12/09/2022 08:02
Cơ cấu nông nghiệp của Ukraina thay đổi mạnh mẽ do chiến tranh
Nông dân tăng diện tích cây có dầu, giảm diện tích ngũ cốc
Vì vậy, thay vì trong các loại ngũ cốc, nông dân Ukraina đang chuyển sang sản xuất các loại cây có dầu để tiện cho việc chế biến trong nước và điều này được khích lện khi chính phủ nước này có kế hoạch xây dựng một ống đường dẫn dầu thực vật vào Ba Lan để chuyển ang nước thứ 3.
Tại 7 khu vực của Ukraina, nông dân bắt đầu gieo hạt lúa mì, lúa mạch đen, lúa mạch và hạt cải dầu lần đầu tiên kể từ khi cuộc chiến với Nga bắt đầu. Tuy nhiên, Bộ Chính sách Nông nghiệp và Lương thực dự kiến rằng diện tích đất trồng ngũ cốc sẽ giảm tới 35% trong năm nay.
Taras Vysotsky, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp, cho biết: "Về lúa mạch đen, diện tích sẽ không giảm vì nhu cầu này phục vụ cho thị trường nội địa. Tình hình đối với lúa mì và lúa mạch lại khác. Vẫn còn hàng tồn kho từ năm ngoái do các bến cảng bị phong tỏa, và vụ thu hoạch năm nay cho kết quả khá tốt".
Theo ông Taras Vysotsky, thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc đang có kết quả. Thỏa thuận đã được LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7 sau khi các cảng của Ukraina trên Biển Đen bị phong tỏa bởi các tàu chiến của Nga. Sau thỏa thuận, Ukraina đã xuất khẩu 4 triệu tấn ngũ cốc vào tháng 8, và 5 triệu tấn nữa dự kiến sẽ rời cảng vào tháng 9. Tuy nhiên, nông dân Ukraina vẫn lo lắng về tương lai của những vụ mùa sắp tới.
Vẫn chưa rõ điều gì sẽ xảy ra khi thỏa thuận hết hạn. Nga không hài lòng với thỏa thuận và đại sứ của nước này tại LHQ, Vassily Nebenzia, đã không loại trừ việc để nó hết hạn vào tháng 11.
Vì lý do này, nông dân Ukraina đã lựa chọn việc trồng các loại hạt có dầu để cung cấp các nhà máy sản xuất dầu thay thế cho việc trồng ngũ cốc để xuất khẩu.
Ông Vysotyky đã quan sát thấy rằng hạt cải dầu ngày càng được trồng nhiều hơn. Giống như hoa hướng dương và đậu nành, nó cũng được gieo vào mùa Xuân.
"Một triệu ha hạt cải dầu có thể được gieo trong năm nay - một diện tích tương đương với năm ngoái, mặc dù nhiều diện tích đất sản xuất của đất nước bị chiếm đóng. Hơn 70% đất trồng gieo hạt cải dầu, điều này cho thấy nông dân đang dựa vào loại cây trồng này ", ông Vysotyky nói.
Ba Lan sẽ trở thành điểm trung chuyển dầu thực vật của Ukraina ra thế giới
Svitlana Lytvyn, thuộc Câu lạc bộ Doanh nghiệp Nông nghiệp Ukraina (UCAB), cho biết cách tiếp cận mới của nông dân là do chi phí sản xuất nhiều hơn. Bà giải thích, việc trồng ngũ cốc ngày càng không có lãi vì xuất khẩu qua cảng biển khó khăn hơn. Nhiên liệu và phân bón cũng trở nên đắt hơn, bà nói thêm.
"Trong khi đó, giá bán ngũ cốc đã giảm xuống khá thấp, gần như không bù được chi phí. Đặc biệt, Ukraina có nguồn cung ngũ cốc lớn, điều này đẩy giá xuống thấp hơn nữa. Đó là lý do tại sao nông dân không có nguồn lực để gieo trồng loại cây này và đó là lý do tại sao họ lại lo sợ cho tương lai", bà Lytvyn nói.
Giá hạt cải dầu trên các sàn giao dịch nông sản Ukraina hiện cao gấp đôi so với giá lúa mì. Viktor Goncharenko, chủ tịch Hiệp hội Nông dân và Chủ đất tư nhân Ukraina, cho biết: "Chúng tôi gặp khó khăn trong việc bán lúa mì".
Lytvyn xác nhận rằng, giá ngũ cốc thấp đang buộc nông dân chuyển sang trồng các loại cây có dầu vì điều này có lợi hơn. Ukraina có đủ năng lực công nghiệp để biến hạt hướng dương thành dầu xuất khẩu, bà nói. Trước khi bị Nga tấn công, Ukraina đã xuất khẩu dầu hướng dương sang 107 quốc gia, trong đó phần lớn là châu Âu.
"Trước chiến tranh, một nửa lượng dầu hướng dương xuất khẩu toàn cầu đến từ Ukraina. Xuất khẩu hiện đang tăng trở lại. Rất nhiều hạt hướng dương đã được bán vào đầu cuộc chiến, nhưng bây giờ người ta lại xuất khẩu ít hạt thô và nhiều dầu hơn", bà nói thêm.
Mặt khác, Ukraina không có khả năng chế biến nhiều đậu nành hoặc hạt cải dầu thành dầu. Các chuyên gia tin rằng, các nhà đầu tư sẽ chạy theo nông dân Ukrain và sẽ bỏ nhiều tiền hơn vào việc thành lập các công ty chế biến.
"Hạt cải dầu và đậu nành trước đây được xuất khẩu dưới dạng nguyên liệu thô", Lytvyn giải thích. "Nhưng điều này đã trở nên khó khăn, đó là lý do tại sao, từng chút một, năng lực chế biến các loại hạt có dầu này đang được phát triển. Giá trị gia tăng là điều thu hút đối với nông dân lẫn nhà sản xuất. Do vấn đề hậu cần xuất khẩu ngày càng trở nên đắt đỏ, họ đang xem xét chuyển ra chế biến để giảm bớt chi phí hậu cần khi chuyển sản phẩm ra nước ngoài", bà cho biết thêm.
Nhờ hướng đi mới mà nông dân địa phương đang thực hiện, chính phủ Ukraina cũng đã có những thay đổi và quyết tâm tăng cường xuất khẩu dầu thực vật. Vào ngày 6/9, Kyiv đã ký một hợp tác với chính phủ Ba Lan để xây dựng một đường ống vận chuyển dầu thực vật của Ukraina đến Gdansk.
Bộ Thứ trưởng Nông nghiệp Vysotsky: "Đây là một dự án dài hạn sẽ thay đổi thị trường. Ý tưởng là xuất khẩu dầu thực vật sang các nước thứ ba thông qua các cảng của Ba Lan.
Không có đường ống nào như vậy tồn tại ở bất kỳ đâu trên thế giới, ông nói thêm.
"Chiến tranh đang buộc chúng tôi phải tìm kiếm các giải pháp thay thế và bất thường cho việc xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp của Ukraina. Cũng sẽ có nhu cầu về đường ống dẫn dầu sau chiến tranh, vì Ukraina là quốc gia dẫn đầu thế giới về xuất khẩu dầu thực vật và nó sẽ tiếp tục giữ vị trí này", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp nói.
Ông hy vọng rằng Ukraina sẽ có thể xuất khẩu vụ thu hoạch năm nay thông qua đường ống mới.