Chiến tranh vẫn có thể đến sau 'ngoại giao nụ cười'

Theo trang mạng aspistrategist.org.au ngày 19/6, một số kênh liên lạc đang được khôi phục và khả năng tiếp cận thị trường Trung Quốc đối với một số mặt hàng xuất khẩu của Australia cũng vậy. Các nhà ngoại giao Trung Quốc đã tạm dừng chiến thuật "Chiến Lang" và đang báo hiệu rằng có thể đạt được nhiều tiến bộ hơn nếu cả hai bên thực hiện "tôn trọng lẫn nhau".

Tuy nhiên, việc xuất hiện nhiều "nụ cười" hơn và quay trở lại một phần của mối quan hệ thương mại bình thường cũng không che giấu được thực tế rằng Bắc Kinh đã không nhượng bộ về bất kỳ vấn đề chính trị hoặc an ninh thực chất nào, và căng thẳng khu vực vẫn ở mức cao.

Thật vậy, trong những tháng gần đây, Bắc Kinh đã tăng cường các hoạt động gây hấn ở Eo biển Đài Loan và Biển Hoa Nam (Biển Đông), đồng thời chính thức tuyên bố tăng mạnh chi tiêu quân sự ở mức 7,2%. 

Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình đã nhắc lại lời hứa với người dân Trung Quốc rằng Đài Loan "phải" và "chắc chắn sẽ" được thống nhất với "mẫu quốc".

Ở bên kia Thái Bình Dương, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã 4 lần tuyên bố kể từ khi đắc cử rằng nếu Đài Loan bị tấn công, lực lượng Mỹ sẽ được triển khai ngay lập tức để bảo vệ hòn đảo này. 

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tuyên bố rằng cam kết của Mỹ đối với an ninh của Đài Loan "vững như bàn thạch". Do đó, nguy cơ xảy ra chiến tranh lớn ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hiện vẫn rất cao, có lẽ cao hơn bất cứ lúc nào kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai. 

Australia cần nhìn xa hơn "ngoại giao nụ cười" và tập trung vào việc chuẩn bị cho cuộc khủng hoảng nghiêm trọng có thể xảy ra ở phía trước. Ngay bây giờ, Australia cần chuẩn bị cho "những cơn bão nguy hiểm" và "những tình huống xấu và cực đoan nhất" khi mà ông Tập Cận Bình gần đây tuyên bố đang thúc đẩy quá trình lập kế hoạch và chuẩn bị của Trung Quốc.

Những lo ngại của các nước đồng minh về nguy cơ xảy ra chiến tranh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương không phải là mới. Các chỉ huy quân sự cấp cao của Mỹ đã nhiều lần cảnh báo rằng nguy cơ Trung Quốc tấn công Đài Loan là rất cao. 

Theo Giám đốc CIA William Burns, Chủ tịch Tập Cận Bình đã ra lệnh cho quân đội sẵn sàng tấn công Đài Loan trước năm 2027. Trong một cuộc thăm dò gần đây của Hội đồng Đại Tây Dương, 70% chuyên gia chính sách đối ngoại được hỏi ý kiến cho rằng họ tin Trung Quốc sẽ tiến hành một cuộc tấn công quân sự vào Đài Loan trong vòng 10 năm tới. 

Vì vậy, dù chiến tranh không phải là không thể tránh khỏi, song nó là một rủi ro rất nghiêm trọng. Và đó là một rủi ro không nên bị bỏ qua.

Những câu hỏi chính cần lời giải đáp bao gồm: Chiến tranh Trung-Mỹ sẽ như thế nào? Australia sẽ bị ảnh hưởng ra sao? Một cuộc chiến như vậy sẽ kéo dài bao lâu? Và bây giờ chúng ta cần chuẩn bị gì?

Một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan có thể được phát động mà không có hoặc có rất ít thông báo. Một cuộc tấn công bất ngờ trên không, trên biển và trên không gian mạng có thể nhằm mục đích chiếm giữ các mục tiêu ưu tiên trước khi lực lượng Mỹ có thể can thiệp. 

Tuy nhiên, ngay khi các lực lượng Mỹ can dự, Trung Quốc có thể sẽ tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa, mạng và phá hoại dữ dội vào các căn cứ quân sự của Mỹ, Nhật Bản, Australia và Hàn Quốc cũng như các mục tiêu chiến lược khác trên khắp Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Australia sau đó sẽ tham gia một cuộc chiến lớn cùng với các đồng minh mà không có khả năng kết thúc nhanh chóng. Hai bên có lợi ích lớn và năng lực rộng lớn để duy trì hoạt động trong vài năm. 

Trung Quốc đang chuẩn bị rộng rãi về chính trị, quân sự, kinh tế, cơ sở hạ tầng và các chuẩn bị khác để tiến hành một cuộc chiến lâu dài, và Austrlaia cũng phải chuẩn bị tương tự.

Cái giá phải trả sẽ rất cao. Đài Loan nằm ở một phần quan trọng chiến lược của Tây Thái Bình Dương. Một cuộc tấn công thành công của Trung Quốc sẽ tạo ra một lỗ hổng lớn trong hệ thống phòng thủ chuỗi đảo của các đồng minh, làm suy yếu nghiêm trọng khả năng phòng thủ của Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines, phần còn lại của Đông Nam Á trên biển và các lãnh thổ của chính Mỹ trong khu vực. 

Thất bại trong việc bảo vệ Đài Loan sẽ gây thiệt hại lớn cho uy tín của Mỹ và đồng minh, đồng thời có thể dẫn đến việc Mỹ rút quân trên thực tế khỏi phần lớn Tây Thái Bình Dương. Kết quả đó sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến an ninh của Australia.

Câu hỏi đặt ra là Australia cần làm gì để ngăn chặn một thảm họa như vậy? Làm thế nào Australia có thể phát huy sức mạnh răn đe và răn đe mạnh mẽ? Và nếu buộc phải chiến đấu, Australia nên làm gì để đảm bảo rằng Canberra và các đồng minh sẽ giành chiến thắng? 

Có rất nhiều điều cần được chú ý sớm, nhưng nên tập trung vào 4 trong số những ưu tiên cao nhất sau đây.

Đầu tiên, về mặt quân sự, Australia cần đảm bảo rằng nước này sở hữu những khả năng mạnh mẽ có thể vươn xa và khiến ngay cả đối thủ hùng mạnh nhất cũng có lý do chính đáng để từ bỏ. Các lực lượng quân sự của Australia cần được phân tán và các căn cứ hỗ trợ cũng như cơ sở hạ tầng của nước này được bảo vệ để đảm bảo rằng chúng không thể bị phá hủy trong các cuộc tấn công phủ đầu.

Bản đánh giá chiến lược quốc phòng gần đây đưa ra những lời khích lệ về những vấn đề này, nhưng thật đáng buồn khi thấy rằng ngân sách tháng 5/2023 bổ sung rất ít vào chi tiêu quốc phòng đã được lên kế hoạch. Thật vậy, chính phủ có kế hoạch cắt giảm chi tiêu cho các thiết bị và cơ sở quốc phòng trong 3 năm tới. Các bộ trưởng rõ ràng không có một cảm giác cấp bách.

Tuy nhiên, những thách thức quân sự chỉ là một phần của câu chuyện. Một nhu cầu khác là tìm ra những cách tốt hơn để bảo vệ phương tiện truyền thông, các cơ quan chủ chốt, doanh nghiệp và cộng đồng rộng lớn hơn của Australia khỏi ảnh hưởng, sự chèn ép, không gian mạng và các hoạt động chiến tranh chính trị rộng lớn hơn của Trung Quốc. 

Australia hiện rất dễ bị ảnh hưởng bởi các hoạt động gián đoạn và tan rã mà các cơ quan Trung Quốc đang tinh lọc. Một số sửa chữa kỹ thuật có thể hữu ích, nhưng cần có nỗ lực toàn quốc bao gồm các chương trình giáo dục công cộng lớn.

Ưu tiên thứ ba là cơ cấu lại chuỗi cung ứng quốc tế về hàng hóa và dịch vụ quan trọng của đất nước. Có một nhu cầu cấp thiết là chuyển hoạt động sản xuất mọi thứ từ nhiên liệu sang dược phẩm, kim loại đã qua xử lý và hàng hóa sản xuất chính sang Australia, các nước đồng minh và các đối tác đáng tin cậy khác. Australia không thể dựa vào nguồn cung cấp đến từ các quốc gia có khả năng thù địch trong trường hợp khẩn cấp.

Thứ tư, Australia và các đồng minh phải đối mặt với thực tế là trong hai thập kỷ qua, sản lượng sản xuất của Trung Quốc đã vượt Mỹ. Nước Mỹ không còn sở hữu năng lực công nghiệp áp đảo – nhân tố đã đóng góp rất nhiều vào chiến thắng của quân đồng minh trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới. 

Để các đồng minh duy trì sức mạnh phòng thủ và răn đe mạnh mẽ, sự thống trị lâu đời của họ đối với ngành sản xuất toàn cầu phải được khôi phục và Australia có vai trò then chốt.

Mang lại cho nền kinh tế Australia sự linh hoạt để nhanh chóng thích ứng với các yêu cầu của một cuộc xung đột lớn sẽ đòi hỏi phải sắp xếp lại các ưu tiên một cách rõ rệt. Australia sẽ cần xây dựng lại nhiều năng lực sản xuất mà nước này đã xuất khẩu trong 50 năm qua, chủ yếu sang Trung Quốc. 

Năm 1960, ngành sản xuất tạo ra 28% GDP của Australia, nhưng hiện nay ngành này chỉ đóng góp 6%. Điều này đã khiến Australia rất dễ bị tổn thương trước những áp lực bên ngoài. Quốc gia châu Đại Dương này cần khẩn trương khôi phục việc sản xuất các nguồn cung cấp ưu tiên trong nước và quốc tế đáng tin cậy. 

Điều đó có thể thực hiện được, nhưng đòi hỏi những cải cách công nghiệp nghiêm túc, năng suất tăng mạnh ở tất cả các bộ phận của nền kinh tế và mức độ hợp tác kinh doanh mới giữa các đồng minh và các đối tác đáng tin cậy khác.

Sẽ không thể đạt được mức độ cạnh tranh kinh tế cũng như khả năng phục hồi và sức chịu đựng của xã hội cao hơn nếu chính phủ trợ cấp quá nhiều cho một số hoạt động sản xuất nhỏ lẻ. Công việc nặng nhọc sẽ cần được thực hiện bởi ngành công nghiệp và cộng đồng rộng lớn hơn của Australia. 

Để điều đó diễn ra, cơ chế khuyến khích sẽ cần phải thay đổi. Các doanh nghiệp phải có khả năng nhìn thấy các cơ hội kinh tế khả thi để biện minh cho các khoản đầu tư của họ. Cần giảm chi phí quản lý của chính phủ ở cả ba cấp chính quyền và bãi bỏ các gánh nặng pháp lý không cần thiết.

Australia cần phải được kiểm soát bởi những thách thức an ninh cấp bách và một tư duy mới được bảo vệ, bao gồm cải cách năng suất đáng kể. Cần phải theo đuổi mọi con đường để một lần nữa đưa Australia trở thành điểm đến hấp dẫn cho sản xuất và đầu tư công nghệ tiên tiến. 

Khai thác hợp lý cơ sở tài nguyên phong phú với quá trình xử lý khoáng sản có tính cạnh tranh cao hàng đầu thế giới sẽ đóng một vai trò quan trọng. Một lần nữa, Australia cần cung cấp nguồn năng lượng rẻ nhất và đáng tin cậy nhất, cơ sở hạ tầng hiệu quả cao và lực lượng lao động có tay nghề cao và linh hoạt.

Nếu không chấp nhận cải cách, Australia sẽ trở thành một nền kinh tế du lịch và khai khoáng tù túng với mức độ thịnh vượng thấp và ít ảnh hưởng quốc tế. Tệ hơn nữa, Australia sẽ phụ thuộc nhiều vào các nước khác về an ninh và cực kỳ dễ bị tổn thương trong các cuộc khủng hoảng và chiến tranh trong tương lai. 

Mỹ, Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc đánh giá cao nguy cơ xảy ra chiến tranh và đã thực hiện các bước lớn để đưa các cơ sở sản xuất chiến lược về trong nước hoặc chuyển giao nó cho các đối tác an ninh hoàn toàn đáng tin cậy. Nếu muốn duy trì an ninh và độc lập, Australia cần phải hành động nhanh chóng để làm điều tương tự.

(Nguồn: TTXVN)