WTO kêu gọi các nước sớm đạt được thỏa thuận toàn diện về trợ cấp nghề cá

Tiến sĩ Thani Al Zeyoudi, Bộ trưởng Bộ Ngoại thương và chủ tịch hội nghị, nói với The National hôm thứ Ba, vài giờ sau khi các cuộc thảo luận bắt đầu: "Họ mới bắt đầu… chúng tôi phải lạc quan một cách thận trọng vì chúng tôi phải thúc đẩy mọi thứ về phía trước".

Bà Ngozi Okonjo-Iweala, Tổng giám đốc WTO, cho biết các cuộc đàm phán vẫn đang ở giai đoạn đầu và sẽ "rất tự phụ khi đánh giá" tiến trình của chúng sau vài giờ. Tuy nhiên, bà "lạc quan một cách thận trọng", bà nói trong một cuộc họp báo.

Khoảng 70 quốc gia thành viên WTO đã chấp nhận thỏa thuận chống trợ cấp nghề cá đạt được vào năm 2022 tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12, và cần thêm 40 thành viên nữa để đạt được sự chấp thuận 2/3 cần thiết để thỏa thuận này có hiệu lực.

Hôm thứ Hai, tám quốc gia đã trình bày các văn kiện chấp nhận của họ tại hội nghị MC13: Ả Rập Saudi, Thổ Nhĩ Kỳ, Rwanda, Brunei, Chad, Malaysia, Na Uy và Togo.

"MC13 đang hướng tới việc phê chuẩn." Bà Okonjo-Iweala cho biết hôm thứ Hai. "Bây giờ chúng tôi sẽ có 40 thành viên tham gia nên việc đếm ngược đến khi có hiệu lực giờ đây có thể bắt đầu một cách nghiêm túc."

"Những thành viên nào chưa phê chuẩn, tôi có danh sách của các bạn. Bạn biết bạn là ai. Tôi hy vọng các bạn có thể làm việc nhanh chóng… Khi chúng tôi thành công, đây sẽ là thời điểm bất kỳ hiệp định WTO nào có hiệu lực nhanh nhất và tôi biết chúng tôi sẽ làm được".

Quan điểm khác nhau

Các cuộc đàm phán phiên họp kín sẽ diễn ra vào ngày thứ hai của hội nghị bộ trưởng WTO tại thủ đô UAE trong tuần này.

Nỗ lực hạn chế trợ cấp nghề cá là nội dung quan trọng trong chương trình nghị sự MC13.

Thỏa thuận được thông qua tại MC12 ở Geneva nghiêm cấm sự hỗ trợ của chính phủ đối với hoạt động đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không được kiểm soát, đánh bắt các nguồn lợi bị đánh bắt quá mức và đánh bắt ở các vùng biển xa không được kiểm soát.

Các đại biểu năm nay có hai nhiệm vụ. Thứ nhất, thỏa thuận này phải có hiệu lực.

Thứ hai, họ sẽ giải quyết làn sóng đàm phán nghề cá thứ hai nhắm vào các khoản trợ cấp góp phần gây ra tình trạng dư thừa năng lực và đánh bắt quá mức, cùng với các điều khoản tương ứng về đối xử đặc biệt và khác biệt nhằm giải quyết nhu cầu của các thành viên đang phát triển và kém phát triển nhất.

Tiến sĩ Al Zeyoudi cho biết trước khi MC13 bắt đầu: "Sau 20 năm đàm phán, một thỏa thuận về hạn chế trợ cấp nghề cá đã đạt được tại MC12 ở Geneva". "Tại Abu Dhabi, có cơ hội phát huy tiến bộ quan trọng đó bằng cách mở rộng phạm vi và tham vọng của thỏa thuận đó để bao gồm một số khoản trợ cấp có thể ảnh hưởng nhiều nhất đến nguồn lợi thủy sản dễ bị tổn thương và cạn kiệt.

"Chúng tôi được khuyến khích bởi năng lượng và sự tham gia mà chúng tôi đã thấy từ các thành viên trong thời gian chuẩn bị tham gia MC13 về nghề cá và tin rằng đã có nền tảng để đạt được kết quả tích cực".

Tuy nhiên, Bộ trưởng nhấn mạnh những thách thức trong việc đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán.

Ông nói: "Chúng tôi cũng không ảo tưởng về bản chất nhạy cảm của các vấn đề đang được đề cập và những quan điểm khác nhau mà một kết quả thành công sẽ phải dung hòa".

Theo WTO, gần 260 triệu người phụ thuộc trực tiếp hoặc gián tiếp vào nghề cá biển để kiếm sống, trong khi sự phụ thuộc toàn cầu vào hải sản để cung cấp dinh dưỡng ngày càng tăng.

Theo cơ quan có trụ sở tại Geneva, mối đe dọa đánh bắt quá mức đối với trữ lượng cá trên toàn thế giới là "đáng báo động", với ước tính rằng ít nhất 34% trữ lượng cá toàn cầu bị đánh bắt quá mức so với 10% vào năm 1974. Điều này có nghĩa là chúng đang bị khai thác quá nhanh đến nỗi quần thể cá không thể tự bổ sung được.

Nguồn tài trợ của chính phủ hiện ước tính khoảng 35 tỷ USD mỗi năm trên toàn cầu, trong đó khoảng 22 tỷ USD để tăng cường khả năng đánh bắt cá không bền vững.

WTO lập luận rằng những khoản trợ cấp này tiếp tục làm tình hình trở nên trầm trọng hơn khi cho phép nhiều đội tàu đánh cá hoạt động lâu hơn và xa hơn trên biển so với mức có thể, gây tổn hại cho sinh vật biển.

Đại diện của họ tại MC13 đã kêu gọi WTO "không đánh đổi" sự hỗ trợ dành cho ngư dân quy mô nhỏ.

Họ cho rằng các cuộc đàm phán cấp bộ trưởng không giải quyết được thủ phạm chính góp phần làm cạn kiệt nguồn cá toàn cầu, chẳng hạn như các đội tàu quy mô lớn.

Adam Wolfenden, một nhà vận động công bằng thương mại tại Mạng lưới toàn cầu hóa Thái Bình Dương, cho biết: "Với việc những đội tàu này được đưa qua lưới, điều đáng lo ngại là ngư dân quy mô nhỏ và các nước đang phát triển sẽ phải chịu trách nhiệm về việc thiếu một thỏa thuận, tuyên bố vào ngày 27/2.

Các đại biểu tại MC13 có nhiệm vụ khó khăn là điều phối các hiệp định thương mại quan trọng, trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về tác động của căng thẳng địa chính trị.

Những bất đồng vẫn tồn tại giữa 164 thành viên của tổ chức, khiến việc đồng thuận về các vấn đề lớn trở nên khó khăn , đặc biệt là trong bối cảnh đầy thách thức của cuộc bầu cử Mỹ sắp tới, các cuộc chiến ở Gaza và Ukraina, các cuộc tấn công vận chuyển trên Biển Đỏ của phiến quân Houthi ở Yemen đã làm gián đoạn thương mại toàn cầu, căng thẳng Mỹ-Trung và lập trường ngày càng bảo hộ của một số chính phủ, các nhà phân tích cho biết.

Hemita Bhatti, người đứng đầu chính sách thương mại tại Viện Xuất khẩu và Thương mại Quốc tế có trụ sở tại Anh, cho biết có 50/50 khả năng hiệp định sẽ được phê chuẩn tại MC13 vì nhiều nước đang phát triển, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia và Philippines, đang phản đối nó, lo ngại về tác động của nó đối với ngành thủy sản địa phương của họ.

Bà Bhatti cho biết: "Hiện tại có mối lo ngại rằng trữ lượng cá đang cạn kiệt trên toàn cầu ở mức báo động". "Đó là lý do tại sao thỏa thuận trợ cấp này lại được đưa ra ngay từ đầu. Nhưng vấn đề đặc biệt là ở các nước đang phát triển".

Bà nói rằng họ không muốn bị coi là giống như các nước phát triển khi nói đến việc loại bỏ trợ cấp vì họ lo lắng về chi phí tăng lên đối với ngư dân của họ.

"Mặc dù đánh bắt quá mức là một vấn đề, nhưng nhiều quốc gia đang phát triển lo lắng về tác động của nó đối với cộng đồng địa phương của họ… sinh kế của họ phụ thuộc vào các khoản trợ cấp".

Bà Bhatti cho biết thêm, nếu thỏa thuận mới về nghề cá có hiệu lực thì đây sẽ là "lần đầu tiên" WTO thông qua một thỏa thuận về tính bền vững.

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin