Đã quá muộn để châu Âu ngăn chặn 'làn sóng' Delta?

Theo kênh CNBC (Mỹ), Anh và nhiều quốc gia châu Âu đang chứng kiến số ca nhiễm biến thể Delta tăng mạnh, bất chấp việc đã tiêm vaccine cho phần đông dân số. Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy chủng virus này đã lây lan mạnh mẽ ở châu Âu, đe dọa tạo ra một đợt bùng phát dịch bệnh nguy hiểm. Biến chủng này có khả năng lây nhiễm cao hơn khoảng 60% so với biến thể Alpha được phát hiện lần đầu ở Anh, khiến nhiều trường hợp nhập viện hơn và giảm nhẹ hiệu quả của vaccine.

Một số quốc gia châu Âu đã đưa ra những hạn chế nghiêm ngặt hơn đối với du khách tới từ Anh. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng vấn đề chủng virus này lưu hành ở châu Âu chỉ còn là vấn đề thời gian. Đã có những dấu hiệu rõ rệt để chứng minh điều này.

Hôm 29/6, Bộ trưởng Y tế Pháp Olivier Veran cho biết biến thể Delta hiện chiếm khoảng 20% các trường hợp COVID-19 , tăng mạnh so với ước tính hồi tuần trước chỉ chiếm 9-10% các ca bệnh tại nước này.

Cơ quan Y tế Công cộng Đức, Viện Robert Koch, cũng cho biết biến thể Delta chiếm 36% tổng số ca mắc COVID-19 từ ngày 15 -20/6, tăng 15% so với một tuần trước đó. Ông Lothar Wieler, Giám đốc Việc Robert Koch khẳng định 50% số ca mắc ở nước này nhiễm biến thể Delta.

Trong khi đó, Viện Y tế Quốc gia Italy cho biết số ca mắc COVID-19 do các chủng Delta và Kappa (một biến thể đáng quan ngại khác, có liên quan đến biến thể Delta) cũng đang tăng lên, chiếm khoảng 17% tổng số ca mắc COVID-19 ở nước này.

Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha cũng ghi nhận số ca mắc biến thể Delta gia tăng. Ba Lan, Nga, Thụy Sỹ hay Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang đối mặt với tình trạng tương tự. Ngoài ra, biến thể Delta plus - một dạng đột biến của biến thể Delta - cũng đã được phát hiện ở các nước châu Âu.

Hành động quá ít, quá chậm trễ?

Trước sự bùng phát nguy hiểm của biến thể Delta, Đức và Pháp là một trong những quốc gia đã áp đặt các hạn chế kiểm dịch đối với du khách đến từ Anh. Đức cũng đã kêu gọi EU đưa ra cách tiếp cận thống nhất khi yêu cầu các du khách Anh đến EU phải cách ly. Song, các chuyên gia lưu ý rằng động thái này vẫn là chưa đủ và quá muộn.

Ông Tom Wenseleers, chuyên gia về tiến hóa vi sinh vật tại Đại học Catholique Louvain (Bỉ), nói rằng việc các nước châu Âu mở cửa nền kinh tế và nới lỏng các biện pháp kiểm tra nhập cảnh có thể khiến đại dịch trở nên khó kiểm soát hơn. Ông cũng cảnh báo rằng số ca mắc COVID-19 nhiễm chủng Delta ở châu Âu có thể cao hơn nhiều so với các ước tính hiện tại.

“Tôi ước tính rằng ở Bồ Đào Nha, 90% các trường hợp mắc COVID-19 hiện tại đều nhiễm chủng Delta, với những tâm dịch như Lisbon và các vùng lân cận. Nhiều quốc gia khác ở châu Âu, như Tây Ban Nha, Đức, Bỉ, Luxemburg, Thụy Điển và Hà Lan cũng không kém phần nghiêm trọng, với hơn 50% tổng số ca COVID-19 hiện nay cũng được ước tính nhiễm biến thể Delta”, ông nhận định

Hiện tại, các ca nhiễm biến chủng Delta chiếm 95% tổng số các trường hợp mắc mới ở Anh. Không chỉ châu Âu, mà cả Mỹ cũng đang bị đe dọa bởi biến chủng này. Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu vào tuần trước cho biết họ ước tính rằng vào cuối tháng 8, biến thể Delta sẽ chiếm 90% tổng số ca COVID-19 lưu hành ở EU.

Tiêm chủng có thể cứu nguy?

Các chương trình tiêm vaccine phòng bệnh COVID-19 có thể cứu nguy tình hình này, nếu các quốc gia ở châu Âu có thể triển khai vaccine nhanh chóng. Một nghiên cứu của Dịch vụ Y tế công cộng Anh (PHE) hồi tháng vào tháng 5 cho thấy rằng cả hai loại vaccine do Đại học AstraZeneca/Oxford và Pfizer/BioNTech sản xuất đều có khả năng bảo vệ hiệu quả chống lại các biến thể Delta. Tuy nhiên, hiệu quả phòng ngừa sẽ giảm đáng kể nếu chỉ tiêm 1 mũi vaccine.

Do đó, châu Âu đang nỗ lực chạy đua triển khai vaccine với mục tiêu tiêm chủng cho hàng triệu người, đặc biệt là những người trẻ tuổi, những đối tượng cuối cùng được tiêm vaccine. Dữ liệu từ Anh cũng cho thấy những người trẻ chưa tiêm vaccine và người trên 50 tuổi nhưng chỉ tiêm một mũi là những người có nguy cơ nhiễm biến thể Delta cao nhất.

Chuyên gia Tom Wenseleers cũng đồng tình rằng “tăng tốc độ tiêm chủng tối đa và yêu cầu những người thuộc nhóm nguy cơ cao đề cao cảnh giác là những gì EU có thể làm để giảm nguy cơ lây nhiễm”. Hạn chế đi lại giữa các nước cũng là biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa biến chủng này.

Tác động đến nền kinh tế

Tuy nhiên, vấn đề đang đặt ra là châu Âu đang bước vào mùa du lịch. Quyết định có cho phép người Anh và du khách từ các nước có chủng Delta hoành hành nhập cảnh hay không có thể là bài toán khó với các nước như Hy Lạp hay Bồ Đào Nha, vốn phụ thuộc nhiều vào du lịch.

Hiện tại, các chuyên gia vẫn chưa thể dự đoán ảnh hưởng của chủng Delta đối với kinh tế châu Âu cũng như tác động của nó đối với tiến trình tái mở cửa của khu vực. Tuy nhiên, các nhà kinh tế vấn đang theo dõi sát sao.

Holger Schmieding, chuyên gia kinh tế trưởng tại Ngân hàng Berenberg, cho biết: "Làn sóng Delta đang tràn đến. Theo sau Anh muộn hơn khoảng 7 tuần, các ca mắc COVID-19 chủng Delta đang gia tăng ở Khu vực Đồng tiền chung châu Âu khi khu vực này được kỳ vọng sẽ phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch".

"Tuy nhiên, nhờ tiến độ tiêm chủng nhanh chóng, chúng tôi hy vọng làn sóng dịch bệnh mới sẽ không đánh gục được các nền kinh tế châu Âu như những gì đã xảy ra trong các làn sóng dịch bệnh bùng phát trước đó.Tuy nhiên, chúng tôi cần phải xem xét những rủi ro một cách cẩn trọng để không rơi vào tình thế bị động", ông Schmieding nói.