Châu Á cần phải đối mặt với việc không thể phụ thuộc vào kinh tế phương Tây

Cho đến gần đây, thị trường chứng khoán Nasdaq đã hút hết oxy của hầu hết các sàn giao dịch khác trên toàn cầu. Trong vài năm gần đây, câu hỏi hay đặt ra của các nhà tư vấn Mỹ là ại sao phải mạo hiểm ra nước ngoài khi việc mua cổ phiếu của Apple hay Nvidia lại rất hấp dẫn?

Thời điểm hiện tại không phải là "thế kỷ dẫn đầu kinh tế thế giới" đầu tiên của khu vực châu Á trong lịch sử, theo Nikkei Asia.

Theo báo cáo của chiến lược gia danh mục đầu tư Sunil Koul của Goldman Sachs, các tổ chức nước ngoài đã rút ròng 127 tỷ USD ở các thị trường châu Á mới nổi trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2022, ngoại trừ Trung Quốc. 

Chỉ có 11,2 tỷ USD ròng đã quay trở lại khu vực này trong năm nay. Song đó đồng thời, các nhà đầu tư nước ngoài đã rút 18,5 tỷ USD ra khỏi cổ phiếu nội địa Trung Quốc kể từ tháng Tư.

Việc tháo chạy khỏi các thị trường mới nổi do sự biến đổi khí hậu, làm kéo theo hàng loạt bất ổn về chính trị và kinh tế trong khối các nhà nước khu vực mới nổi ở châu Á. 

Ngân hàng Thế giới (WB) đã hạ dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm tới và cảnh báo rằng các nền kinh tế đang phát triển ở Đông Á sẽ tăng trưởng ở mức thấp nhất trong 5 thập kỷ, do chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ và nợ gia tăng gây cản trở đà tăng trưởng kinh tế.

Chỉ số chứng khoán của Thái Lan thấp hơn 12,1% so với một năm trước. Philippines giảm 4,6% và Malaysia giảm 2,3%.

Các dự báo cho thấy khu vực châu Á, một trong những động lực tăng trưởng chính của thế giới, sẽ có tốc độ tăng trưởng chậm nhất kể từ cuối những năm 1960, nếu không tính các sự kiện bất thường như đại dịch COVID-19, cuộc khủng hoảng tài chính châu Á và cú sốc dầu mỏ toàn cầu vào những năm 1970.

Chắc chắn là các quốc gia đang phát triển chưa bao giờ hoàn toàn làm chủ là một phần của mình. Đúng hơn, từ lâu họ đã trở thành con tin cho các điều kiện kinh tế và tài chính của Mỹ. Họ làm tốt nhất khi đồng USD Mỹ yếu và lãi suất thấp, trái ngược với điều kiện phổ biến hiện nay.

Trong thập kỷ qua, các thị trường mới nổi đã đi vào một con đường dài trong việc giảm thiểu tình trạng dễ tổn thương trước những thay đổi chính của các nước láng giềng hùng mạnh. Quá trình chuyển đổi từ tăng trưởng dựa vào tài sản và đầu tư đang là thách thức đối với nhiều nền kinh tế đang phát triển ở châu Á.

Trong khi đó, Trung Quốc ít ủng hộ các nền kinh tế châu Á mới nổi khác hơn trước. Trong những năm trước đại dịch COVID, tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Trung Quốc đã thu hút nguồn cung cấp mọi thứ, từ đá đến ngô. Vì nguồn cung cấp nhiên liệu và thực phẩm trong nước của Trung Quốc đều không đủ nên nước này rất khát tài nguyên.

Nhưng bất chấp đà tăng trưởng kinh tế đang suy giảm, Bắc Kinh vẫn kiềm chế các loại kích thích để giúp phục hồi kinh tế và của nhiều quốc gia khác sau cuộc khủng hoảng Tài chính toàn cầu.

Nhật Bản cũng có ít khả năng cung cấp vốn cho các nước láng giềng.

"Khi nền kinh tế Nhật Bản chuyển bản sang trạng thái cân bằng với mục đích tăng phát cao hơn, đầu tư khu vực tư nhân tăng và tiết kiệm của các hộ gia đình và doanh nghiệp, chúng tôi cho rằng sẽ hợp lý khi phát triển triển vọng trung hạn chế là một trong những quỷ tài khoản còn lại", các nhà kinh tế tại JP Morgan viết trong một ghi chú gần đây.

Địa chỉ chính đang làm trầm trọng thêm những xu hướng này. Cả Mỹ và Trung Quốc ngày nay đều coi trọng an ninh hơn tăng trưởng, tạo ra mỗi bên phải định hình lại và củng cố lại chuỗi cung ứng của mình.

Trong nhiều năm, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và thuế quan mà Mỹ áp đặt lên Trung Quốc đã mang lại lợi ích cho Đông Nam Á, thúc đẩy nhu cầu nhập khẩu sang các nước khác trong khu vực. 

Nhưng việc Mỹ ban hành luật IRA và Đạo luật CHIPS và Khoa học vào năm 2022 - các chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất của Mỹ và cắt giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc, đã ảnh hưởng đến các nước Đông Nam Á. Xuất khẩu các sản phẩm bị ảnh hưởng của khu vực sang Mỹ đã giảm.

"Toàn bộ khu vực Đông Nam Á vốn đã được hưởng lợi từcăng thẳng thương mại Mỹ-Trung về mặt chuyển hướng thương mại giờ đây đang phải chịu sự chuyển hướng thương mại từ đó", một nhà phân tích cho biết. 

Theo Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu điện tử và máy móc từ Trung Quốc và các nước Đông Nam Á sụt giảm sau khi chính sách bảo hộ của Tổng thống Joe Biden có hiệu lực. Để so sánh, thương mại của Mỹ với các quốc gia bao gồm Canada và Mexico đã không suy giảm.

Tuy nhiên, ngay cả khi lãi suất tăng của Mỹ cuối cùng gây ra suy thoái kinh tế và đồng USD suy yếu thì tiền cũng không thể nhanh chóng quay trở lại các thị trường mới nổi ở châu Á. 

Các thị trường mới nổi hy vọng thu hút được vốn từ các nước láng giềng phát triển hơn có thể sẽ thất vọng trong thời gian dài sắp tới. 

(Nguồn: Nikkei Asia)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin