Rủi ro, thách thức của nền kinh tế khi các doanh nghiệp ASEAN phải đối mặt với thời hạn nợ

Đối với nhóm Trung Quốc đại lục, Hồng Kông, Nhật Bản và Hàn Quốc, con số này là 171,6%. Trong cả hai trường hợp, tỷ lệ này đều cao hơn đáng kể so với các nền kinh tế ngang hàng ở các khu vực khác.

Các công ty thường vay nợ để tài trợ cho việc mở rộng, nghiên cứu và phát triển hoặc các sáng kiến tăng trưởng khác. Nhưng đòn bẩy được quản lý kém và những thách thức từ môi trường bên ngoài, bao gồm cả lãi suất tăng cao, có thể khiến phương pháp này trở nên rủi ro hơn.

Các công ty khu vực ASEAN phải chịu áp lực tài chính lớn hơn do chi phí đi vay tăng trong môi trường lãi suất cao so với các công ty ở nơi khác. Nợ quá mức có thể đe dọa sự ổn định tài chính và cản trở tăng trưởng kinh tế bằng cách bóp méo việc phân bổ nguồn lực và kéo theo nhu cầu. Như nhà đầu tư8, tỷ phú Warren Buffett đã nói: "Tôi không thích nợ nần và không thích đầu tư vào những công ty có quá nhiều nợ".

Trước đại dịch COVID-19, ASEAN đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ nhờ công nghiệp hóa nhanh chóng và điều kiện tài chính dễ dàng khuyến khích các ngân hàng cho vay. Tuy nhiên, sản lượng trên toàn khu vực vẫn chưa trở lại quỹ đạo trước đại dịch. 

Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn vốn và gia hạn tín dụng dễ dàng hơn với mức chi phí giảm đã dẫn đến làn sóng vay doanh nghiệp mới.

Nợ doanh nghiệp trong khu vực "ASEAN+3" tập trung chủ yếu vào lĩnh vực sản xuất, bất động sản và nguyên liệu thô. Trong khi các công ty sản xuất và nguyên liệu thô phần lớn có vẻ có lãi, thì những công ty trong lĩnh vực bất động sản lại cho thấy lợi nhuận trên tài sản tương đối tầm thường. Ngày càng có nhiều đơn vị liên quan đến tài sản được các tổ chức tín dụng xếp hạng "đầu cơ".

Sự tập trung nợ có thể gây rắc rối nếu các công ty bất động sản gặp thêm căng thẳng. Hơn nữa, những rắc rối của họ có thể có tác động lan tỏa sang các lĩnh vực khác, bao gồm cả ngân hàng, do quy mô lớn và hoạt động kinh doanh đa dạng của các công ty.

Các công ty trong khu vực cũng phải đối mặt với rủi ro thị trường nhiều hơn trước khi khoản vay của họ chuyển sang phát hành trái phiếu từ các khoản vay ngân hàng khi thị trường nợ Đông Nam Á ngày càng phát triển. Xu hướng này trước đây đã được quan sát thấy ở Mỹ và châu Âu.

Khoảng 30% đến 40% trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành trong khu vực ASEAN+3 sẽ đáo hạn trong vòng khoảng ba năm. Có thể có những hậu quả nghiêm trọng nếu làn sóng đáo hạn này trùng hợp với thời điểm thanh khoản thị trường trái phiếu cạn kiệt do các công ty quan trọng trong hệ thống gặp khó khăn về tài chính, như đã thấy với trái phiếu của các công ty bất động sản ở Trung Quốc và Việt Nam.

Tin tốt là có những bước mà chính quyền có thể thực hiện ngay bây giờ để giảm nguy cơ bùng nổ sau này.

Các chính sách an toàn vĩ mô có thể là tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại rủi ro phát sinh từ các khoản vay của doanh nghiệp. Nghiên cứu của Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 đã chỉ ra rằng những chính sách như vậy có thể kiểm soát mức tăng trưởng tín dụng quá mức. Ví dụ, chính quyền các quốc gia có thể xem xét áp dụng các giới hạn cho vay theo ngành để giữ cho các tổ chức tài chính không tập trung quá mức vào danh mục đầu tư của mình.

Ngoài ra còn cần phải bảo vệ khỏi rủi ro lan tỏa sang các đơn vị khác xuất phát từ các vấn đề quản trị. Ví dụ, các ngân hàng nên tách biệt rõ ràng cơ cấu quản lý và sở hữu để giảm thiểu xung đột lợi ích tiềm ẩn có thể phát sinh liên quan đến đơn xin vay vốn từ các công ty cũng là cổ đông của họ.

Ở một số nền kinh tế, việc các ngân hàng có các tập đoàn là cổ đông quan trọng không phải là điều bất thường. Nếu không có các biện pháp bảo vệ hiệu quả, các ngân hàng cuối cùng có thể cung cấp nhiều khoản vay hơn một cách không cân xứng cho các công ty con của các cổ đông, làm tăng thêm rủi ro.

Cuối cùng, trong khi việc tăng cường tài trợ thị trường khiến các công ty gặp rủi ro thị trường cao hơn, thì việc phát triển chiều sâu thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể giúp giảm chi phí đi vay và củng cố sự ổn định tài chính bằng cách xây dựng cơ sở nhà đầu tư đa dạng hơn.

Chính quyền các quốc gia có thể đưa ra các biện pháp khuyến khích tài chính để khuyến khích nhiều công ty hơn đạt được xếp hạng từ các tổ chức xếp hạng tín dụng nhằm chuẩn bị phát hành trái phiếu ra thị trường.

Tuy nhiên, cần phải đạt được sự cân bằng với các biện pháp bảo vệ. Để hạn chế rủi ro xuất phát từ việc các công ty mạo hiểm tham gia vào các lĩnh vực kinh doanh mới, cần thực hiện các chế độ công bố thông tin nâng cao và toàn diện hơn để đảm bảo đánh giá rủi ro đầy đủ, dựa trên quy mô của công ty và bảng cân đối kế toán. 

Các cơ quan chức năng cũng nên cộng tác với các cơ quan xếp hạng tín dụng để cùng tìm cách cải thiện việc giám sát thị trường tổng thể, từ đó có thể đưa ra cảnh báo sớm về các sự kiện rủi ro đuôi.

Các nền kinh tế ASEAN+3 đã triển khai một loạt công cụ độc đáo để giải quyết rủi ro liên quan đến các nhà phát triển bất động sản, bao gồm khuyến khích các ngân hàng cơ cấu lại các khoản vay, hoãn thuế, bơm thanh khoản bằng cách nới lỏng các hạn chế đối với số tiền thu được từ việc bán trước và bãi bỏ các quy định ưu tiên người mua nhà lần đầu.

Duy trì tư duy cởi mở và sẵn sàng áp dụng các biện pháp đổi mới sẽ rất quan trọng để giảm thiểu khó khăn tài chính và bất ổn trong khu vực. Khi đối mặt với nguy cơ kiệt quệ tài chính do nợ quá nhiều, các nền kinh tế ASEAN+3 đã chứng tỏ được khả năng tư duy vượt trội.

Mặc dù tinh thần áp dụng các phương pháp tiếp cận mới rất đáng khen ngợi nhưng điều quan trọng là phải suy nghĩ lâu dài và đảm bảo rằng các tiêu chuẩn an toàn không bị ảnh hưởng đáng kể.

(Nguồn: Nikkei)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin