Thiên tai hay nhân tai?

Những con số không lạnh lùng, nhiều cái chết bỗng dưng bất ngờ, biết bao người một mai thức dậy đột nhiên trắng tay.

Quý vị hãy đọc những con số này : 58 người chết, 38 người mất tích, 31 người bị thương, 189 nhà bị sập, 30.827 nhà bị ngập, 1.948 nhà phải di dời khẩn cấp, hàng vạn gia súc gia cầm biến mất… rồi chẳng lẽ chúng ta cứ mãi ngửa mặt than Trời tại thiên tai?

Hôm qua tôi đãđọc được thông tin Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo T.Ư về Phòng chống thiên tai đã có văn bản “phàn nàn” về chất lượng bản tin dự báo.

Tôi cứ nghĩ nếu dự báo tốt hơn, chuẩn bị kĩ hơn và phòng tránh chu đáo hơn sẽ không có hậu quả thảm khốc như thế? Nhưng như mọi khi, người ta vẫn bảo do thiếu cái này, chưa có cái kia và abcd gì đó nên đành chịu!

Vô cảm hay không tùy các vị suy xét, trách nhiệm như thế nào rồi dư luận sẽ lên tiếng. Tuy nhiên vẫn những câu trả lời muôn năm cũ bên những nhân mạng mãi mãi lìa trần vẫn mới mấy hôm nay thì tôi cũng không biết làm gì hơn một tiếng thở dài.

Hôm qua, tôi ám ảnh mãi tấm hình của đồng nghiệp chưa tròn 30 ở TTX VN, Đinh Hữu Dư còn quá trẻ để phải ra đi tức tưởi như thế.

Vâng! Cầu phải sập vì mưa lũ to thế kia mà. Chẳng ai muốn nhận lỗi vì những cái chết như Dư cả vì theo họ chắc là đúng quy trình và hết trách nhiệm, thiên tai thì phải vậy thôi. Có lẽ Dư và những người đã mất, cả số đông may mắn còn ở lại phải tự bảo vệ mình trước khi ông Trời bớt thịnh nộ sao?

Họ cứ bảo không xả thì vỡ đập mà vỡ đập Hà Nội cũng chìm trong biển nước. Mãi cứ nói kiểu đấy là hết chuyện. Chỉ khi nào phải trả lời câu hỏi: bao nhiêu tỷ đổ vào công tác phòng chống, dự báo đổi lại được gì? Chẳng lẽ không có cách nào khác là mưa lớn, nước nhiều, mở xả là xong thôi sao? Tại sao đã biết, đã hiểu và đã đau đớn mà năm nay lại khủng khiếp, mất mát hơn năm trước?...

Có lời đáp, có người nhận và có cách tránh tôi mới tin mọi thứ bỗng dưng đau xót ấy mất dần đi. Người ta cứ đổ cho thiên tai rồi chấm hết. Nhưng với tôi thì có đấy những nhân tai. Rừng mất, thủy điện tràn lan, công trình kém chất lượng… chẳng Ngọc Hoàng nào nhúng tay vào đó cả.

Rất nhiều người, trong đó có tôi chắc còn lâu mới quên được ánh mắt thất thần của nạn nhân vừa qua cơn cuồng nộ của thiên tai và thẫn thờ chờ một phép màu như với Dư. Cũng phải có thời gian mới xóa dần hình ảnh của những heo, bò, trâu… tuyệt vọng vẫy vùng rồivẫnchết.

Nhưng đó không phải là những hình ảnh mới, nhiều điều như tôi viết cũng đã có từ hai chục năm trước rồi. Vậy mà nhân tai không tránh khỏi, mọi thứ ngày càng nặng nề, thảm khốc hơn. Tôi e rằng vài tuần nữa người ra sẽ quên những hình ảnh khủng khiếp và con số lạnh lùng mấy ngày nay để mọi thứ rồi đâu lại vào đấy.

Tôi cũng ngại rằng năm sau và nhiều năm sau nữa, đồng nghiệp mình vẫn viết những dòng như thế này. Rồi sẽ thay đổi gì khi thiên tai ngày càng khốc liệt mà nhân tai mỗi lúc một nhiều hơn? Mình không chịu cứu mình chẳng có Trời nào đâu ạ!

Quá muộn để chịu đau đớn mổ xẻ nhiều lý do tại con người mới có thảm họa hôm nay nhưng chắc chắn phải làm để những cái chết như Dư không vô ích.