Các đợt phong toả của Trung Quốc gây thiệt hại như thế nào đối với các công ty toàn cầu?

Tờ CNN đưa tin, trong những tuần gần đây, hàng chục thành phố của Trung Quốc, bao gồm cả trung tâm tài chính Thượng Hải, đã bị đóng cửa khi các nhà chức trách nỗ lực chống dịch COVID-19. Đối với các lĩnh vực khác nhau, từ Công nghệ lớn đến hàng tiêu dùng, điều đó đang phá hủy cả cung và cầu, khiến các nhà điều hành đang phải đối mặt với nhiều nỗi lo.

Nhiều công ty vừa bị lỗ hàng triệu, hoặc hàng tỷ USD do cuộc xung đột ở Ukraina, dẫn đến một cuộc di cư ồ ạt và tốn kém của các công ty rời khỏi Nga.

Sự tác động của cả các đợt phong tỏa từ Trung Quốc và xung đột giữa Nga-Ukraina đã gây ảnh hưởng nặng nề cho các tập đoàn đa quốc gia, chẳng hạn như Estée Lauder, tuần trước họ cho biết, phải cắt giảm triển vọng tăng trưởng trong năm.

Cuộc khủng hoảng là một lời nhắc nhở rõ ràng về tầm quan trọng quá mức của Trung Quốc đối với các công ty toàn cầu.

Ben Caosystem, Giám đốc điều hành của Tập đoàn Nghiên cứu Thị trường Trung Quốc cho biết: "Dù muốn hay không, tại thời điểm này, nếu bạn đang điều hành một công ty đa quốc gia, Trung Quốc có lẽ là thị trường tiêu dùng lớn thứ nhất hoặc thứ hai của bạn."

"Và có thể đó là cơ sở sản xuất chính của bạn, hoặc nó chịu trách nhiệm cho một số lượng đáng kể công việc cho chuỗi cung ứng của bạn", ông nói trong một cuộc phỏng vấn từ Thượng Hải, nơi đã bị đóng cửa trong sáu tuần.

Các biện pháp này đã khiến hàng chục triệu người bị cách ly tại nhà trong hơn một tháng, dẫn đến tình trạng căng thẳng về tinh thần . Trong nhiều trường hợp, cư dân không thể rời khỏi căn hộ của họ mà không có sự cho phép đặc biệt của các nhà quản lý, và một số lượng lớn các cơ sở kinh doanh vẫn đóng cửa.

Người dân không còn tâm trạng để mua sắm

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã trở thành thị trường lớn nhất của nhiều ngành công nghiệp, từ hàng xa xỉ đến ô tô. Tuy nhiên, trong tháng trước, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã tăng trưởng chậm lại, không chỉ ảnh hưởng đến chi tiêu của người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến việc làm.

Estée Lauder, quê hương của mỹ phẩm Bobbi Brown và MAC, hiện dự kiến doanh số bán hàng toàn cầu của mình sẽ tăng từ 7% đến 9% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm từ mức 13% đến 16% trước đó được nêu trong tháng Hai.

Công ty cho biết họ đã bị ảnh hưởng từ việc ngừng mọi hoạt động kinh doanh ở Nga và Ukraina sau cuộc xung đột, dẫn đến sự sụt giảm doanh số bán hàng. Giám đốc tài chính Tracey Travis cho biết doanh số bán hàng cũng giảm 4% ở châu Á Thái Bình Dương trong quý trước, điều này được "thúc đẩy hoàn toàn bởi Trung Quốc."

Doanh nghiệp đã từ chối đưa ra dự báo

Tuần trước, Starbucks đã tạm ngừng việc đưa ra dự báo tài chính trong 6 tháng tới, với Giám đốc điều hành Howard Schultz gọi đây là "hướng hành động có trách nhiệm duy nhất".

"Tình hình ở Trung Quốc là chưa từng có. Những gì đang xảy ra ở Trung Quốc khiến chúng tôi hầu như không thể dự đoán được kết quả hoạt động kinh doanh của mình tại đây", ông nói với các nhà phân tích trong một cuộc gọi thu nhập. Quốc gia này là thị trường lớn thứ hai của Starbucks .

Kering, chủ sở hữu của Gucci và Bottega Veneta, cho biết vào tháng trước rằng họ cũng đang gánh chịu hậu quả nặng nề, với "lượng mua hàng giảm mạnh" do các lệnh đóng cửa cửa hàng và những thách thức logistic lớn do việc đóng cửa hàng hóa.

Giám đốc Tài chính Jean-Marc Duplaix cho biết: "Tình hình chỉ là tạm thời. Tuy nhiên tâm lý người dùng dường như cũng suy yếu dần. Thành thật mà nói, người tiêu dùng ngay bây giờ không bận tậm về việc mua son môi hay cà phê. Họ chủ yếu chi tiêu nhiều hơn vào các mặt hàng thiết yếu".

Ví dụ, ở Thượng Hải, việc phong toả ban đầu dẫn đến một cuộc tranh giành thực phẩm lớn và những lời phàn nàn lan rộng về việc khó nhận hàng.

Giờ đây, ngay cả khi tình hình được cải thiện, nhiều người tập trung vào việc "mua theo nhóm", cho phép những người dùng sống trong cùng một cộng đồng cùng nhau đặt hàng số lượng lớn cho hàng tạp hóa và các mặt hàng thiết yếu khác.

Ngay cả những người không phải cách ly tại nhà cũng có thể bị ảnh hưởng. Người tiêu dùng sống ở các thành phố không bị phong tỏa cũng có thể ngại ra ngoài và ghé vào trung tâm mua sắm vì lo ngại sẽ gặp phải tình trạng giống như ở Thượng Hải, nơi mọi người vẫn bị cách ly vô thời hạn. Đây là một lực cản tiêu cực rất lớn đối với tiêu dùng.

Vẫn là công xưởng của thế giới

Trong vài năm qua, nhiều doanh nghiệp đã cố gắng chuyển ít nhất một số hoạt động sản xuất của họ ra bên ngoài Trung Quốc, nhờ vào cuộc chiến thương mại với Mỹ. Nhưng điều đó đã không ngăn cản một số lượng lớn các công ty tên tuổi bị cuốn vào theo những đợt bùng phát COVID-19 của Trung Quốc.

Tháng trước, Apple đã cảnh báo về những thiệt hại lớn liên quan đến sự bùng phát COVID-19 ở Trung Quốc, nói rằng các vấn đề về chuỗi cung ứng có thể ảnh hưởng đến doanh thu của hãng từ 4 đến 8 tỷ USD trong quý này.

Tờ CNN nói cho rằng, Apple đổ lỗi cho sự sụt giảm doanh thu dự kiến do cả những hạn chế ở Trung Quốc và tình trạng thiếu linh kiện trên toàn thế giới. Theo Everstream Analytics, một công ty cung cấp phân tích rủi ro chuỗi cung ứng, một số lần ngừng hoạt động trong thời gian ngắn đã ảnh hưởng đến khoảng 20% đến 30% tổng sản lượng iPhone.

Theo CEO Tim Cook, các ràng buộc của Apple "chủ yếu tập trung xung quanh hành lang Thượng Hải", nơi có một số nhà máy bị ảnh hưởng.

Trong một số trường hợp, sự căng thẳng, Các video được đăng tải trên mạng xã hội Trung Quốc vào tuần trước cho thấy các công nhân từ một nhà máy ở Thượng Hải đã vượt qua các hàng rào và đụng độ với các nhân viên an ninh, cho thấy sự gia tăng trong nhiều tuần bị cách ly. Hiện vẫn chưa rõ chính xác điều gì đã châm ngòi cho vụ việc.

Nhà máy thuộc sở hữu của Quanta, một nhà cung cấp của Apple Đài Loan. Theo hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa xã, nhà máy đã hoạt động trở lại theo một hệ thống khép kín, theo đó công nhân sống trong các khu vực được chỉ định và tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt.

Tháng trước, Microsoft cũng cho biết việc ngừng sản xuất tại Trung Quốc đã ảnh hưởng đến nguồn cung máy tính xách tay Surface và máy chơi game Xbox của hãng, và có khả năng "tác động lớn" đến hoạt động hàng quý của hãng. Theo danh sách các nhà cung cấp hàng đầu gần đây nhất, phần lớn sản xuất của nhà sản xuất PC là ở Trung Quốc.

Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu cũng bị ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng, với một số công ty phải tạm thời đóng cửa các nhà máy, doanh số bán hàng sụt giảm hoặc phải trì hoãn việc ra mắt ô tô mới.

Hai nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới là Volkswagen và Toyota đều đã buộc phải tạm ngừng sản xuất trong nhiều tuần gần đây. Mặc dù cả hai công ty đã nối lại sản xuất, nhưng họ cảnh báo rằng họ sẽ chỉ phát triển dần dần khi chuỗi cung ứng tiếp tục gặp khó khăn.

Tesla, điều hành một Gigafactory ở Thượng Hải, cũng đã cố gắng khởi động lại sản xuất vào tháng trước sau khi ngừng hoạt động vài tuần, nhưng công ty có thể đã gặp phải một khó khăn khác.

Hôm 9/5, hãng Reuters đưa tin, trích dẫn các nguồn không xác định, rằng việc sản xuất Tesla đã tạm dừng hầu hết sản xuất một lần nữa do các vấn đề với các nhà cung cấp.

Theo JBL, nhiều nhà cung cấp ô tô tiếp tục gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động các nhà máy của chính họ hoặc phân phối linh kiện.

Nhu cầu về xe điện vẫn tăng mạnh, cả Volkswagen và nhà sản xuất Trung Quốc BYD đều báo cáo doanh số bán hàng tại Trung Quốc tăng đột biến gần đây.

Tuy nhiên, các cảng của Trung Quốc và các trung tâm logistic khác tiếp tục gặp khó khăn. 

Tháng trước, Amazon đã nêu thông báo rằng, "giá cước vận chuyển bằng đường hàng không và đường biển tiếp tục bằng hoặc cao hơn giá cước trong nửa cuối năm ngoái" một phần do sự gia tăng của Covid Trung Quốc.

Giám đốc tài chính Brian Olsavsky nói với các nhà phân tích trong buổi giới thiệu kết quả của công ty, với lý do sự lan rộng của biến thể Omicron ở Trung Quốc và tình trạng thiếu lao động ở các địa điểm khác nhau.

Hậu quả

Nhiều thương hiệu đã bày tỏ sự lạc quan về sự phục hồi của doanh nghiệp khi khủng hoảng lắng xuống.

Trong những tuần gần đây, Chính phủ Trung Quốc đã nỗ lực để có thêm nhiều doanh nghiệp hoạt động và phát triển, đồng thời cam kết giúp hạn chế thiệt hại kinh tế.

Nhưng các nhà phân tích đã cảnh báo về những tác động bất lợi của chính sách "zero COVID" của nước này, cho rằng nền kinh tế có thể tăng trưởng chậm lại đáng kể trong năm nay.

Thiệt hại có thể được nhìn thấy ở tất cả các mặt. Tháng trước, lĩnh vực dịch vụ khổng lồ của Trung Quốc đã giảm mạnh thứ hai trong kỷ lục, trong khi hoạt động sản xuất cũng xuống mức thấp kỷ lục.

Mặc dù vậy, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gia tăng cách tiếp cận chống đại dịch của nước này, mới đây nói rằng chính phủ sẽ kiên quyết tuân thủ chính sách "zero-COVID" của mình.

Theo CNN, dựa trên dữ liệu của chính phủ, ít nhất 31 thành phố ở Trung Quốc đang bị phong tỏa toàn bộ hoặc một phần, có khả năng ảnh hưởng đến khoảng 214 triệu người trên khắp đất nước.

Theo các nhóm thương mại, tình thế tiến thoái lưỡng nan đang diễn ra cuối cùng có thể khiến một số doanh nghiệp phải xem xét lại lập trường của mình.

Theo ông Jörg Wuttke, chủ tịch Phòng Thương mại Liên minh châu Âu tại Trung Quốc, khi các quốc gia khác tiếp tục mở cửa trở lại, một số công ty nước ngoài có thể cân nhắc chuyển trụ sở khu vực của họ ra khỏi Trung Quốc.

Ca JBL nói rằng những thách thức gần đây ở Ukraina và Trung Quốc đã nhấn mạnh một giai đoạn rủi ro lớn hơn nói chung hơn đối với các công ty quốc tế. Ông nói thêm: "Tôi nghĩ rằng hiện nay có rất nhiều thách thức để trở thành một công ty đa quốc gia".

(Nguồn CNN)