Phương Tây chuyển vũ khí chậm khiến Ukraina mất lợi thế trên chiến trường?

Nhưng trong khi Tổng thống Biden đã cam kết sát cánh với Kiev "cho đến chừng nào còn cần thiết", các quan chức Ukraina, các nhà ngoại giao và nhà phân tích phương Tây cảnh báo rằng sự giúp đỡ đơn giản là mất quá nhiều thời gian.

Khi cả hai bên chuẩn bị cho một mùa giao tranh mùa Xuân, điều có thể làm thay đổi kết quả của cuộc chiến, Ukraina vẫn thiếu lực lượng và vũ khí để đẩy quân đội Nga ra khỏi lãnh thổ của mình.

Việc Ba Lan và Slovakia công bố chuyển giao các máy bay chiến đấu mang tính biểu tượng cao và được hoan nghênh ở Kiev, nhưng các máy bay thời Liên Xô được sử dụng hạn chế do tính chất của cuộc chiến khi mà 2 bên chủ yếu là đấu pháo mà không bên nào kiểm soát được bầu trời.

Xe tăng Abrams sẽ bổ sung xe lực lượng bọc thép chủ lực nhưng nó sẽ không đến được chiến trường Ukraina cho đến mùa Thu — khoảng sáu tháng sau cuộc phản công mùa Xuân của Nga được Ukraina dự đoán trước.

Rachel Rizzo, một nhà phân tích châu Âu của Hội đồng Đại Tây Dương, cho biết: "Điều rõ ràng là thời gian đang đứng về phía Nga, nghĩa là nước này đang có binh lính và trang thiết bị để tiến hành một cuộc chiến lâu dài trên một mặt trận rộng lớn. "Ukraina không có lợi thế đó. … Nếu vũ khí không được chuyển giao đủ nhanh, Ukraina sẽ vô cùng khó khăn trong việc đẩy lùi các lực lượng Nga".

Sự chậm trễ không phải là thách thức duy nhất. Bất chấp sự ủng hộ của phương Tây, các mục quan trọng khác trong danh sách mong muốn vũ khí của Ukraina vẫn chưa được đồng ý.

Kyiv đang yêu cầu nhiều thứ, từ thiết bị tinh vi, chẳng hạn như máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ và pháo phản lực tầm xa, đến đạn dược cơ bản, đặc biệt là đạn cho xe tăng và pháo hiện có từ thời Liên Xô.

Về mặt công khai, các nhà lãnh đạo Ukraina đang thể hiện sự tự tin và bày tỏ lòng biết ơn. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết trong tuần này: "Chúng tôi mong đợi nguồn cung tăng lên đúng như những gì chúng tôi cần. Và chúng tô cần nó ngay bây giờ".

Một số người ủng hộ Kiev rõ ràng đang đẩy mạnh chuyển giao. Anh xác nhận trong tuần này rằng họ đang gửi cho Ukraina các loại đạn tăng uranium nghèo, bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng những loại đạn đó có "một thành phần hạt nhân". Loại vũ khí này hỗ trợ trong việc xuyên thủng giáp xe tăng.

Đức, ban đầu còn tranh cãi về việc liệu họ có chuyển giao xe tăng Leopard cho Ukraina hay không, giờ đây họ hy vọng sẽ có hai tiểu đoàn Leopard 2 - tổng cộng khoảng 70 xe tăng, mặc dù nhiều xe trong số đó vẫn cần được sửa chữa và kiểm tra do nó được sản xuất từ cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990.

Giờ đây, có thể thấy rõ những lo ngại rằng phương Tây đã hứa hẹn quá lâu.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết: "Bên có nhiều nguồn lực đến nhanh hơn sẽ chiếm ưu thế trên chiến trường. Đạn pháo là ưu tiên cao nhất. … Chúng tôi càng lấy được nhiều đạn càng nhanh, càng nhiều người Ukraina được cứu. Các hoạt động phòng thủ và phản công của Ukraina càng hiệu quả, thì Ukraina càng sớm có thể kết thúc cuộc chiến này và khôi phục hòa bình thông qua những chiến thắng quyết định trên chiến trường".

Đại sứ Estonia tại Ukraina, Kaimo Kuusk, cho biết các đồng minh lẽ ra phải cung cấp "nhiều hơn và nhanh hơn…. Nhưng phàn nàn sẽ không thay đổi được quá khứ". Ông nói thêm: "Vào lúc này, chúng ta nên giúp Ukraina thay đổi tương lai".

Điện Kremlin đã lên án Mỹ và các đồng minh cung cấp vũ khí cho Ukraina, tức giận khẳng định rằng họ chỉ đang kéo dài cuộc xung đột và trì hoãn chiến thắng tất yếu của Nga.

Những người bảo vệ chiến lược nói rằng phương Tây đã làm hết sức có thể trong khi tránh xung đột trực tiếp với Nga, mặc dù không thể phủ nhận cách tiếp cận này khiến Ukraina thiệt hại nhiều hơn. Cuộc phản công mùa Xuân - nhằm lấy lại một phần lớn lãnh thổ do Nga chiếm đóng - có thể là một phép thử mang tính chất quyết định.

Ukraina đang rút một số binh sĩ khỏi chiến tuyến đẫm máu nhất ở miền Đông đất nước, nơi không bên nào giành được lãnh thổ đáng chú ý gần đây. Những đội quân này sẽ tạo thành các lữ đoàn tấn công mới và nhiều người đã được đào tạo ở nước ngoài về cách sử dụng các thiết bị mới mà các nước phương Tây đã hứa với Ukraina.

Kyiv đang thành lập các tiểu đoàn đặc biệt cho các phương tiện chiến đấu và xe tăng mà các quốc gia phương Tây đang cung cấp, các quan chức cho biết. Trong khi đó, một tiểu đoàn được tổ chức xung quanh những chiếc Bradleys do Hoa Kỳ cung cấp cũng sẽ được thành lập. Mỹ hứa cung cấp cho Ukraina khoảng 30 chiếc Bradleys.

Nhưng, ngay cả những nguồn cung cấp đã được cam kết, vẫn có thể phải đối mặt với sự chậm trễ hơn nữa nếu các tuyến cung ứng và trung tâm vận chuyển bị quá tải bởi việc vận chuyển thiết bị và điều này có khả năng gây ra hậu quả nghiêm trọng. Chính vì thế, Nga chiếm thế thượng phong.

Một nhà ngoại giao châu Âu bày tỏ hy vọng rằng sau tuyên bố của Ba Lan và Slovakia, những người ủng hộ khác cũng sẽ cung cấp máy bay. "Ý nghĩa chính của việc Ba Lan cung cấp máy bay phản lực là phá vỡ giới hạn – cho thấy việc gửi máy bay chiến đấu cho Ukraina không phải là điều cấm kỵ và sẽ không dẫn đến Thế chiến III.

Nhưng tại một phiên điều trần tại Hạ viện Mỹ vào tháng trước, người đứng đầu chính sách của Lầu Năm Góc Colin Kahl đã bác bỏ những gợi ý rằng Ukraina sẽ thành công hơn trong ngắn hạn nếu Hoa Kỳ chấp nhận yêu cầu của họ về F-16. Ông nói, việc sản xuất và giao máy bay mới sẽ mất nhiều năm, và thậm chí việc vận chuyển máy bay hiện có sẽ mất ít nhất 18 tháng, cũng như việc đào tạo phi công Ukraina.

Ông nói thêm, việc cung cấp thậm chí một nửa số lượng máy bay được yêu cầu cũng sẽ quá đắt đỏ và các quan chức Mỹ đã nhấn mạnh rằng hệ thống phòng không mở rộng của cả hai bên đã khiến máy bay chiến đấu có giá trị hạn chế đối với Ukraina và Nga.

Nhưng trong một cuộc phỏng vấn với The Washington Post vào tháng 2, Đại tá Oleksandr Syrsky, chỉ huy lực lượng mặt đất của Ukraina, cho biết giá trị chính của các máy bay chiến đấu hiện đại như F-16 là khả năng tấn công tầm xa của chúng.

Các lực lượng Nga đã điều chỉnh kế hoạch khi Ukraina sử dụng Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao, hay HIMARS, có tầm bắn khoảng 50 dặm, bằng cách di chuyển nhiều kho đạn dược và căn cứ hậu cần của họ ra ngoài khoảng cách đó, ông Syrsky nói.

Trên thực địa, các đội xe tăng Ukraina từ lâu đã khao khát có được những chiếc xe tăng chiến đấu hiện đại - vừa giúp họ có lợi thế hơn quân Nga vừa bảo vệ họ tốt hơn nếu bị tấn công.

Kế hoạch chuyển giao tăng tốc của Washington cho Ukraina những chiếc Abrams đã được các nhà lãnh đạo của Lữ đoàn xe tăng riêng biệt số 17 hoan nghênh. Trong một cuộc phỏng vấn ở khu vực phía Đông Donetsk, Tham mưu trưởng của Tiểu đoàn xe tăng 1, người có biệt danh là Wolf, nói rằng "điều đó có liên quan, nhưng chỉ khi họ cung cấp thêm M1A2 thì tốt hơn".

"Có lẽ họ đang chọn không cung cấp cho chúng tôi những vũ khí tốt nhất của họ ngay lập tức mà làm từng bước một", Wolf nói, đề cập đến quyết định của Lầu Năm Góc gửi xe tăng M1A1 Abrams mẫu cũ nhanh hơn thay vì cung cấp các biến thể tiên tiến hơn nhưng có thể mất một năm hoặc hơn.

Hiện tại, người Ukraina đang hoạt động với một mớ hỗn độn các thiết bị có từ thời Liên Xô của mình và lấy được từ người Nga.

T-64, "ngựa thồ" trong các đơn vị xe tăng Ukraina, được đưa vào trang bị từ những năm 1960, và các xe tăng chế tạo theo mẫu này kể từ đó đã nhận được lớp giáp và thiết bị điện tử tốt hơn. Nhưng các binh sĩ cho biết ngay cả những nâng cấp đó cũng không thể cạnh tranh với xe tăng phương Tây như Abrams, vốn có công nghệ tiên tiến.

Đối với Ukraina, một lợi thế của các xe tăng cũ hơn như T-64 và T-72 so với các hệ thống của phương Tây là kíp lái và thợ máy biết cách sử dụng và bảo trì chúng. Một người lính cho biết một chiếc T-64 có thể được sửa chữa nhanh bằng những người lính sửa chữa trên thực địa.

Ngược lại, Abrams mang gánh nặng hậu cần cao, Lầu Năm Góc cho biết, các quan chức lo ngại rằng người Ukraina sẽ phải vật lộn với sự hỗ trợ và bảo trì.

"Xe tăng Abrams là một thiết bị rất phức tạp", Kahl nói với các phóng viên hồi tháng Giêng. "Nó đắt tiền. Thật khó để vận hành. Nó có một động cơ phản lực. Tôi nghĩ rằng nó tiêu tốn khoảng ba gallon nhiên liệu máy bay cho một dặm. Nó không phải là hệ thống dễ bảo trì".

Rizzo nói rằng ngay cả khi Hoa Kỳ chuyển giao Abrams càng nhanh càng tốt, "chúng tôi không biết cuộc chiến này sẽ diễn ra ở đâu trong sáu tháng kể từ bây giờ".

Một số quan chức và nhà ngoại giao thừa nhận rằng, chiến lược của phương Tây đã khiến Ukraina phải trả giá đắt, nhưng nói rằng nó cũng phản ánh thực tế chính trị của việc tập hợp một liên minh quốc tế rộng lớn.

Mark Gitenstein, Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên minh châu Âu, nói với các nhà báo vào cuối tháng trước: "Tôi chắc rằng sẽ rất tuyệt nếu chúng ta vào thời điểm này là sáu tháng trước. Và tôi nghĩ nó sẽ tạo nên sự khác biệt. Nhưng tôi không nghĩ rằng ông Biden có thể quyết định nó nhanh hơn. Và ông ấy cũng phải còn có trách nhiệm với người Mỹ nữa".

(Washington Post)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin