03/07/2024 09:34
Liệu phương Tây có đủ khả năng ngừng nhập khẩu công nghệ xanh giá rẻ từ Trung Quốc?
Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đều đang đầu tư mạnh vào phát triển các lĩnh vực năng lượng xanh và công nghệ sạch của họ; để hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh và đảm bảo họ có thể đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng.
Tuy nhiên, cả hai khu vực đều nhận thức rõ về sự phụ thuộc lớn vào Trung Quốc về năng lượng và công nghệ sạch, vì gã khổng lồ châu Á này vẫn tiếp tục thống trị trên nhiều lĩnh vực, từ khoáng sản quan trọng đến sản xuất vi mạch. Điều này đã khiến một số cường quốc phương Tây cân nhắc việc áp dụng thuế quan và hạn chế nhập khẩu các sản phẩm của Trung Quốc.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia năng lượng hiện đang đặt câu hỏi liệu cách tiếp cận này có thể hạn chế khả năng chuyển đổi sang xanh của Mỹ và EU nhanh như họ mong đợi hay không, vì họ phải nhanh chóng tăng năng lực sản xuất và năng lượng xanh để chuyển sự phụ thuộc của mình khỏi Trung Quốc.
Vào tháng 5, Tổng thống Biden đã đưa ra mức thuế quan mới lớn đối với xe điện, pin tiên tiến, pin mặt trời, thép, nhôm và thiết bị y tế của Trung Quốc nhằm bảo vệ việc làm và các nhà sản xuất của Mỹ. Ông Biden cho biết các công ty Trung Quốc không cần phải kiếm lợi nhuận nhờ vào các khoản trợ cấp do chính phủ Trung Quốc cung cấp, điều này đang mang lại cho họ lợi thế không công bằng trên thị trường quốc tế.
Ông Biden tuyên bố, "Người lao động Mỹ có thể làm việc nhiều hơn và cạnh tranh tốt hơn bất kỳ ai miễn là sự cạnh tranh công bằng. Nhưng trong thời gian quá dài, điều đó đã không công bằng. Trong nhiều năm, chính phủ Trung Quốc đã đổ tiền nhà nước vào các công ty Trung Quốc ... đó không phải là cạnh tranh, mà là gian lận".
Nhiều mức thuế quan sẽ không có hiệu lực cho đến năm 2026, cho Mỹ thời gian để đẩy mạnh sản xuất và tăng công suất năng lượng sạch. Tuy nhiên, mức thuế quan có thể gây ra tình trạng tăng giá, vì các công ty phải vật lộn để cung cấp đủ sản phẩm năng lượng sạch mà không có cùng khả năng sản xuất chi phí thấp và trợ cấp cao của chính phủ như ở Trung Quốc.
Mức thuế quan sẽ được áp dụng dần trong ba năm tới. Chúng được kỳ vọng sẽ giúp ngăn chặn làn sóng xe điện giá rẻ mới của Trung Quốc xâm nhập vào thị trường Mỹ, giúp các nhà sản xuất ô tô Mỹ duy trì khả năng cạnh tranh khi họ giới thiệu các mẫu xe điện của mình.
Mức thuế quan đối với việc nhập khẩu pin mặt trời sẽ tăng gấp đôi lên 50 phần trăm trong năm nay, trong khi thuế quan đối với các sản phẩm thép và nhôm của Trung Quốc sẽ tăng 25 phần trăm và thuế quan đối với pin xe điện lithium-ion sẽ tăng từ 7,5% lên 25%.
Mỹ đã có những bước tiến vượt bậc trong năng lượng xanh kể từ khi Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) được ban hành vào năm 2022. IRA đã cam kết hàng tỷ USD cho sự phát triển của các lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ sạch và đã thu hút được mức đầu tư tư nhân thậm chí còn cao hơn vào ngành này.
Hiện tại, các chuyên gia năng lượng lo ngại rằng việc áp dụng mức thuế quan sâu rộng như vậy đối với các sản phẩm của Trung Quốc có thể làm suy yếu mục tiêu của IRA và làm chệch hướng những tiến bộ đáng kể đã đạt được trong hai năm qua.
Những vấn đề tương tự đang được nhìn thấy ở EU, sau khi Ủy ban châu Âu áp dụng thuế tạm thời đối với xe điện Trung Quốc do " trợ cấp không công bằng " của Trung Quốc. Thuế mới đối với xe điện Trung Quốc trung bình khoảng 31%, cao hơn nhiều so với thuế đối với xe nhập khẩu thông thường.
Mặc dù thuế quan dự kiến sẽ thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành sản xuất năng lượng xanh của Hoa Kỳ và EU và hỗ trợ tạo việc làm, nhưng chúng cũng có thể cản trở tốc độ triển khai dự án xe điện và năng lượng tái tạo, cũng như đẩy giá tiêu dùng lên cao.
Việc áp dụng thuế quan chắc chắn sẽ khiến quá trình chuyển đổi xanh trở nên tốn kém và khó khăn hơn, ngay cả khi nó có tác động lan tỏa là thúc đẩy việc làm trong lĩnh vực năng lượng và sản xuất tại Mỹ và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Các chính phủ trên toàn thế giới phải cân nhắc các ưu tiên của họ khi nói đến năng lượng xanh. Trong khi chính phủ Trung Quốc không làm gì nhiều để che giấu các chiến thuật thương mại săn mồi của mình, Trung Quốc đang cung cấp các thành phần và công nghệ cần thiết để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu.
Điều này thực sự khiến nhiều quốc gia trên toàn cầu phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc về năng lượng, giao thông và các thiết bị điện tử của họ. Khoảng 80 phần trăm pin mặt trời và 60% tua-bin gió, xe điện và pin của thế giới được sản xuất tại Trung Quốc, chứng minh tầm quan trọng của quốc gia này đối với quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu.
Tuy nhiên, trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống, việc ông Biden áp thuế đối với Trung Quốc là một động thái chính trị mạnh mẽ, thu hút được những người ủng hộ. Lời hứa về việc tăng việc làm cho người Mỹ sẽ luôn là người chiến thắng và đây là động thái mà nhiều người coi là cần thiết để cạnh tranh với ông Trump.
Tuy nhiên, tác động lâu dài của động thái này, có thể không được cử tri nhìn thấy ngay lập tức, sẽ là chi phí cao hơn cho người tiêu dùng, những người buộc phải trợ cấp cho các công ty năng lượng sạch trong nước để sản xuất các thành phần cần thiết cho quá trình chuyển đổi xanh.
Người ta vẫn chưa biết liệu thuế quan có dẫn đến sự hồi sinh mạnh mẽ trong ngành sản xuất của Mỹ và châu Âu hay không, nhưng chúng có khả năng hạn chế sự tăng tốc của quá trình chuyển đổi xanh trong ngắn hạn đến trung hạn.
Tin liên quan
Chủ đề liên quan
Advertisement
Advertisement