Thuế cao, hạn chế thương mại khiến thế giới mất 10.000 tỷ USD, kéo kinh tế chậm phục hồi sau dịch COVID-19

Kinh tế toàn cầu sẽ mất 10.000 tỷ USD mỗi năm vì chủ nghĩa bảo hộ

Một báo cáo mới công bố cho chính phủ nhóm G20 chỉ ra rằng, thuế quan cao và hạn chế thương mại có thể khiến GDP toàn cầu giảm 10.000 tỷ USD mỗi năm, làm chậm khả năng hồi phục kinh tế sau COVID-19.

Báo cáo với tiêu đề “10.000 tỷ USD cho thương mại mở”, được các chuyên gia tại Boston Consulting Group (BCG) và HSBC thực hiện. Báo cáo định lượng những lợi ích và chi phí tương đối của thương mại mở so với chủ nghĩa bảo hộ đúc kết từ tài liệu chuẩn bị cho Diễn đàn kinh doanh G20 (Business 20 (B20), diễn đàn nơi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu đưa ra các khuyến nghị chính sách cho nhóm G20.

Nghiên cứu của HSBC và GCB cho rằng GDP sẽ mất 10.000 tỷ USD trong năm 2025, vì chủ nghĩa bảo hộ. Ảnh minh họa: VnEconomy

Báo cáo sử dụng một mô hình đã được kiểm chứng để phân tích tác động của dòng chảy thương mại với tăng trưởng kinh tế. Nhóm nghiên cứu đã so sánh hai kịch bản về dòng chảy hàng hóa giữa các nước G20.

Một kịch bản giả định thương mại mở dựa trên quy tắc với mức độ cao, và kịch bản khác giả định mức độ hạn chế thương mại tối đa có thể. Bao gồm cả việc tăng mức thuế trung bình toàn cầu, việc tiếp tục áp thuế liên quan đến căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và triển khai số ít các biện pháp mới, nhằm tạo thuận lợi thương mại.

Trong năm đầu tiên, hai kịch bản có tác động kinh tế tương tự nhau, nhưng sau đó chúng bắt đầu chuyển hướng.

Theo kịch bản bảo hộ, giá trị hàng hóa giao dịch chững lại, và GDP cũng vậy. Theo kịch bản thương mại mở, giá trị thương mại tăng từ 2 đến 2,6 điểm phần trăm mỗi năm, kéo theo GDP với tốc độ tăng trưởng từ 1,8 đến 2,3 điểm phần trăm mỗi năm.

Nghiên cứu chỉ tính đến thương mại hàng hóa. Nếu bao gồm cả thương mại dịch vụ, giá trị của việc nới lỏng các hạn chế thương mại sẽ còn cao hơn.

Ông Sukand Ramachandran, một Giám đốc điều hành và thành viên cấp cao của BCG, cho rằng: “Trong nền kinh tế toàn cầu vốn đang vật lộn với những tác động của đại dịch COVID-19, phân tích của chúng tôi cho thấy thương mại mở mang lại lợi ích cho mọi quốc gia, cũng như cho nền kinh tế toàn cầu nói chung. Sự tăng trưởng thêm mà chúng tôi tính toán được từ thương mại mở sẽ trở thành việc làm trên khắp thế giới."

Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các biện pháp hạn chế nhập khẩu được triển khai từ năm 2019 và vẫn còn hiệu lực, có tác động đến khoảng 10,3% nhập khẩu của nhóm G20, tương đương khoảng 1.600 tỷ USD.

5 bước để tối đa hóa sức khỏe nền kinh tế toàn cầu 

Chủ nghĩa bảo hộ cũng sẽ làm chậm đà phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19. Ảnh: WPR.

Báo cáo cũng đưa ra 5 bước mà các nhà lãnh đạo thế giới phải thực hiện, để tối đa hóa sức khỏe nền kinh tế toàn cầu trong 5 năm tới và xa hơn. Thứ nhất bao gồm tăng cường các thể chế quốc tế, để các tổ chức này có thể bắt kịp với những thách thức mới mà doanh nghiệp phải đối mặt.

Thứ hai là xem xét lại các quy tắc thương mại để tạo ra một bộ quy tắc tốt hơn, có tính thực thi hơn, nhằm đẩy lùi chủ nghĩa bảo hộ, hỗ trợ thị trường mở và đảm bảo một sân chơi bình đẳng trên toàn cầu.

Thứ 3 là phải đảm bảo công nghệ thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử và thương mại số, bằng cách phát triển hạ tầng, kỹ năng, các khuôn khổ pháp lý và tiêu chuẩn được chấp nhận trên toàn cầu cho thương mại số.

Thứ 4 là thúc đẩy xuất khẩu dịch vụ và hàng hóa phi vật lý, bằng cách giảm các hạn chế thương mại dịch vụ, khuyến khích sự hiểu biết chung về quy định sở hữu trí tuệ, áp dụng các tiêu chuẩn chung để nội địa hóa dữ liệu. Đặc biệt là bãi bỏ thuế hải quan đối với truyền tải điện tử.

Cuối cùng là phương pháp thúc đẩy các tác động tích cực của thương mại trong xã hội, bằng cách điều chỉnh các quy tắc thương mại và đầu tư để thúc đẩy đổi mới, tăng trưởng bao trùm và các công nghệ giảm thiểu tác động có hại đến môi trường.

Bà Natalie Blyth, Giám đốc toàn cầu Khối thanh toán quốc tế và tài trợ chuỗi cung ứng của HSBC, thông tin lực lượng đặc nhiệm phụ trách Thương mại và Đầu tư của G20 đã phát triển một bộ đồng thuận, gồm các khuyến nghị chính sách táo bạo và đầy tham vọng cho G20, để có thể đi theo một lộ trình tăng trưởng bao trùm và bền vững.

"Điều quan trọng là thương mại được thể hiện đúng vai trò của mình trong việc đảm bảo sự phục hồi kinh tế sau COVID-19. Và các chính sách cởi mở hơn sẽ mang lại cho nền kinh tế toàn cầu một khởi đầu thuận lợi được tính bằng hàng nghìn tỷ đô la”, bà Natalie Blyth nói.

Để đánh giá tác động của chính sách thương mại với tăng trưởng kinh tế, nhóm nghiên cứu HSBC và BCG cho biết đã sử dụng mô hình thương mại toàn cầu của BCG làm cơ sở, để ước tính thương mại của G20 trong dòng chảy hàng hóa. Các công thức mà mô hình này sử dụng luôn tương quan với diễn biến thương mại và tốc độ tăng trưởng kinh tế thực tế. Khoảng thời gian 5 năm phản ánh sự công nhận về bản chất tiến hóa của các động lực thương mại. Sau đó, dựa trên các mối quan hệ giữa chính sách thương mại và giá trị thương mại, nhóm nghiên cứu dự đoán thương mại trong giá trị hàng hóa (chỉ tính xuất khẩu để tránh tính hai lần) và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của mỗi quốc gia thuộc nhóm G20 và toàn bộ nhóm theo từng kịch bản. Sau đó, nhóm ước tính tác động GDP ở từng kịch bản thương mại, trên cơ sở mối quan hệ lịch sử giữa thương mại và GDP ở từng quốc gia thuộc G20.