thế quan trọng trong cuộc xung đột với nước láng giềng Armenia.

Khu vực tranh chấp lịch sử Nagorno-Karabakh là trung tâm của xung đột sắc tộc giữa Azerbaijan và Armenia kể từ cuối thời kỳ Xô Viết. Azerbaijan đã nắm quyền kiểm soát khu vực thông qua các cuộc đụng độ quân sự vào năm 2020 và 2023. Armenia không nhận được hỗ trợ quân sự nào từ Nga dù coi Moscow là đồng minh.

Một nhà bình luận chính trị Armenia cho biết, hành lang Bắc-Nam đã "nâng cao tầm quan trọng chiến lược của Azerbaijan đối với Nga".

Azerbaijan cũng là một điểm quan trọng dọc theo Hành lang Trung, tuyến đường nối châu Âu với Trung Quốc qua Biển Caspian, và đã đạt được tầm quan trọng toàn cầu với tư cách là nhà cung cấp dầu và khí đốt tự nhiên thông qua đường ống dẫn đến châu Âu.

Armenia, được cảnh báo trước những thay đổi địa chính trị nhanh chóng do hành lang Bắc-Nam thúc đẩy, đã đưa ra đề xuất của riêng mình. Thủ tướng Nikol Pashinyan vào tháng 10 đã trình bày dự án "Ngã tư hòa bình", một mạng lưới đường sắt và đường bộ theo hướng bắc-nam và đông-tây mà qua đó Armenia hy vọng sẽ mở cửa trở lại biên giới với Azerbaijan và Thổ Nhĩ Kỳ.

(Nguồn: Nikkei)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin