Lạm phát lương thực có thể trở nên tồi tệ hơn

Lạm phát đã hạ nhiệt ở nhiều quốc gia, nhưng ở hầu hết các quốc gia này, lạm phát lương thực vẫn tràn lan và có lý do để lo ngại rằng nó có thể tăng tốc.

Sự kết hợp của việc xuất khẩu bị gián đoạn, thời tiết nóng bất thường và việc Nga tiếp tục tăng giá đối với Ukraina, một trong những nhà sản xuất ngũ cốc lớn nhất thế giới, có thể sẽ tạo thêm động lực mới cho nguồn lạm phát toàn cầu chính.

Giá thực phẩm của Anh tăng 17,4% trong năm tính đến tháng 6, trong khi giá của Nhật Bản tăng 8,9% và giá của Pháp tăng 14,3%. Trong khi lạm phát thực phẩm đã chậm lại một chút ở Anh và Pháp, nó đã tăng lên ở Nhật Bản. Ở mỗi quốc gia, giá thực phẩm đang tăng nhanh hơn nhiều so với giá của các hàng hóa và dịch vụ khác.

Mỹ đã hoạt động tốt hơn, với giá lương thực tăng 4,6% so với một năm trước đó vào tháng 6, cao hơn gấp đôi tỷ lệ lạm phát mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nhắm mục tiêu nhưng giảm xuống mức cao nhất vào tháng 8/2022 là 13,5%.

Tình trạng lạm phát lương thực khó kiểm soát, so với giá năng lượng hộ gia đình đã giảm xuống dưới mức một năm trước ở nhiều nơi trên thế giới, là một trong những thách thức mà các ngân hàng trung ương phải đối mặt khi họ cố gắng đưa lạm phát phù hợp với mục tiêu của mình.

Nó cũng cho thấy thành công rõ ràng của nhiều quốc gia trong việc chống lại mức lạm phát rất cao được thấy vào năm ngoái che giấu nỗi đau dai dẳng đối với người tiêu dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp hơn, những người chi một phần lớn ngân sách của họ để kiếm sống.

Nguồn cung từ Biển Đen trở nên bấp bênh

Thời gian khó khăn kéo dài ngày càng trở nên đáng lo ngại đối với các chính phủ châu Âu , những chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp để đẩy lùi lạm phát lương thực nhưng lại không thực hiện các biện pháp kiểm soát giá được sử dụng lần cuối vào những năm 1970.

Liên Hợp Quốc hôm 4/8 cho biết chỉ số giá lương thực bao gồm ngũ cốc, dầu thực vật, đường, thịt và các sản phẩm từ sữa đã tăng 1,3% trong tháng 7 so với tháng 6, mức tăng thứ hai trong 4 tháng sau khi giảm liên tục từ mức cao nhất trong 50 năm qua, vào tháng 3/2022.

Tháng trước, Nga đã rút khỏi thỏa thuận cho phép Ukraina xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen và sau đó đã nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng xuất khẩu lương thực của nước này bằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các cơ sở cảng của Odesa.

"Đó là điều chúng ta phải theo dõi cẩn thận", Andrew Bailey, thống đốc Ngân hàng Anh cho biết. "Nó đã có ảnh hưởng đến giá lúa mì, nhưng không nhiều như năm ngoái".

Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính rằng việc Nga rút khỏi thỏa thuận xuất khẩu có thể đẩy giá ngũ cốc tăng từ 10% đến 15%, đảo ngược một số mức giảm từ mức cao được ghi nhận vào năm ngoái.

Các kiểu thời tiết bất thường là một mối lo ngại riêng, ảnh hưởng đến vụ thu hoạch của nhiều loại ngũ cốc, trái cây và rau quả trên khắp thế giới.

"Điều kiện thời tiết bất lợi, trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu đang diễn ra, có thể đẩy giá lương thực lên cao", Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde cho biết.

Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo non-basmati

Tác động của thời tiết bất lợi đáng chú ý nhất là ở Ấn Độ, nơi mưa lớn đã làm giảm thu hoạch lúa và đẩy giá lương thực tăng cao. 

Gần đây, một yếu tố tác động mạnh đến triển vọng giá ngũ cốc toàn cầu là quyết định của chính phủ Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo non-basmati (tẻ thường) từ cuối tháng 7 do hiện tượng El Nino xảy ra sớm hơn dự kiến mang đến thời tiết khô hơn, ấm hơn ở một số vùng của châu Á và dự kiến sẽ gây hại cho sản xuất lúa gạo.

Quyết định này đã gây ra tình trạng mua gạo hoảng loạn ở một số nơi, vì Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, chiếm gần 40% nguồn cung toàn cầu. Lệnh cấm xuất khẩu gao non-basmati của Ấn Độ cũng làm trầm trọng thêm những lo ngại về nguồn cung lúa mì toàn cầu.

Đáng lo ngại hơn là lệnh cấm thương mại của Ấn Độ đối với một số loại gạo trắng non- Basmati đã thúc đẩy việc tích trữ loại lương thực này ở một số nơi trên thế giới.

Mặc dù những lệnh cấm như vậy có thể giúp giảm giá ở quốc gia được đề cập, nhưng chúng có thể có tác dụng ngược lại ở các quốc gia khác. Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới. Trước lệnh cấm của Ấn Độ, nhiều lệnh cấm xuất khẩu được đưa ra vào năm ngoái đã được dỡ bỏ.

Tổ chức Thương mại Thế giới ước tính rằng vào giữa tháng 7, 45 trong số 104 hạn chế đối với xuất khẩu thực phẩm, thức ăn chăn nuôi và phân bón được đưa ra trong những tháng sau cuộc xâm lược Ukraine đã được dỡ bỏ. Người ta ước tính rằng các lệnh cấm còn lại bao gồm 24,5 tỷ USD hàng hóa được giao dịch.

Ông Ngozi Okonjo-Iweala, tổng giám đốc của WTO cho biết: "Chúng ta phải cẩn thận để tránh vòng luẩn quẩn của những lo ngại về nguồn cung dẫn đến hạn chế xuất khẩu nhiều hơn và giá cao hơn".

El Nino gây khô hạn hoặc lũ lụt

Một rủi ro khác đối với nguồn cung cấp thực phẩm là tình trạng ấm lên tự nhiên mạnh mẽ ở Thái Bình Dương được gọi là El Niño , có thể dẫn đến những thay đổi về mô hình thời tiết và làm giảm sản lượng thu hoạch của một số loại cây trồng. Cục Khí tượng của chính phủ Úc đã đưa ra cảnh báo El Niño, cho biết có 70% khả năng kiểu khí hậu này sẽ xuất hiện vào cuối năm nay.

Trong khi một số chính phủ đang dùng đến lệnh cấm xuất khẩu để cố gắng giảm giá, các nhà hoạch định chính sách châu Âu đang điều tra xem liệu các nhà sản xuất và bán lẻ thực phẩm có lợi dụng lạm phát tăng để tăng lợi nhuận hay không.

Tại Vương quốc Anh, một đánh giá về các cửa hàng tạp hóa của Cơ quan Cạnh tranh và Thị trường vào tháng trước cho thấy rằng họ không tăng tỷ suất lợi nhuận, nhưng giờ đây họ đã chuyển sự chú ý sang chuỗi cung ứng cho một số sản phẩm, bao gồm bánh mì, thịt gia cầm, sữa và sốt mayonnaise . Chính phủ Pháp đã yêu cầu các nhà sản xuất thực phẩm xác định một loạt sản phẩm sẽ bị giữ nguyên hoặc cắt giảm giá trong những tháng tới.

Bất chấp những lo ngại mới, các ngân hàng trung ương vẫn kỳ vọng giá lương thực sẽ tăng chậm hơn. Nhưng họ cũng nhận thức được rằng điều đó xảy ra mất nhiều thời gian hơn họ dự đoán.

"Lạm phát giá lương thực sẽ tiếp tục giảm," Bailey của BOE cho biết. "Nhưng nó mất nhiều thời gian hơn nhiều người mong đợi, bao gồm cả những người trong ngành thực phẩm. Đó là những cú sốc mà chúng ta phải làm quen với việc đối phó".

(Nguồn: WSJ)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin