Quan hệ Việt Nam- Hoa kỳ phát triển như thế nào?

Thông cáo chính thức của Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết, nhận lời mời của Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Donald Trump sẽ thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 11 đến ngày 12/11/2017.

Cũng theo Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Trần Đại Quang, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình sẽ thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 12 đến ngày 13/11/2017.

Một số nét chính về tình hình quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ

Kể từ sau khi hai nước xác lập khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện (7/2013), quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ đã đạt nhiều tiến triển mới, thực chất trên tất cả các lĩnh vực song phương, khu vực và thế giới, trên cơ sở tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ, chế độ chính trị và con đường phát triển của nhau vì lợi ích của hai nước, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển của khu vực.

1. Về quan hệ chính trị - ngoại giao:Hai bên duy trì, tăng cường trao đổi đoàn các cấp. Phía Mỹ cử nhiều đoàn thăm ta: Tổng thống Obama (5/2016), Ngoại trưởng Kerry (1/2017), Bộ trưởng Quốc phòng Carter (6/2015)... Về phía ta thăm Mỹ có: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (7/2015), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng (9/2015), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang dự Đại hội đồng Liên Hợp quốc (9/2015), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ (2/2016), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh dự Hội nghị Thượng đỉnh An ninh hạt nhân (4/2016), Thường trực Ban Bí thư Đinh Thế Huynh thăm chính thức Mỹ theo lời mời của Ngoại trưởng Kerry (10/2016).

Sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, hai bên tiếp tục duy trì các hoạt động trao đổi, tiếp xúc. Ngày 14/12/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc điện đàm với Tổng thống đắc cử Donald Trump. Lãnh đạo cấp cao ta đã gửi điện mừng Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence chính thức nhậm chức; Phó Thủ tướng Bộ trưởng Phạm Bình Minh gửi điện mừng tới tân Ngoại trưởng Rex Tillerson.

Ngày 17/2/2017, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh gặp Ngoại trưởng Rex Tillerson bền lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao G20. Ngày 23/2/2017, Tổng thống Trump đã gửi thư cảm ơn Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, bày tỏ mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ giữa hai nước.

Từ ngày 19-22/4/2017, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã thăm chính thức Mỹ theo lời mời của Ngoại trưởng Rex Tillerson. Nhân dịp này, phía Mỹ cũng đã trao cho Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh thư của Tổng thống Trump mời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Mỹ và khẳng định sẽ thăm Việt Nam để dự Hội nghị cấp cao APEC 2017.

Từ ngày 29-31/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thăm chính thức Mỹ theo lời mời của Tổng thống Trump. Chuyến thăm đã diễn ra suôn sẻ, đạt nhiều kết quả tích cực và toàn diện trên các lĩnh vực trụ cột của quan hệ Đối tác toàn diện, về cả mặt song phương và đa phương. Trong chuyến thăm, Tổng thống Trump khẳng định sẽ thăm chính thức Việt Nam nhân dịp dự Cấp cao APEC 2017 vào tháng 11.

Quan hệ Quốc hội hai nước vừa qua phát triển tích cực, góp phần tăng cường hiểu biết giữa hai nước. Vừa qua, Việt Nam đã đón đoàn Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện John McCain và Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Thornberry; đoàn Chủ tịch Tiểu ban các lực lượng chiến lược, Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mike Rogers.

2. Về kinh tế, từ năm 2005, Mỹ đã trở thành một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, ước đạt 53 tỷ USD năm 2016, trong đó ta tiếp tục xuất siêu 30,9 tỷ USD. Về đầu tư, đến tháng 11/2016, Mỹ xếp thứ 8/112 quốc gia và vùng lãnh thổ có FDI tại Việt Nam với 815 dự án có tổng vốn đăng ký 10,07 tỷ USD, đồng thời xếp thứ 9/68 quốc gia tiếp nhận FDI của Việt Nam với 147 dự án đầu tư có tổng vốn đăng ký 571,38 triệu USD. Ngày 13/1/2017, Việt Nam và ExxonMobil đã ký Thỏa thuận khung phát triển dự án và Thỏa thuận khung hợp đồng bán khí Cá Voi Xanh với tổng trị giá khoảng 10 tỷ USD. Từ ngày 27-28/3, hai bên đã tái khởi động cuộc họp kỹ thuật của Hội đồng Hiệp định khung về thương mại và đầu tư song phương (TIFA).

3. Hợp tác an ninh - quốc phòngđược duy trì trong khuôn khổ Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng Việt - Mỹ 2011 và Tuyên bố tầm nhìn chung về hợp tác quốc phòng Việt - Mỹ 2015. Mỹ tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam. Hai bên tiếp tục trao đổi đoàn các cấp (gần đây nhất là đoàn Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch thăm Mỹ (5 - 13/8), duy trì các cơ chế đối thoại song phương (Tham vấn Quốc phòng song phương tại Hà Nội vào tháng 8/2017) và tiếp xúc tại các diễn đàn khu vực (Shangri-la, Cuộc gặp không chính thức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ - ASEAN 10/2016).

4.Về khoa học - kỹ thuật, hai bên ký Tuyên bố hợp tác về Khoa học Công nghệ (3/2015), Dàn xếp Hành chính trong khuôn khổ Hiệp định hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân (5/2016).

5.Hợp tác vềgiáo dục, du lịch,giao lưu nhân dântrên đà phát triển tích cực. Tính đến 11/2016, có hơn 31.000 sinh viên, thực tập sinh Việt Nam đang theo học tại Mỹ, đứng đầu trong số các nước Đông Nam Á, đứng thứ 6 trong số các nước có nhiều du học sinh tại Mỹ. Hai bên đang tích cực triển khai dự án Đại học Fulbright tại Việt Nam; bước đầu triển khai Chương trình Hòa Bình, cho phép các tình nguyện viên Mỹ vào dạy tiếng Anh tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Lượng khách du lịch Mỹ đến Việt Nam năm 2016 đạt 552,7 nghìn lượt (tăng 12,8% so với 2015).

6.Về hợp tác y tế, môi trường, nhân đạo:Phía Mỹ tiếp tục quan tâm tới các vấn đề này. Trong chuyến thăm của Tổng thống Obama (5/2016), hai bên đã ra hai Công bố chung về Đối tác Việt Nam – Mỹ về lĩnh vực Biến đổi khí hậu và Đối tác Việt - Mỹ về lĩnh vực chống buôn bán động thực vật hoang dã; theo đó, phía Mỹ sẽ hỗ trợ 60 triệu USD trong 5 năm cho Việt Nam để ứng phó với biến đổi khí hậu và 10 triệu USD trong 5 năm để phòng, chống buôn bán động thực vật hoang dã.

7. Hợp tác về các vấn đề khu vực và đa phương:Hai bên tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực như APEC, ARF, ADMM , LMI, EAS, trong đó có các vấn đề khu vực như an ninh an toàn hàng hải, củng cố đoàn kết ASEAN, đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, triển khai Đối tác chiến lược Mỹ - ASEAN...; và các vấn đề toàn cầu như chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, ứng phó với biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, năng lượng và nguồn nước, chống tội phạm xuyên quốc gia...

8. Về vấn đề dân chủ, nhân quyền,hai bên tiếp tục đối thoại thẳng thắn, xây dựng trên các vấn đề còn khác biệt để không tác động tiêu cực đến hợp tác khác trong quan hệ song phương