Trung Quốc: 4 điểm rút ra từ dữ liệu tháng 1 khi giá tiêu dùng giảm mạnh nhất kể từ năm 2009

Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) hôm 8/2 công bố chỉ số CPI tháng 1 đã giảm 0,8% so với cùng kỳ năm trước, mức giảm nhanh nhất kể từ tháng 9/2009. Mức giảm này còn tệ hơn dự đoán giảm 0,5% của các nhà kinh tế.

Ông Zhiwei Zhang, chủ tịch công ty quản lý quỹ Pinpoint (Hong Kong) cho rằng: "Dữ liệu CPI công bố ngày hôm nay cho thấy Trung Quốc đang đối mặt với áp lực giảm phát dai dẳng". "Trung Quốc cần hành động nhanh chóng và quyết liệt để tránh nguy cơ giảm phát ăn sâu vào người tiêu dùng", ông Zhiwei Zhang cảnh bảo.

Trong khi đó, chỉ số giá sản xuất (PPI) đã giảm 2,5% trong tháng 1, đánh dấu mức giảm liên tiếp 16 tháng đối với chi phí tại nhà máy.

Các chỉ số giá được Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố trong bối cảnh giới chức nước này kêu gọi cần phải hành động nhiều hơn nữa để kích thích nền kinh tế và xoay chuyển tình trạng lao dốc của thị trường chứng khoán.

Thực tế, niềm tin vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã giảm sút bất chấp những nỗ lực của chính phủ nhằm tăng cường các biện pháp kích thích, bao gồm việc hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng và phát hành thêm trái phiếu chính phủ để "bơm máu" cho các dự án xây dựng.

1. Lạm phát tiêu dùng rơi sâu hơn vào vùng giảm phát

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc giảm 0,8% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2009.

Mức giảm hàng tháng thứ tư liên tiếp còn tệ hơn mức giảm dự kiến 0,5% do nhà cung cấp dữ liệu Trung Quốc Wind thăm dò.

Lynn Song, nhà kinh tế trưởng của Greater China tại ING, cho biết lực cản chính đối với lạm phát tiếp tục là giá thực phẩm, giảm từ âm 3,7% trong tháng 12 so với cùng kỳ năm ngoái xuống âm 5,9% trong tháng Giêng.

Các nhà phân tích tại Capital Economics cho biết sự sụt giảm phần lớn phản ánh cơ sở so sánh cao hơn do sự thay đổi thời gian nghỉ Tết Nguyên đán từ tháng 1/2023 sang tháng 2 năm nay và việc dỡ bỏ chính sách "Zero-COVDI" của Trung Quốc vào đầu năm ngoái.

"CPI đã rơi sâu hơn vào vùng giảm phát vào tháng trước. Nhưng điều này phần lớn là do sự biến động thường thấy về giá thực phẩm và du lịch vào dịp Tết Nguyên đán", họ nói.

Junyu Tan, chuyên gia kinh tế khu vực Bắc Á tại Coface, cho biết giảm phát CPI của Trung Quốc tăng mạnh trong tháng 1 so với mức cao một năm trước, trong khi lực cản từ giá thịt lợn và giá nhiên liệu vẫn tồn tại.

Ông nói: "Trên cơ sở tuần tự, điều đáng chú ý là lạm phát đã được cải thiện trong tháng thứ hai liên tiếp".

"Tuy nhiên, điều này không nên được hiểu là một dấu hiệu cụ thể cho thấy nhu cầu đang ổn định, vì sự cải thiện chủ yếu bắt nguồn từ các xu hướng theo mùa, với nhu cầu về rau và dịch vụ gia đình tăng trước Tết Nguyên đán".

Và các nhà kinh tế Erin Xin và Jing Liu tại HSBC đã chỉ ra dữ liệu sơ bộ từ các hoạt động xung quanh kỳ nghỉ Tết Nguyên đán là "có màu hồng".

Họ nói: "Đừng để bị cuốn theo thông tin lạm phát tiêu đề thấp hơn, vì dữ liệu sơ bộ được công bố sau kỳ nghỉ lễ cho thấy nhu cầu tiêu dùng mạnh hơn".

"Chúng tôi không nghĩ người ta nên quá lo lắng".

2. Giảm phát tại nhà máy giảm nhẹ

Chỉ số giá sản xuất (PPI) của Trung Quốc, thước đo chi phí hàng hóa tại cổng nhà máy đã giảm 2,5% trong tháng trước so với cùng kỳ năm ngoái, so với mức giảm 2,7% trong tháng 12 và đánh dấu tháng giảm thứ 16 liên tiếp.

Các nhà phân tích tại Capital Economics cho biết mức tăng này một phần là do cơ sở so sánh thấp hơn, trong khi tốc độ giảm giá so với tháng trước cũng giảm bớt, được hỗ trợ bởi giá kim loại tăng trong bối cảnh chi tiêu cơ sở hạ tầng tăng gần đây.

Tan tại Coface cho biết: "Giảm phát PPI giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước, nhưng trở nên tồi tệ hơn so với tháng trước do các hoạt động công nghiệp nói chung trải qua đợt sụt giảm theo mùa mùa đông và tình trạng thiếu lao động trước Tết Nguyên đán".

"Điều đáng chú ý là giá khoáng sản kim loại màu đã tăng liên tục kể từ nửa cuối năm 2023 và mức tăng này đã tăng tốc gần đây, cho thấy nhu cầu xây dựng đã ổn định".

3. Lạm phát cơ bản giảm xuống mức thấp nhất 7 tháng

Lạm phát cơ bản của Trung Quốc, không bao gồm giá thực phẩm và nhiên liệu, đã giảm xuống mức thấp nhất trong 7 tháng là 0,4% trong tháng 1 từ mức 0,6% trong tháng 12.

Các nhà phân tích tại Capital Economics cho biết nguyên nhân chính là do lạm phát giá du lịch giảm mạnh.

Họ cho biết: "Thành phần này không ổn định vào dịp Tết Nguyên đán và có khả năng phục hồi trở lại vào tháng 2".

4. CPI sẽ quay trở lại vùng tích cực trong những tháng tới

Các nhà phân tích tại Capital Economics kỳ vọng việc giảm phát giá thực phẩm sẽ giảm bớt để nâng lạm phát giá tiêu dùng lên mức tích cực trong những tháng tới, nhưng họ kỳ vọng lạm phát cơ bản có thể sẽ ở mức thấp.

Họ dự đoán lạm phát CPI sẽ chỉ ở mức trung bình 0,5% vào năm 2024, tăng từ mức 0,2% vào năm 2023.

Họ cho biết: "Chúng tôi cho rằng lạm phát giá tiêu dùng sẽ trở lại vùng tích cực trong những tháng tới".

"Tuy nhiên, sự mất cân đối về cơ cấu giữa cung và cầu có nghĩa là lạm phát cơ bản có thể sẽ vẫn ở mức thấp so với các chuẩn mực trước đại dịch trong tương lai gần".

Song tại ING nhận thấy rất có khả năng dữ liệu tháng 1 có thể đánh dấu mức thấp nhất của lạm phát so với cùng kỳ năm trước trong chu kỳ hiện tại, khi xem xét các tác động cơ bản thuận lợi hơn đối với dữ liệu tháng 2.

Coface's Tan kỳ vọng tăng trưởng nhẹ vào năm 2024, nhờ nền tảng thấp thuận lợi, trong khi những biến dạng về phía cung - bao gồm giá thịt lợn và ô tô thấp - cũng sẽ giảm bớt. Nhưng với niềm tin của người tiêu dùng vẫn còn chậm chạp, ông đặt câu hỏi liệu lạm phát do nhu cầu dẫn đầu có thể tiếp tục hay không.

Tan cho biết: "Dữ liệu lạm phát yếu chắc chắn sẽ thúc đẩy nhiều hành động chính sách hơn, nhưng các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ tiếp tục ưu tiên đầu tư và sản xuất".

"Kích thích tiêu dùng có thể vẫn còn rời rạc từ chính quyền địa phương và chỉ ưu tiên một số sản phẩm nhất định, chẳng hạn như đồ nội thất xanh hoặc xe điện.

"Do đó, người ta có thể tự hỏi liệu sự thiên vị về chính sách có thể khuếch đại sự mất cân bằng cung cầu và dẫn đến áp lực giảm phát mới hay không".

(Nguồn: SCMP)