Nếu Trung Quốc bán tháo trái phiếu Mỹ, điều gì sẽ xảy ra?

Bắc Kinh vẫn là chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Chính phủ Mỹ, số lượng trái phiếu chính phủ Mỹ mà Trung Quốc nắm giữ trị giá khoảng 1.200 tỷ USD. Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Mỹ, chỉ riêng trong tháng 3/2019, Trung Quốc đã bán 20 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ.

Mới đây, chuyên gia thương mại quốc tế Claude Barfield- cựu cố vấn Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ- giải thích hậu quả cho cả hai bên nếu Trung Quốc quyết định sử dụng trái phiếu kho bạc Mỹ như một công cụ để gây áp lực trong cuộc chiến thương mại.

Ông Barfield cho rằng nếu Trung Quốc bán phá giá trái phiếu kho bạc Mỹ, đây có thể sẽ là một đòn giáng lớn đối với Mỹ bởi nó sẽ tạo ra sự hỗn loạn và thay đổi giá trị của trái phiếu. Nhưng, cần phải lưu ý đến một số điều quan trọng: Phía Trung Quốc cũng sẽ bị tổn thương, họ sẽ gửi số tiền này đi đâu? Họ sẽ từ bỏ những gì được gọi là khoản đầu tư an toàn. Trái phiếu kho bạc Mỹ khá an toàn, và họ có thể làm gì với điều đó?

Như vậy, cả Trung Quốc và phần còn lại của thế giới sẽ phải đối mặt với gián đoạn trong ngắn hạn. Ngoài Trung Quốc, còn có các nước khác đầu tư vào trái phiếu kho bạc Mỹ. Vì thế theo vị chuyên gia này, Mỹ sẽ bị tổn thương, nhưng đây không phải là một đòn giáng nghiêm trọng.

Ông Barfield đánh giá trái phiếu kho bạc Mỹ rất mạnh và an toàn, và có nhiều người sẵn sàng đầu tư vào chúng, vì vậy tình trạng hỗn loạn sẽ là ngắn hạn. Đây có thể là một biến động đột ngột, ít nhất là ban đầu, nhưng cuối cùng nó sẽ không phá hoại nền kinh tế Mỹ. Các tổ chức đa phương như Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) chắc chắn sẽ làm mọi thứ cần thiết để ổn định nền kinh tế thế giới.

Tất nhiên, nợ công của Mỹ sẽ tiếp tục gia tăng bởi vì chi nhiều hơn thu. Ngoài ra, tổng thuế doanh nghiệp mà chính phủ Mỹ thu được đã giảm mạnh. Có thể nói về mặt tích cực của việc cắt giảm thuế, nhưng chắc chắn rằng, biện pháp này sẽ có tác động tiêu cực đến kho bạc Mỹ. 

Tổng thống Donald Trump từng nói, việc tăng thuế nhập khẩu sẽ giúp Washington giảm bớt nợ công. Nhưng theo ông Barfield, đây chỉ là một phần rất nhỏ của nợ công. Ông Trump không nói về thực tế rằng, thuế quan mang tiền vào nước Mỹ, nhưng những khoản tiền này đến từ người nộp thuế ở Mỹ chứ không từ người Trung Quốc, không phải từ người châu Âu hoặc những nước khác. Do đó, trên thực tế, thuế quan là một loại thuế đối với các doanh nghiệp và những người nộp thuế của Mỹ.

Theo ông Barfield, điều đó tác động tiêu cực đến thu nhập khả dụng của những người nộp thuế. Ông nói: “Nếu bạn muốn mua một đồ chơi hoặc đồ nội thất từ Trung Quốc và bạn không có nhiều tiền thì mức giá của nó tăng 10-15% là điều khá nghiêm trọng đối với bạn, có lẽ ít nghiêm trọng hơn đối với những người giàu có hoặc doanh nghiệp; nhưng điều đó vẫn ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế Mỹ”.

Gần đây, Trung Quốc đã áp thuế quan đối với nhiều hàng hóa Mỹ. Đáp trả điều đó, Mỹ bắt đầu đẩy Huawei ra khỏi thị trường điện thoại thông minh, ép buộc các công ty như Google ngừng hợp tác với tập đoàn Trung Quốc.

Nếu Bắc Kinh bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ, ông Barfield cảnh báo, Trung Quốc nên cẩn thận, bởi vì bước đi này sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế của chính họ; họ sẽ đầu tư vào đâu? Họ sẽ chịu tác động bất lợi trong ngắn hạn cũng như toàn bộ nền kinh tế thế giới và nền kinh tế tài chính toàn cầu. Vì vậy, một bước đi như vậy chẳng khác gì “tự bắn vào chân mình”. Đây là lý do tại sao chính phủ Trung Quốc ít thảo luận về điều này.

Nhiều nhà phân tích đã nói về điều này, nhưng chính phủ Trung Quốc chưa bao giờ chỉ ra rằng đây là những gì họ đang thảo luận hoặc sẽ thảo luận. Về cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, ông Barfield cho rằng điều đó rất khó dự đoán, nhưng nhiều khả năng cuộc chiến này sẽ mở rộng. Các chuyên gia từng hy vọng hai bên có thể đạt đến thỏa thuận bên lề hội nghị thượng đỉnh G20, nhưng bây giờ không còn những hy vọng về một thỏa thuận như vậy.