Lazada, Shopee sa thải quy mô lớn, thời kỳ hoàng kim của mua sắm trực tuyến liệu có kết thúc?

Tháng trước, truyền thông Singapore cho biết Lazada đang sa thải hàng loạt nhân sự tại nhiều thị trường ngay từ đầu năm. Động thái bất ngờ của Lazada khiến một số nhân viên bị ảnh hưởng rơi nước mắt mà còn bị các tổ chức công đoàn chỉ trích gay gắt.

Kể từ đó, một số lo ngại của các nhân viên cũ đã được giải quyết bằng việc cung cấp gói hỗ trợ bổ sung không được tiết lộ sau các cuộc đàm phán giữa Lazada và tổ chức công đoàn.

Nhưng đối với một số nhà phân tích kinh doanh và chuyên gia trong ngành cho biết, động thái của Lazada đặt ra một câu hỏi lớn hơn: Liệu thời kỳ hoàng kim của thương mại điện tử, vốn đã trải qua thời kỳ bùng nổ trong đại dịch COVID-19 - có thể kết thúc không?

Trước đợt sa thải đột ngột của Lazada, đối thủ cạnh tranh chính của nó là Shopee cũng đã tiến hành ba đợt sa thải vào năm 2022, trong đó nhân viên ở Singapore bị ảnh hưởng.

Lý do của cuộc sa thải: Chiến lược mới?

Các chuyên gia cho rằng mô hình sa thải của các công ty thương mại điện tử giống với mô hình của các công ty công nghệ như Meta, Google, Twitter (nay là X) và Grab, nhưng Lazada vẫn khẳng định rằng tình hình của họ thì khác.

Một nguồn tin thân cận với Lazada cho biết rằng các công ty công nghệ này có lẽ đã tuyển dụng quá mức để giành thị phần và rút lui khi họ phải tập trung vào lợi nhuận.

Nguồn tin cho biết, việc sa thải nhân viên của Lazada là "một động thái chuyển đổi hoạt động kinh doanh".

"Việc đưa toàn bộ công ty tập trung vào hai trụ cột cốt lõi mà chúng tôi sẽ thúc đẩy trong tương lai: Giá tốt nhất và trải nghiệm khách hàng tốt nhất".

Nguồn tin cho biết, mặc dù những trụ cột này có thể là những trụ cột chính của hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, nhưng có "rất nhiều" cơ chế, công nghệ và bí quyết để cung cấp chúng.

Bà trích dẫn công nghệ non trẻ, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo tổng quát (AI), dẫn đến những thay đổi trong cách nâng cao trải nghiệm của người tiêu dùng trên ứng dụng Lazada. Để tận dụng lợi thế này, một số nhân viên không có kỹ năng liên quan đã phải nghỉ việc, nhưng những nhân viên mới có chuyên môn về AI phù hợp có thể được thuê.

"Toàn bộ quá trình chuyển đổi nhằm mục đích tái tập trung chúng tôi trở nên linh hoạt và hợp lý hóa để cung cấp hai trụ cột cốt lõi này cho công ty", bà nói.

Trong khi việc thích ứng với các công nghệ mới và chiến lược kinh doanh có thể dẫn đến tình trạng cắt giảm nhân sự, một số chuyên gia đã chỉ ra một sự thật phũ phàng khác: Một số bộ phận của hoạt động kinh doanh thương mại điện tử không còn tạo ra lợi nhuận hoặc được chứng minh là không sinh lời, và do đó, nhân viên đảm nhiệm các vai trò đó đã được bố trí lại.

"Tất nhiên sẽ luôn có những điểm mấu chốt trong các khái niệm công nghệ và kinh doanh, chẳng hạn như cơn sốt ứng dụng AI hiện nay, nhưng những điều này có thể chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ nhân viên", Phó giáo sư Walter Theseira, nhà kinh tế học từ Đại học Khoa học Xã hội Singapore (SUSS), cho biết.

"Thay vào đó, lời giải thích khả dĩ nhất cho làn sóng sa thải hiện nay là có quá nhiều công ty công nghệ có quá nhiều nhân viên làm việc trong những lĩnh vực mà các công ty và nhà đầu tư không còn tin rằng sẽ có lợi nhuận tốt".

Sa thải để có lợi nhuận?

Các chuyên gia trong ngành cho biết, mặc dù các công ty thương mại điện tử và công ty công nghệ như Google, Meta, X và Grab tham gia vào các hoạt động kinh doanh khác nhau nhưng họ có một số điểm tương đồng.

Tiến sĩ Ng Weiyi, Trợ lý Giáo sư tại Khoa Chiến lược và Chính sách tại Trường Kinh doanh Đại học Quốc gia Singapore (NUS), cho biết hầu hết các công ty công nghệ nổi tiếng này đều dựa vào một số hình thức đầu tư mạo hiểm để tồn tại.

Vốn mạo hiểm là tiền bạc, chuyên môn kỹ thuật hoặc quản lý do các nhà đầu tư cung cấp cho các công ty khởi nghiệp mà họ cho là có tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

Tiến sĩ Ng cho biết, vốn đầu tư mạo hiểm như vậy đánh giá cao rủi ro và lợi nhuận cao, đồng thời thường tập trung vào tăng trưởng và dẫn đầu thị trường thay vì lợi nhuận và tính bền vững.

"Nếu tôi đầu tư một triệu USD vào bạn, tôi không muốn bạn đầu tư nó vào một khoản đầu tư an toàn và trả cho tôi 8% mỗi năm… Tôi thà bạn cố gắng thống trị thị trường và phát triển", ông Ng Weiyi nói.

Tiến sĩ Ng Weiyi cho biết đây là trường hợp của các công ty thương mại điện tử và các công ty công nghệ khác, nhưng sự khác biệt là các công ty công nghệ đều đã thống trị thị trường tương ứng của họ, trong khi đối với thương mại điện tử ở Singapore và khu vực Đông Nam Á không có người lãnh đạo rõ ràng.

Ví dụ: Google đã thống trị không gian công cụ tìm kiếm và Meta không gian truyền thông xã hội với Instagram, WhatsApp và Facebook. Tại Singapore, Grab chiếm thị phần vượt trội trong lĩnh vực gọi xe.

Tuy nhiên, những công ty thương mại điện tử chính ở Đông Nam Á và Singapore, Lazada và Shopper, vẫn đang tranh giành thị phần thống trị.

Theo tiến sĩ Ng Weiyi: "Tương tự như vậy, các công ty mẹ kỳ vọng Shopee và Lazada sẽ thống trị bối cảnh thương mại điện tử, nhưng thực tế là bối cảnh thương mại điện tử tính đến thời điểm hiện tại vẫn còn rất manh mún và bão hòa".

Không có số liệu công khai đáng tin cậy về thị phần của ngành.

Một điểm khác biệt nữa là các công ty thương mại điện tử có nguồn doanh thu kém mạnh mẽ hơn, trong khi các công ty công nghệ khác có nhiều nguồn doanh thu đáng tin cậy hơn.

Giáo sư Lawrence Loh, Giám đốc Trung tâm Quản trị và Bền vững tại Đại học Quốc gia Singapore (NUS), cho rằng, đối với các hãng thương mại điện tử, khả năng kiếm tiền của họ phụ thuộc chủ yếu vào việc họ có tạo ra đủ nhu cầu từ "mặt trận" hay không.

Điều này bất chấp ngành thương mại điện tử có nhiều nguồn doanh thu khác nhau như phí hoa hồng, doanh thu quảng cáo, phí đăng ký từ các công ty niêm yết sản phẩm của họ trên nền tảng và dịch vụ thực hiện hậu cần.

Nhưng tất cả các luồng bổ sung này đều phụ thuộc vào doanh số bán hàng mà nó có thể tạo ra từ người tiêu dùng, điều này đã trở nên khó khăn hơn sau COVID-19.

Giáo sư Loh cho biết: "Sau đại dịch, nhu cầu về thương mại điện tử giảm rất rõ ràng vì mọi người lại quay trở lại các cửa hàng truyền thống". "Môi trường kinh tế chung cũng không thuận lợi nên thu nhập khả dụng cũng ít hơn".

Mặt khác, các công ty công nghệ có nguồn doanh thu đáng tin cậy hơn. Ví dụ, cả Meta và Google đều đang kiếm được megabucks từ quảng cáo.

Đối với Grab, công ty tạo ra doanh thu thông qua nhiều luồng, bao gồm quảng cáo, phí gọi xe và giao hàng cũng như phí giao dịch khi thanh toán được thực hiện qua ví điện tử của mình.

Ngoài ra, các dịch vụ như gọi xe đã chứng kiến nhu cầu gia tăng sau đại dịch COVID, do đó tạo ra nguồn doanh thu mạnh mẽ hơn cho Grab, do các tương tác xã hội đã trở lại bình thường, Giáo sư Loh cho biết.

Vận may của các doanh nghiệp thương mại điện tử

Lazada được thành lập tại Singapore vào năm 2012 và đến năm 2015, tổng giá trị hàng hóa hay tổng giá trị hàng hóa được bán trong một khoảng thời gian nhất định thông qua các giao dịch giữa khách hàng với khách hàng đã tăng lên hơn 1,3 tỷ USD, theo nền tảng truyền thông công nghệ KrAsia.

Vào tháng 4/2016, công ty thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, Alibaba, đã mua phần lớn cổ phần của Lazada.

Shopee lần đầu tiên ra mắt tại Singapore vào năm 2015, với tư cách là công ty con của Sea Limited. Theo KrAsia, năm 2018, Shopee đã thực hiện một "cuộc tấn công" khi bắt đầu quảng cáo rầm rộ khắp Đông Nam Á để mở rộng thị trường tại đó.

Chiến dịch quảng cáo của Shopee có sự góp mặt của các ngôi sao quốc tế như nhóm nhạc nữ Hàn Quốc Blackpink năm 2018 và cầu thủ bóng đá Cristiano Ronaldo năm 2019.

Theo báo cáo năm 2021 của nhà xuất bản trực tuyến Asia Times, cuối cùng thì Shopee đã vượt lên dẫn trước Lazada, vốn đang bị sa lầy bởi xung đột văn hóa và tranh chấp trong hội đồng quản trị, vào thời điểm đại dịch xảy ra trong khu vực vào năm 2020.

Vào năm 2021, công ty mẹ Sea của Shopee đã có thể huy động được 6 tỷ USD thông qua việc bán cổ phiếu và trái phiếu chuyển đổi, đợt huy động vốn lớn nhất ở Đông Nam Á vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, vận mệnh của Shopee đã sớm thay đổi. Vào năm 2022, chưa đầy một năm sau khi huy động được số vốn kỷ lục, Sea đã cắt giảm hơn 7.000 việc làm tại các văn phòng của mình ở Indonesia, Thái Lan, Việt Nam, Trung Quốc và Singapore qua ba đợt cắt giảm nhân sự.

Năm đó, Shopee cũng rút khỏi các thị trường mà hãng đã mở rộng như Pháp, Tây Ban Nha, Ấn Độ, Chile, Colombia, Mexico và Argentina. Họ cũng rút khỏi Ba Lan vào năm 2023.

Sau đó, vào tháng 3/2023, Shopee đã sa thải "ít hơn 500" nhân viên toàn thời gian và hợp đồng trong nhóm dịch vụ khách hàng của Shopee tại Indonesia, Bloomberg đưa tin.

Những biện pháp này đã giúp Sea đạt được lợi nhuận vào năm 2023, đây là khoản lợi nhuận hàng năm đầu tiên kể từ đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) vào năm 2017.

IPO là một trong những phương pháp mà các công ty có thể sử dụng để phát hành cổ phiếu ra công chúng, giúp các nhà giao dịch bán lẻ có thể tiếp cận cổ phiếu của mình.

Đối với Lazada, đợt cắt giảm nhân sự vào tháng 1/2024 diễn ra vài tháng sau khi Bloomberg đưa tin vào tháng 5/2023 rằng nền tảng thương mại điện tử này đang cân nhắc việc IPO tại Mỹ.

Một công ty địa phương nhỏ hơn trong bối cảnh thương mại điện tử của Singapore là Ezbuy, được thành lập tại đây vào năm 2010. Theo ấn phẩm kinh doanh Vulcan Post, nó từng được mệnh danh là nền tảng mua sắm trực tuyến toàn cầu lớn nhất Singapore, kết nối người tiêu dùng với các trang mua sắm phổ biến như Taobao và Amazon.

Tuy nhiên, phải đến năm 2018, những dấu hiệu sa sút của Ezbuy mới bắt đầu lộ rõ, với việc nhân viên rời công ty, cũng như những xích mích với các công ty thương mại điện tử khác và những cáo buộc về việc mở rộng quy mô.

Từ năm 2017 đến năm 2021, số lượt truy cập web hàng tháng của Ezbuy đã giảm hơn một nửa, từ 2,3 triệu xuống còn 1,07 triệu.

Những thách thức của các doanh nghiệp thương mại điện tử

Theo Lazada, một số thách thức mà họ phải đối mặt trước khi tiến hành cắt giảm và sẽ tiếp tục phải đối mặt trong vài năm tới, bao gồm những thay đổi nhanh chóng về công nghệ và quy chuẩn ngành, cũng như mô hình nhu cầu của người tiêu dùng.

Người phát ngôn của Lazada cho biết: "Bản thân ngành công nghiệp này luôn thay đổi và tốc độ thay đổi rất nhanh".

Ví dụ, chỉ 5 năm trước, thương mại điện tử được người tiêu dùng coi là không gian giao dịch nơi họ truy cập ứng dụng, mua hàng và sau đó rời đi.

Tuy nhiên, ngành này đã sử dụng nhiều cách khác nhau để giữ chân người dùng trên ứng dụng; một trong những cách đó là đưa trò chơi vào ứng dụng Lazada, nơi người tiêu dùng có thể kiếm điểm và giảm giá.

"Các phương pháp tiếp cận sáng tạo của công ty trong việc thu hút khách hàng đã giúp nâng cao lòng trung thành của khách hàng và thúc đẩy doanh số bán hàng", người phát ngôn của Lazada cho biết.

"Các hình thức tương tác với khách hàng thông thường tồn tại khi Lazada ra mắt lần đầu cách đây 12 năm giờ đã được thay thế bằng gamification sáng tạo, vốn cực kỳ thành công với tỷ lệ sử dụng cao trong những năm gần đây".

Nguồn tin của Lazada cho biết họ đã "cố gắng hết sức để hỗ trợ những người có bộ kỹ năng có thể chuyển giao để đảm nhận các vai trò khác nhau hoặc giúp đỡ người lao động nâng cao kỹ năng".

Tuy nhiên, do tính linh hoạt của bối cảnh thương mại điện tử, cũng như nhu cầu của người tiêu dùng và các quy chuẩn của ngành thay đổi nhanh chóng, một số việc làm đã bị mất trong ngành thương mại điện tử, nguồn tin cho biết.

Đồng tình với đánh giá của Lazada, Tiến sĩ Jeffrey Towson, đối tác quản lý tại công ty tư vấn công nghệ TechMoat Consulting, cho rằng xu hướng thương mại điện tử chuyển động nhanh chóng và các công ty thường phải chạy đua để chiếm lĩnh thị trường. Những xu hướng như vậy bao gồm thương mại điện tử phát trực tiếp, ví và thanh toán di động.

Tiến sĩ Towson cho biết: "Việc sáp nhập video, thương mại và truyền thông xã hội gần đây thành một loại hình thương mại điện tử mới có nghĩa là bạn cần những loại kỹ năng hoàn toàn mới".

"Đột nhiên, bạn phải trở thành một công ty giải trí, một nhà bán lẻ và một công ty hậu cần".

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng thách thức mà hầu hết các doanh nghiệp thương mại điện tử gặp phải đều xuất phát từ nhu cầu lợi nhuận - đã qua rồi cái thời các công ty sẵn sàng vung tiền để giành thị phần.

"Luận điểm đầu tư cơ bản của phần lớn ngành, đặc biệt là ở châu Á cho rằng các công ty cần phải sớm định vị, mất tiền để giành thị phần và sau đó bù đắp bằng vị trí thống lĩnh và lợi thế kinh tế theo quy mô, dường như đã thất bại". Phó giáo sư Theseira nói.

Đồng tình, Tiến sĩ Ng từ NUS cho biết một trong những lý do khiến nguồn vốn mạo hiểm khó tiếp cận hơn là do môi trường lãi suất cao trong vài năm qua đã làm tăng chi phí vốn cho các khoản đầu tư như vậy, khiến chúng kém hấp dẫn hơn.

Vì vậy, trọng tâm và thách thức mà nhiều công ty thương mại điện tử hiện nay phải đối mặt là lợi nhuận.

Phó giáo sư Theseira cho biết: "Tôi nghĩ đây là lý do chính khiến tình trạng sa thải xảy ra". "Không công ty nào cần sa thải công nhân nếu không ai quan tâm đến lợi nhuận... Việc sa thải nhằm mục đích cải thiện kết quả kinh tế của công ty cho các nhà đầu tư và các bên liên quan."

Nhu cầu về lợi nhuận cũng xuất hiện trong thời điểm không gian thương mại điện tử ngày càng đông đúc với các đối thủ cạnh tranh.

Giáo sư Loh từ NUS cho biết: "Đấu trường cạnh tranh giờ đây khốc liệt hơn, vượt ra ngoài Lazada và Shopper, giờ đây bạn có những đứa trẻ mới tham gia như Temu và Shein, và họ mang đến những đề xuất giá trị mới cho toàn bộ cuộc chơi". "(Các công ty thương mại điện tử) phải điều chỉnh kỳ vọng tăng trưởng của mình cho phù hợp".

Temu và Shein là những thương hiệu thời trang trực tuyến đến từ Trung Quốc.

Ngoài chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, ham muốn chi tiêu của người tiêu dùng giảm, lĩnh vực thương mại điện tử còn bị ảnh hưởng bởi chuỗi cung ứng và chi phí vận chuyển tăng do gián đoạn.

Trong thời kỳ đại dịch, giá cước vận tải đường biển tăng cao kỷ lục. Trong khi giá cước đã giảm kể từ đó, cuộc khủng hoảng vận tải Biển Đỏ đang diễn ra đã khiến giá cước tăng vọt trở lại.

Giáo sư Loh cho biết: "Chi phí cung cấp ngày càng cao, (bao gồm) chi phí nhân công, chi phí nguyên liệu, do lạm phát… điều này gây thêm áp lực cho nhà cung cấp và họ sẽ chuyển chi phí trở lại cho người tiêu dùng".

Tiến sĩ Ng nói thêm rằng ngay cả khi chi phí vận chuyển cao hơn, các công ty thương mại điện tử vẫn trợ cấp một phần hoặc đôi khi là toàn bộ chi phí vận chuyển, đặc biệt là đối với những đơn hàng mua trên một số tiền nhất định.

Ông nói: "Vì với lượng mua hàng cao hơn, tỷ suất lợi nhuận tuyệt đối sẽ cao hơn, do đó (các công ty thương mại điện tử) có thể trợ cấp chi phí hậu cần (do tính kinh tế theo quy mô).

Hơn nữa, chi phí vận chuyển thấp là yếu tố chính khiến thương mại điện tử thu hút người tiêu dùng và các nền tảng thị trường trực tuyến sẽ cảnh giác mất khách hàng nếu họ tăng giá.

Vượt qua thách thức

Bất chấp việc sa thải nhân viên vào đầu năm nay, số liệu kinh doanh của Lazada vẫn khả quan vào năm 2023.

Phát biểu với TODAY, nguồn tin thân cận với Lazada khẳng định rằng việc cắt giảm này không phải do không thể tạo ra doanh thu mà là một sự thay đổi để đảm bảo "sẵn sàng cho tương lai".

Theo báo cáo của Alibaba (công ty mẹ của Lazada) về bộ phận thương mại điện tử quốc tế của tập đoàn này, phân khúc bán lẻ thương mại quốc tế mà Lazada trực thuộc đã có mức tăng trưởng hàng năm lần lượt là 60%, 66% và 62% trong năm thứ hai. , quý 3 và quý 4 năm 2023.

Người phát ngôn của Lazada cho biết: "Các con số cho thấy không hề có sự chậm lại mà vẫn đang tăng lên".

Những thay đổi về lực lượng lao động và yêu cầu công việc của Lazada nói lên "sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ".

Người phát ngôn cho biết: "Những công ty không theo kịp nhu cầu năng động của khách hàng sẽ bị bỏ lại phía sau và cuối cùng phải thực hiện các biện pháp quyết liệt và tốn kém đối với quy trình kinh doanh và lực lượng lao động của họ".

"Các công ty như Lazada, những công ty liên tục tìm cách đón đầu xu hướng, sẽ có đòn bẩy cho sự linh hoạt để thực hiện những thay đổi chuyển đổi nhỏ nhưng nhanh chóng cần thiết nhằm đảm bảo sự tăng trưởng bền vững lâu dài của công ty."

Các chuyên gia lưu ý rằng việc cắt giảm nhân lực chính xác là giải pháp mà các công ty thương mại điện tử như Lazada sẽ thấy hữu ích khi hướng tới một tương lai ưu tiên tạo ra lợi nhuận lâu dài.

Phó Giáo sư Theseira cho biết, nhân lực có tay nghề cao thường bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi những cắt giảm như vậy.

"Điều hấp dẫn với nguồn nhân lực có tay nghề cao đó là các công ty nhận ra rằng họ không thực sự cần tất cả mọi người để hoạt động kinh doanh được hoàn thành.

"Nếu bạn loại bỏ một nhân viên kỹ năng thấp, công nghệ thấp, sẽ có ít bưu kiện được giao hơn vào ngày hôm đó; nếu bạn loại bỏ một giám đốc phát triển kinh doanh, bạn thậm chí có thể không nhận thấy bất kỳ tác động nào trong ngắn hạn - và thực sự, các công ty đang đặt cược chính xác vào điều đó, " anh ấy nói.

Một bài báo của tờ New York Times vào tháng trước đã trình bày chi tiết việc cắt giảm công nghệ đã bước vào một "giai đoạn mới", khi các công ty đang cắt giảm nhân công mặc dù vẫn có lãi.

Đây là nỗ lực nhằm "làm được nhiều hơn với ít nguồn lực hơn". Trong một môi trường mà việc đầu tư vốn khó khăn hơn, các công ty phải cắt giảm nhân sự và tập trung vào ít sản phẩm hơn để tìm ra một mô hình kinh doanh hiệu quả.

Người tiêu dùng được hay mất?

Tuy nhiên, bất chấp những dấu hiệu cho thấy ngành thương mại điện tử đang bắt đầu tạo ra doanh thu bền vững, các chuyên gia vẫn nghi ngờ rằng ngành này trong khu vực sẽ duy trì hiện trạng trong tương lai gần.

Giáo sư Loh từ NUS cho biết, tình trạng cạnh tranh hiện nay trên thị trường thương mại điện tử ở Đông Nam Á có thể sẽ dẫn đến tình trạng "được-mất" cho các doanh nghiệp.

Ông nói: "Thực sự có rất nhiều điều (các công ty thương mại điện tử) có thể làm ngoại trừ việc giảm giá". .

"Đó là sự thua lỗ đối với (các công ty thương mại điện tử)".

Đồng tình, Tiến sĩ Ng từ NUS cho biết ngay cả trong bối cảnh lợi nhuận là ưu tiên hàng đầu, các công ty sẽ miễn cưỡng cắt giảm các ưu đãi và giảm giá vì họ sợ thua đối thủ cạnh tranh.

"Đó là Catch-22, chẳng hạn, nếu tôi (một công ty thương mại điện tử) và tôi bỏ qua đợt bán hàng 3.3 tiếp theo, còn (một đối thủ cạnh tranh) thì không, trong khi điều này có thể hỗ trợ lợi nhuận trong tương lai gần, thì nó sẽ khiến tôi mất thị phần về lâu dài. Đây có phải là kết quả tốt không?"

Chương trình giảm giá "3,3" đề cập đến các sự kiện bán hàng cụ thể diễn ra vào ngày 3 tháng 3 nhưng cũng có thể diễn ra vào bất kỳ ngày nào mà số ngày khớp với số trong tháng. Nó thường được các công ty thương mại điện tử lựa chọn để giảm giá và thu hút khách hàng mới.

Tiến sĩ Loh cho biết đây là tin tốt cho người tiêu dùng vì họ sẽ tiếp tục được hưởng mức giá thấp và các giao dịch bất lợi cho các công ty thương mại điện tử.

"Vì cạnh tranh, giá sẽ giảm và bạn có thể thấy nhiều người chơi bị loại khỏi cuộc chơi".

Quả thực, trước sự cạnh tranh khốc liệt vẫn diễn ra gay gắt trên đấu trường thương mại điện tử trong nước và khu vực, các chuyên gia không loại trừ khả năng một hãng thương mại điện tử lớn có thể cúi đầu.

Họ chỉ ra tình huống tương tự liên quan đến Grab và Uber vào những năm 2010. Các công ty gọi xe đã vướng vào cuộc chiến về giá sau khi gia nhập thị trường Singapore vào năm 2013, đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi và giảm giá cho hành khách cũng như ưu đãi cho tài xế.

Tuy nhiên, Uber cuối cùng đã quyết định rời khỏi thị trường Đông Nam Á và bán hoạt động của mình cho Grab vào năm 2018.

Tiến sĩ Ng cho biết, nếu một công ty thương mại điện tử kết thúc như Grab và trở thành công ty thống trị trong ngành, thì khách hàng sẽ là người thiệt thòi.

"Thời điểm ai đó cúi đầu, việc giảm giá dừng lại… Đây là sự phản ánh của chiến lược đầu tư mạo hiểm, thời điểm chúng tôi thống trị thị trường, chúng tôi chuyển hướng, tập trung vào lợi nhuận và ngừng trợ cấp cho người tiêu dùng."

Giáo sư Loh nói thêm rằng việc có một đối thủ chiếm ưu thế cũng có nghĩa là người tiêu dùng có ít loại sản phẩm trực tuyến hơn để lựa chọn vì ngày càng có nhiều công ty rời khỏi thị trường.

Nhân viên ngành thương mại điện tử trước đây và hiện tại

Các chuyên gia nhân sự (HR) cho biết, trong bối cảnh có sự gián đoạn trong lĩnh vực này, nhân viên tại các công ty thương mại điện tử phải nhận ra rằng ngành này đang phát triển nhanh chóng và không nên coi thường vai trò công việc nào.

Ông Adrian Tan, một nhà phân tích nơi làm việc với 21 năm kinh nghiệm, cho biết để tránh bất kỳ nguy cơ sa thải nào, nhân viên phải xem xét mức tăng trưởng doanh thu của công ty họ và nói chuyện với những người quen thuộc với chiến lược của công ty để tìm hiểu xem liệu công việc của họ có phù hợp hay không.

"Trong bối cảnh ngày nay, điều quan trọng là (nhân viên) phải bắt mạch… tìm kiếm lời khuyên từ những người khác về cách diễn giải tốt hơn và liệu điều đó có tác động đáng kể đến sự nghiệp của họ".

Trong khi các công ty như Lazada đang nỗ lực hết sức để đào tạo nhân viên của mình để thích ứng với vai trò mới trong công ty trong trường hợp có sự thay đổi trong ngành, ông Tan cho rằng không có gì đảm bảo rằng một công ty sẽ muốn đầu tư vào việc đào tạo lại nhân viên khi cần thiết. Sẽ hiệu quả hơn khi thuê nhân tài mới với các kỹ năng cần thiết.

"Chúng tôi chắc chắn muốn nghe câu chuyện rằng công ty là gia đình… nhưng khi gặp khó khăn, 'gia đình' của bạn sẽ không ngần ngại đuổi bạn ra khỏi thuyền để đảm bảo con thuyền có thể tiếp tục nổi.

Ông Tan nói: "Tốt hơn hết là bạn nên làm chủ việc đào tạo và phát triển của chính mình.

Đồng tình, bà Carmen Wee, người sáng lập công ty tư vấn nhân sự Carmen Wee & Associates, cho rằng điều quan trọng đối với các nhân viên tương lai là phải có "kế hoạch B" cho sự nghiệp nếu họ muốn gia nhập ngành thương mại điện tử.

"Bạn phải tự hỏi mình, liệu bạn có khả năng và có mạng lưới ở các ngành khác để hướng tới không? Ngành công nghệ khá lớn, nên dù mất việc trong lĩnh vực thương mại điện tử, bạn có thể chuyển sang hãng công nghệ khác không?"

Bà nói thêm rằng ngay cả sau khi nhận được một vai trò, việc kết nối và nâng cao kỹ năng trong vai trò đó là điều cần thiết.

Ví dụ: nếu một công nhân được thuê vì chuyên môn về trải nghiệm người dùng, họ nên nghĩ về cách kỹ năng này có thể áp dụng cho các ngành khác và có thể tham gia các khóa học vào thời gian rảnh để đảm bảo các kỹ năng này có thể được chuyển giao.

Bà Wee cho biết: "Khả năng suy nghĩ xa hơn trong ngắn hạn rất quan trọng vì mọi thứ không còn có thể đoán trước được như trước đây".

(Nguồn: Today Online)