Trung Quốc không còn là nhà xuất khẩu hàng đầu sang Mỹ khi quan hệ 'sứt mẻ'

Dữ liệu của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc ở mức thấp nhất trong 19 năm trên một loạt các loại sản phẩm, đặc biệt là chất bán dẫn. 

Trong khi đó, nhập khẩu từ Mexico đã tăng lên 195 tỷ USD, mức cao nhất mọi thời đại trong giai đoạn này, Canada theo sau với mức 176 tỷ USD. Dự kiến cả hai quốc gia này sẽ tiếp tục dẫn đầu trước Trung Quốc vào nửa đầu năm 2023.

Các nước Đông Nam Á cũng xuất nhiều hàng hóa sang Mỹ hơn khi sự cạnh tranh của Trung Quốc giảm xuống. Nhập khẩu của Mỹ từ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á đạt 124 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm. Thị phần nhập khẩu của Mỹ vào khu vực này đã tăng gấp đôi trong thập kỷ qua.

Xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc gần như không thay đổi từ tháng 1 đến tháng 5 ở mức 62 tỷ USD. Mặc dù điều này đủ để đưa Trung Quốc trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Mỹ, nhưng thị phần của nước này chỉ bằng một nửa so với Mexico hoặc Canada và giảm so với mức cao nhất vào năm 2020, dưới 9%. 

Trung Quốc đánh bại Canada trở thành nhà xuất khẩu hàng đầu sang Mỹ vào năm 2009. Khi ngành sản xuất chi phí cao của Mỹ trở nên kém cạnh tranh hơn trong bối cảnh suy thoái do khủng hoảng tài chính gây ra, Trung Quốc đã tận dụng mức giá thấp và chuỗi cung ứng tập trung để giành được vị trí trong thương mại toàn diện. Tổng sản phẩm quốc nội tăng gần gấp bốn lần trong 15 năm qua và tổng xuất khẩu tăng gấp 2,5 lần.

Sau khi đạt đỉnh khoảng 20% từ năm 2015 đến năm 2018, tỷ trọng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ bắt đầu giảm dưới thời Tổng thống Donald Trump. Chính quyền Trump đã áp thuế quan bổ sung đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 370 tỷ USD trong việc tái phục hồi lĩnh vực sản xuất. 

Tổng thống Joe Biden vẫn giữ nguyên các chính sách đó, cố gắng phong tỏa Trung Quốc khỏi các lĩnh vực như chất bán dẫn và thiết bị viễn thông vì lý do an ninh quốc gia. Biden đã kêu gọi tái cấu trúc chuỗi cung ứng trong 4 lĩnh vực chính, bao gồm chip và pin.

Các công ty Mỹ đang tiến hành tổ chức lại mạng lưới sản xuất của họ. Apple đã khuyến khích các nhà cung cấp ở Đài Loan và các nơi khác chuyển trung tâm sản xuất từ Trung Quốc sang các khu vực khác nhau như Đông Nam Á và Ấn Độ. Nhà bán lẻ quần áo Gap đang tìm nguồn cung ứng nhiều sản phẩm hơn từ Mexico và Trung Mỹ.

Nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc không dễ dàng đối với Mỹ, khi giá cả bị đưa lên cao hơn đối với người tiêu dùng. Tuy nhiên, ý tưởng giảm thiểu rủi ro liên quan đến Bắc Kinh nhận được sự ủng hộ từ các nhà lập pháp ở cả hai phe của chính quyền Mỹ. 

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang đẩy mạnh xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á. Theo dữ liệu thương mại của Trung Quốc, khi xuất khẩu của nước này sang Mỹ giảm 17%, thì các chuyến hàng đến ASEAN lại tăng 2%. Một số nhà quan sát cho rằng các công ty xuất khẩu Trung Quốc đang tăng cường chuyển đổi sản phẩm qua khu vực này để chế biến rồi bán sang Mỹ và các nơi khác.

Các nhà phân tích kinh tế cho rằng Trung Quốc sẽ phải thay đổi chiến thuật, hướng tới việc đáp trả các nỗ lực của Mỹ trong việc kìm hãm các bước tiến về công nghệ của nước này. 

(Nguồn: Nikkei Asia)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin