'Cú sốc giá dầu' có thể thành hiện thực nếu Israel tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran

Các nhà phân tích nói với CNBC hôm 3/10 rằng, thị trường dầu mỏ đang quá tự mãn trước nguy cơ gián đoạn nguồn cung lớn ở Trung Đông, đồng thời cảnh báo rằng giá dầu thô kỳ hạn có thể tăng lên hơn 200 USD/thùng.

Thông tin xuất hiện trong bối cảnh có suy đoán rằng, Israel có thể đang lên kế hoạch tiến hành một cuộc tấn công trả đũa Iran nhằm vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của nước này - một viễn cảnh có thể sẽ mang đến sự thức tỉnh thô bạo cho những người tham gia thị trường năng lượng đang suy giảm.

Iran, thành viên của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), là một nước đóng vai trò quan trọng trên thị trường dầu mỏ toàn cầu. Nhiều đến mức người ta ước tính rằng, khoảng 4% nguồn cung của thế giới có thể gặp rủi ro nếu cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Iran trở thành mục tiêu của Israel.

Phát biểu với chương trình "Street Signs Europe" của CNBC hôm 3/10, Bjarne Schieldrop, nhà phân tích hàng hóa trưởng tại ngân hàng Thụy Điển SEB, cho biết căng thẳng leo thang ở Trung Đông có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho thị trường.

"Nếu bạn thực sự loại bỏ các cơ sở lắp đặt dầu ở Iran, buộc xuất khẩu giảm 2 triệu thùng, thì câu hỏi tiếp theo trên thị trường sẽ là điều gì sẽ xảy ra ở eo biển Hormuz? Tất nhiên, điều đó sẽ làm tăng thêm rủi ro đáng kể cho dầu", Schieldrop nói.

Khi được hỏi giá dầu có thể tăng vọt ở mức độ nào trong một kịch bản như vậy, Schieldrop trả lời: "Nếu các thiết bị hạ tầng dầu mỏ ở Iran bị phá hủy, bạn sẽ thấy giá dầu lên hơn 200 USD/thùng".

Nằm giữa Iran và Oman, eo biển Hormuz là tuyến đường thủy hẹp nhưng có tầm quan trọng chiến lược, kết nối các nhà sản xuất dầu thô ở Trung Đông với các thị trường trọng điểm trên toàn thế giới.

Giá dầu đã tăng hơn 4% kể từ đầu tuần do các nhà giao dịch theo dõi chặt chẽ rủi ro địa chính trị gia tăng ở Trung Đông.

Giá dầu thô Brent kỳ hạn tháng 12 giao dịch cao hơn 2,1% ở mức 75,50 USD/thùng vào hôm nay (3/10), trong khi giá dầu thô tương lai WTI của Mỹ đứng ở mức 71,75 USD, cao hơn 2,3% trong phiên.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 1/10 tuyên bố sẽ đáp trả bằng vũ lực sau cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Iran, khẳng định Tehran sẽ "trả giá" cho điều mà ông mô tả là "sai lầm lớn". Bình luận của ông được đưa ra ngay sau khi Iran bắn hơn 180 tên lửa đạn đạo vào Israel.

Phát biểu trong chuyến thăm Qatar hôm 3/10, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cho biết, đất nước của ông "không theo đuổi chiến tranh với Israel". Tuy nhiên, ông cảnh báo về phản ứng mạnh mẽ từ Tehran trước bất kỳ hành động tiếp theo nào của Israel.

"Tất cả phụ thuộc vào việc xung đột leo thang như thế nào và tôi nghĩ không cần phải nói rằng Israel sẽ trả đũa sau cuộc tấn công mới nhất của Iran - và có lẽ nó xảy ra trong vòng 5 ngày, trước lễ kỷ niệm một năm ngày 7/10", Schieldrop của SEB cho biết.

"Có phải đây sẽ là… một cuộc tấn công yếu ớt, giống như chúng ta đã thấy vào tháng 4 và sau đó lắng xuống? Hay nó sẽ là một cuộc tấn công bạo lực hơn nhằm vào các cơ sở quân sự, cơ sở hạt nhân và cơ sở dầu mỏ cũng được đặt lên bàn đàm phán. Đây chính là điều đang khiến thị trường bối rối vào lúc này", ông nói thêm.

Thị trường năng lượng tự mãn?

Các nhà phân tích năng lượng đã cảnh báo về tâm lý giảm giá phổ biến trên thị trường, ngay cả khi căng thẳng bùng phát ở Trung Đông có nguy cơ đạt đến điểm sôi mới.

Amrita Sen, người sáng lập và giám đốc nghiên cứu tại Energy Aspects, nói với "Squawk Box Europe" của CNBC hôm nay (3/10): "Tôi thực sự nghĩ, từ quan điểm thị trường dầu mỏ, thị trường hiện đang rất tự mãn".

"Và hãy nhìn xem, kể từ năm 2019, kể từ Abqaiq, rủi ro địa chính trị đã không dẫn đến tổn thất nguồn cung dầu".

Bà nói rằng kể từ năm 2019 - khi Ả Rập Saudi đóng cửa một nửa sản lượng dầu sau một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào cơ sở chế biến dầu Abqaiq của họ - rủi ro địa chính trị thực sự không dẫn đến tổn thất nguồn cung.

"Đó là lý do tại sao thị trường trở nên mệt mỏi", bà tiếp tục. "Đó là Abqaiq, đó là Nga-Ukraina, nhưng tôi nghĩ điều này hơi khác một chút".

Cuộc tấn công năm 2019 của phiến quân Houthi ở Yemen vào các cơ sở của Saudi Aramco đã khiến giá dầu tăng mạnh vào thời điểm đó.

Khi được hỏi về khả năng Israel tiến hành các cuộc tấn công trả đũa vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran, Sen cho biết Mỹ có thể sẽ tỏ ra rõ ràng trong các thông điệp ngoại giao tới nhà nước Do Thái.

"Đó chắc chắn là điều mà các bên đang nói đến, phải không? Mỹ có liên quan đến việc này. Tôi không nghĩ chúng ta có thể quên sự thật rằng chúng ta sắp có cuộc bầu cử ở Mỹ trong vài ngày tới, vì vậy tôi nghĩ thông điệp từ họ rất rõ ràng là đừng ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng năng lượng. Tương tự, đừng đánh vào các cơ sở hạt nhân", Sen nói.

Trong khi đó, John Evans, nhà phân tích tại công ty môi giới dầu mỏ PVM, cho biết trong một báo cáo nghiên cứu được công bố hôm nay rằng trong lịch sử, giá dầu sẽ cho thấy "phản ứng rất khác biệt và bạo lực" trước các cuộc tấn công bằng tên lửa và đánh bom ở nhiều quốc gia ở Trung Đông.

Evans nói: "Không cần phải nói, bất cứ điều gì xung quanh Israel đều kéo theo thái độ nóng nảy trong lịch sử, nhưng về mặt dầu mỏ, sự tham gia của Iran có ảnh hưởng lớn hơn sẽ mang lại lợi ích cho những nhà đầu cơ giá lên".

Ông nói thêm: "Sự mở rộng của chiến tranh và thiệt hại của nó sẽ cần phải được chứng minh trước khi những người tham gia thị trường dầu mỏ rũ bỏ sự hoài nghi hiện diện quá mức".

(Nguồn: CNBC)