Trung Quốc tăng thuế, gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm mạnh

Theo số liệu từ Hiệp hội lương thực Việt Nam, trong 11 tháng đầu năm nay, lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc là 1,3 triệu tấn, chiếm khoảng 22% tổng lượng gạo xuất khẩu. Giảm khá nhiều so với năm 2017.

Cùng kỳ năm trước lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc là 2,17 triệu tấn, chiếm gần 40% tổng lượng gạo xuất khẩu của cả nước. Lượng gạo xuất khẩu sang Trung Quốc đã giảm tới khoảng 40% so với cùng kỳ 2017.

Xuất khẩu gạo vào Trung Quốc giảm hàng triệu tấn sau khi nước này tăng thuế nhập khẩu.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này theo các doanh nghiệp xuất khẩu gạo do mức thuế mới Trung Quốc áp dụng quá cao. Ngoài ra nước này ngày càng siết chặt hơn các điều kiện về gạo nhập khẩu. Hiện nay chỉ có 21 DN Việt Nam được Trung Quốc cấp phép XK gạo vào nước này.

Trung Quốc đang siết nhập gạo từ tất cả các nước chứ không phải chỉ với riêng gạo từ Việt Nam. Tuy lượng gạo Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh, nhưng vẫn chiếm khoảng 50% tổng lượng gạo đã nhập khẩu của nước này trong năm nay.

Mục đích Trung Quốc muốn siết chặt nguồn gạo nhập khẩu được nhiều doanh nghiệp lý giải là do nước này muốn đẩy giá gạo trên thị trường nước này tăng cao, từ đó kích thích nông dân Trung Quốc tích cực sản xuất lúa gạo.

Khó khăn từ xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc khiến ngành lúa gạo nước ta ảnh hưởng đáng kể. Hơn 1 tháng nay, giá gạo xuất khẩu gạo của Việt Nam liên tục giảm. Gạo 5% tấm, từ mức giá 415-420 USD/tấn hồi giữa tháng 11, đến nay chỉ còn 385 USD/tấn. Giá gạo xuất khẩu giảm đã kéo giá lúa gạo hàng hóa trong nước giảm theo.

Theo nhiều doanh nghiệp, xuất khẩu gạo vào Trung Quốc sẽ càng khó khăn hơn trong năm 2019 vì nước này tiếp tục có những chính sách siết chặt hơn về điều kiện gạo nhập khẩu.

Chẳng hạn, gạo nhập khẩu vào Trung Quốc phải đáp ứng thêm các yêu cầu như: thời gian xông trùng phải đạt 120 giờ; mẫu kiểm tra phải được đưa tới cơ sở quốc kiểm của Trung Quốc để kiểm nghiệm; bao bì, nhãn mác phải ghi đầy đủ thông tin về xuất xứ hàng hóa theo thông lệ quốc tế và có dấu của cơ quan quốc kiểm Trung Quốc (nếu không hợp lệ sẽ bị từ chối cấp chứng thư để NK vào nước này).

Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến giữa tháng 12, các doanh nghiệp đã xuất khẩu được 5,844 triệu tấn gạo, trị giá 2,935 tỷ USD. Ước tính của Bộ NN-PTNT cho thấy cả năm nay có thể xuất khẩu được khoảng 6,15 triệu tấn gạo, trị giá 3,15 tỷ USD. Kể từ năm 2012 đến nay, XK gạo mới lại đạt giá trị trên 3 tỷ USD.