Mỹ đã thoát nạn sau thỏa thuận về trần nợ?

Thỏa thuận bao gồm các khoản cắt giảm chi tiêu mà các đảng viên Cộng hòa yêu cầu, nhưng nó thiếu các khoản cắt giảm sâu rộng vốn có trong luật được Hạ viện do Đảng Cộng hòa lãnh đạo thông qua hồi tháng trước. 

Để giảm chi tiêu, như Đảng Cộng hòa nhấn mạnh, gói này bao gồm một thỏa thuận ngân sách hai năm sẽ giữ mức chi tiêu ổn định cho năm 2024 và áp đặt các giới hạn cho năm 2025. Điều đó đổi lại việc tăng giới hạn nợ trong hai năm, cho đến sau cuộc bầu cử tiếp theo. 

Thỏa thuận cũng mở rộng một số yêu cầu công việc đối với những người nhận phiếu thực phẩm và điều chỉnh luật môi trường để cố gắng hợp lý hóa các đánh giá nhằm xây dựng các dự án năng lượng mới.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã nói rằng Mỹ có thể vỡ nợ trước ngày 5/6 nếu các nhà lập pháp không hành động kịp thời để tăng trần nợ liên bang.

Phát biểu với các phóng viên tại Tòa nhà Quốc hội vào cuối ngày 27/5, Chủ tịch Hạ viện McCarthy cho biết dự luật có "sự cắt giảm lịch sử trong chi tiêu, những cải cách mang tính hệ quả sẽ giúp mọi người thoát khỏi cảnh nghèo khó, có được việc làm và kiềm chế sự lạm quyền của chính phủ. Không có thuế mới và không có chương trình mới của chính phủ". 

Tuy nhiên, McCarthy nói "vẫn còn nhiều việc phải làm". Trong khi đó, Biden nói trong tuyên bố vào tối 27/5: "Các nhóm đàm phán của chúng tôi sẽ hoàn thiện văn bản lập pháp và thỏa thuận sẽ được chuyển đến Hạ viện và Thượng viện. Tôi mạnh mẽ kêu gọi cả hai viện thông qua thỏa thuận ngay lập tức… 

Thỏa thuận này là một tin tốt cho người dân Mỹ, bởi vì nó ngăn chặn những gì có thể là một vụ vỡ nợ thảm khốc và có thể dẫn đến suy thoái kinh tế, tài khoản hưu trí bị tàn phá và hàng triệu việc làm bị mất".

Thỏa thuận này đã bị các đảng viên Cộng hòa theo đường lối cứng rắn và các đảng viên Dân chủ tiến bộ chỉ trích, nhưng Biden và McCarthy tin rằng họ có đủ phiếu ủng hộ từ những người ôn hòa ở cả hai bên. 

Thỏa thuận sẽ đình chỉ giới hạn nợ cho đến tháng 1/2025, giới hạn chi tiêu trong ngân sách năm 2024 và 2025, thu hồi các quỹ COVID-19 chưa sử dụng, đẩy nhanh quy trình cấp phép cho một số dự án năng lượng và bao gồm các yêu cầu việc làm bổ sung cho các chương trình hỗ trợ lương thực cho người nghèo ở Mỹ.

Các thành viên của Nhóm Freedom Caucus theo đường lối cứng rắn của Đảng Cộng hòa cho biết họ sẽ cố gắng ngăn cản thỏa thuận được thông qua tại Hạ viện trong một cuộc bỏ phiếu dự kiến vào ngày 31/5. 

Nghị sỹ Chip Roy, một thành viên nổi tiếng của Nhóm Freedom Caucus, cho biết trên twitter vào ngày 28/5: "Chúng tôi sẽ cố gắng ngăn cản dự luật này". Nhưng McCarthy đã bác bỏ các mối đe dọa chống đối trong chính đảng của mình, nói rằng "hơn 95%" đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện "hết sức hào hứng" về thỏa thuận này.

Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện với tỷ lệ 222/213, trong khi Đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện với tỷ lệ 51/49. Những biên độ hẹp này có nghĩa là những người ôn hòa từ cả hai bên sẽ phải ủng hộ dự luật, nếu thỏa hiệp mất đi sự ủng hộ của cánh cực tả và cực hữu của mỗi bên. 

"Tôi không hài lòng với một số điều mà tôi đang nghe", Nghị sỹ Pramila Jayapal, người chủ trì Cuộc họp kín cấp tiến của Quốc hội, nói với chương trình "State of the Union" của CNN. 

Lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries cho biết, ông mong đợi sự ủng hộ của Đảng Dân chủ đối với thỏa thuận này, nhưng trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình "Face the Nation" của CBS, ông đã từ chối ước tính có bao nhiêu thành viên trong đảng của ông sẽ bỏ phiếu cho thỏa thuận này.

Các đảng viên Đảng Dân chủ cấp tiến ở cả hai viện đã nói rằng họ sẽ không ủng hộ bất kỳ thỏa thuận nào có thêm yêu cầu công việc đối với các chương trình chăm sóc sức khỏe và thực phẩm của chính phủ. Các nguồn tin cho biết thỏa thuận này sẽ bổ sung các yêu cầu về công việc đối với viện trợ lương thực cho những người từ 50 đến 54 tuổi.

Để thông qua dự luật, cả McCarthy và Biden giờ đây sẽ phải thuyết phục được các bên tương ứng trong lưỡng viện. Mặc dù cả hai bên dự kiến sẽ mất một số phiếu bầu, nhưng họ phải đảm bảo rằng thỏa thuận này đủ phổ biến để thông qua ở cả hai viện mà không có cuộc nổi dậy ở bên nào.

Cả Hạ viện và Thượng viện dự kiến sẽ hoạt động trở lại vào ngày 30/5. McCarthy cho biết Hạ viện sẽ bỏ phiếu vào ngày 31/5, sau đó sẽ gửi dự luật tới Thượng viện.

Sau khi dự luật đến Thượng viện, nơi Đảng Dân chủ chiếm đa số, tốc độ hành động sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc liệu có thượng nghị sĩ nào cố gắng ngăn chặn dự luật hay không. Tuy nhiên, Thượng viện có thể hành động nhanh chóng khi họ có sự đồng ý của tất cả 100 thượng nghị sĩ. Dự luật có thể được thông qua vào cuối tuần, với việc Tổng thống Biden nhanh chóng ký thành luật.

Nếu tất cả diễn ra theo kế hoạch của McCarthy - và cả hai viện đều có thể thông qua - thì cuộc khủng hoảng tiềm tàng sẽ được giải quyết trước ngày 5/6, đó là khi Bộ Tài chính dự đoán Mỹ có nguy cơ vỡ nợ.

(Nguồn: TTXVN/AP/Reuters)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin