Vì sao hàng hóa phương Tây vẫn đến được Nga bất chấp lệnh trừng phạt?

Nga đã nhập khẩu hàng hóa mà không có sự đồng ý của các nhà sản xuất phương Tây trong nhiều tháng liền kể từ khi bị cấm vận. Đây là một phần của kế hoạch nhằm giúp nước này vượt qua các hạn chế về nguồn cung do các nước và công ty phương Tây đưa ra để đối phó với cuộc tấn công nước láng giềng Ukraina vào cuối tháng 2.

Denis Manturov, Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Công thương Nga, cho biết trong tuần này rằng nước này nhập khẩu song song hay còn gọi là mua trên "thị trường xám" một lượng hàng hóa của phương Tây tổng trị giá 6 tỷ USD từ tháng 5 đến tháng 7.

Nga đã khởi động kế hoạch nhập khẩu song song, bao gồm các mặt hàng từ phụ tùng ô tô đến máy chơi game, vào tháng 5 khi nhập khẩu sụt giảm do các lệnh trừng phạt của phương Tây và nhiều công ty nước ngoài rời khỏi Nga để phản đối cuộc chiến ở Ukraina cũng như để tránh bất kỳ thiệt hại tiềm tàng nào về danh tiếng.

"Nga sẽ không làm gì để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây. Vì vậy, rõ ràng là nước này có các cách khác nhau để cố gắng thu được nhiều mặt hàng nhập khẩu quan trọng mà họ cần để duy trì nền kinh tế và duy trì cuộc chiến", Timothy Ash, một chiến lược gia thị trường của BlueBay Asset Management, nói.

"Dấu hỏi và thách thức là phương Tây sẽ làm gì để cố gắng và thắt chặt chế độ trừng phạt để ngăn điều đó xảy ra", ông nói.

Nhập khẩu song song hay còn gọi là "thị trường xám" là gì?

Nhập khẩu song song là hàng hóa được nhập khẩu vào thị trường mà không được sự đồng ý của nhà sản xuất. Nói rõ hơn, chúng là hàng hóa thật, nhưng chúng có thể được nhà sản xuất bán bán ở một quốc gia hoặc khu vực khác.

Ví dụ: nếu một chiếc quần jean Levi's được sản xuất, đóng gói và định giá cho thị trường Ấn Độ được một nhà nhập khẩu Ấn Độ nhập rồi bán ở Đức và đây là bán bên ngoài các kênh phân phối được chứng nhận bởi nhà sản xuất, đó được gọi là nhập khẩu song song.

Các giao dịch như vậy được coi là "thị trường xám" vì chúng được bán bởi các đại lý không được nhà sản xuất công nhận. Chủ sở hữu thương hiệu không có quyền kiểm soát việc phân phối những hàng hóa này, nên chúng không nằm trong kế hoạch bảo hành của họ.

Nga đang làm gì?

Vào tháng 5, Nga đã công bố danh sách các hàng hóa phương Tây đủ điều kiện được nhập khẩu theo cơ chế nhập khẩu song song. Danh sách bao gồm các mặt hàng nhập khẩu quan trọng như tàu chiến, phụ tùng thay thế cần thiết cho đường sắt và linh kiện ô tô. Ngoài ra, trong danh sách còn có hàng tiêu dùng như điện tử và thiết bị gia dụng, quần áo, giày dép và mỹ phẩm - những mặt hàng mà Nga cho biết các nhà sản xuất phương Tây "từ chối cung cấp trực tiếp".

Một số thương hiệu nằm trong danh sách này là Mercedes-Benz, Volkswagen, Continental, Ferrari, Apple, Samsung, Microsoft, Siemens, Duracell, Canon và PlayStation.

Phần lớn hàng nhập khẩu trái phép vào Nga đến từ các nước hậu Xô Viết như Kazakhstan, Armenia và Belarus.

Những giao dịch ở "thị trường xám" có hợp pháp không?

Nhập khẩu song song thường không bất hợp pháp. Chúng là những sản phẩm nguyên bản, được cấp phép chỉ có được thông qua các kênh phân phối chính thức nhưng được các nhà kinh doanh và thường có giá bán cao hơn nhiều lần.

"'Thị trường xám' chỉ là kênh phân phối, nó là con đường để những hàng hóa này tìm đến nước nhập khẩu", theo một tài liệu do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới công bố.

"Nếu các sản phẩm được bán hoặc nhập khẩu bởi các bên thứ ba thuộc phạm vi bằng sáng chế, nhãn hiệu hoặc bản quyền có hiệu lực thì việc bán hoặc nhập khẩu như vậy của các bên thứ ba thường bị coi là vi phạm", tài liệu cho biết thêm.

Tuy nhiên, theo hãng tin Interfax của Nga, việc cấm vận đồng nghĩa với việc Nga không còn liên quan đến vấn đề bản quyền và điều này cho phép một công ty Nga nhập khẩu sản phẩm mà không cần sự đồng ý của nhà sản xuất bất kể nó được bán bởi bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

Điều này có nghĩa là khi Apple, công ty nằm trong danh sách nhập khẩu song song của Nga, bắt đầu bán iPhone 14 vào cuối năm nay, các đại lý bán lại của Nga có thể nhập chúng để bán cho khách hàng trong nước bất chấp gã khổng lồ công nghệ Mỹ đã rút khỏi thị trường nước này vài tháng trước.

Nhập khẩu song song hỗ trợ nền kinh tế Nga như thế nào?

Kế hoạch nhập khẩu song song của Nga nhằm đảm bảo sự sẵn có của các mặt hàng nhập khẩu quan trọng, vốn đã giảm mạnh sau khi các công ty phương Tây rút đi.

Moscow dự kiến nhập khẩu song song sẽ đạt 16 tỷ USD trong năm nay, con số này chỉ tương đương 4% tổng kim ngạch nhập khẩu vào năm 2021. Trong khi đó, tổng nhập khẩu vào Nga dự kiến sẽ giảm tới 1/3 trong năm nay.

"Vấn đề lớn nhất đối với TT Putin là sẽ xây dựng lại quân đội Nga, quân đội đã bị phá hủy hàng loạt về trang thiết bị ở Ukraina. Hãy tượng tượng nếu không có những thứ đó thì họ sẽ xây dựng lại quân đội như thế nào", Ash nói.

Các chuyên gia nói rằng Điện Kremlin lên kế hoạch nhập khẩu song song để phục vụ một mục đích khác. Các mặt hàng tiêu dùng và xa xỉ khác nhau trong danh sách nhập khẩu nhằm đảm bảo người Nga tiếp tục cuộc sống hàng ngày mà không bị gián đoạn nhiều khi đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Ash nói: "Có thể, đây là một bài PR nhằm vào người dân trong nước và chính quyền đang cố gắng gửi thông điệp rằng các biện pháp trừng phạt không có tác dụng và chúng ta đang chiến thắng".

Phương Tây có thể làm gì để hạn chế nhập khẩu song song vào Nga?

Vì Nga đang áp dụng quy tắc hết bản quyền quốc tế, các công ty phương Tây có thể không làm được gì nhiều để ngăn chặn việc nhập khẩu song song hàng hóa của họ.

Ash nói rằng các chính phủ phương Tây có thể khuyến khích các quốc gia và công ty không giúp Nga trốn tránh các lệnh trừng phạt hoặc thậm chí đe dọa họ bằng các biện pháp trừng phạt thứ cấp.

Ash nói: "Nga càng nói với cho thế giới biết về điều này và khi họ càng công khai về nó, thì phương Tây càng có xu hướng thắt chặt các biện pháp trừng phạt để ngăn điều đó xảy ra".

(Nguồn: DW)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin