Nếu Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều thất bại, điều gì sẽ xảy ra?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đều sẽ có được những thành công chính trị từ cuộc họp của họ tại Việt Nam trong hôm nay - ngay cả khi cuộc họp có những hạn chế trong tiến bộ phi hạt nhân hoá bán đảo Triều Tiên, một nhà tư vấn rủi ro nói với CNBC hôm thứ 27/2.

"Cộng đồng quốc tế cho rằng không có gì đặc biệt cả nếu hội nghị lần này thất bại, nhưng nếu bạn nhìn vào các chương trình nghị sự dành cho lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và cho Tổng thống Donald Trum, thì thực sự có một số tiến bộ nhất định", ông Richard Fenning, CEO của Control Risks cho biết.

Sau cuộc gặp lịch sử của họ ở Singapore vào tháng 6 năm ngoái, các vấn đề chính vẫn nằm ở hội nghị thượng đỉnh thứ hai giữa Donald Trump và Kim Jong Un: Việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, cũng như các lệnh trừng phạt đối với Bình Nhưỡng đã gây thiệt hại cho nền kinh tế Triều Tiên.

Tổng thống Mỹ Donald Trump dùng bữa với Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un tối 27/2. Ảnh: CNBC.

Trong khi một số chuyên gia nói rằng họ không có kỳ vọng cao từ cuộc họp lần này, thì John Park, một giảng viên tại Trường Harvard Kennedy, cho biết những gì có thể xảy ra là một thỏa thuận mang tính quảng bá lớn, một kế hoạch cho một văn phòng liên lạc và trao đổi văn hóa giữa hai nước.

Một kế hoạch "trò chơi chung" cũng có thể được Donald Trump và Kim Jong Un tiết lộ trong bối cảnh tuyên bố kết thúc chiến tranh Triều Tiên, điều này sẽ mang lại cảm giác chiến thắng cho cả hai bên và từ đó, các bên sẽ quay lại đàm phán các chi tiết.

"Sau đó có thể thiết lập chủ đề của các cuộc họp và hội nghị tiếp theo", các chuyên gia nói với CNBC.

"Tổng thống sẽ tuyên bố đây là một thành công to lớn; ông sẽ không bao giờ gợi ý rằng điều này đã thành công một nửa dù có bất cứ điều gì xảy ra", ông Fenning nói.

Tổng thống Donald Trump muốn gì?

Ông có thể nhấn mạnh rằng "kiểu đối thoại này tốt hơn nhiều so với những gì từng diễn ra", Richard Fenning, giám đốc công ty tư vấn Control Risks, nói, theo CNBC.

Các nỗ lực của các chính quyền trước đây nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Triều Tiên đều thất bại. Obama từng thực hiện chính sách "kiên nhẫn chiến lược", tức là không đối thoại cao cấp với Triều Tiên cho đến khi họ dừng những động thái Mỹ coi là khiêu khích. Nhưng trong quãng thời gian này, Bình Nhưỡng đã đẩy mạnh phát triển chương trình vũ khí.

Sau khi Trump và Kim Jong Un bày tỏ mong muốn đối thoại với nhau vào đầu năm 2018, Triều Tiên đã dừng thử vũ khí. Bình Nhưỡng lần gần đây nhất thử hạt nhân vào tháng 9/2017 và thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa vào tháng 11/2017. Sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều đầu tiên vào tháng 6 năm ngoái, Triều Tiên đã bàn giao hài cốt lính Mỹ tử trận trong chiến tranh và phá bỏ bãi thử hạt nhân Punggye-ri.

Vì vậy, với hội nghị thượng đỉnh, Trump thể hiện rằng ông đi theo hướng khác với những lãnh đạo tiền nhiệm. Ông phô diễn năng lực đàm phán trên trường quốc tế trong khi đối mặt với nhiều vấn đề trong nước. Tổng thống đang gặp nhiều thách thức như đảm bảo ngân sách để xây dựng tường ở biên giới Mỹ - Mexico, cuộc điều tra về nghi ngờ chiến dịch của ông thông đồng với Nga năm 2016 cũng như đàm phán với Trung Quốc về thỏa thuận thương mại.

"Ông ấy thể hiện vai trò chính khách quốc tế - điều có thể gây ấn tượng với cả lưỡng đảng ở Washington và việc đó có thể có lợi cho cuộc đàm phán của ông ấy với Trung Quốc", Fenning đánh giá.

Trong cuộc họp, Washington muốn nhìn thấy Triều Tiên có những cam kết cụ thể đủ để thuyết phục họ tin rằng Triều Tiên thực sự nghiêm túc về việc phi hạt nhân hóa.

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un muốn gì?

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un sẽ đạt được chiến thắng lớn nếu hai bên tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên. Một tuyên bố bằng miệng sẽ không phải là hiệp ước hòa bình chính thức kết thúc chiến tranh nhưng nó sẽ đủ để được coi như chiến thắng tuyên truyền mà ông Kim mang về nhà cho người dân, Jean H. Lee, chuyên gia từ trung tâm về lịch sử và chính sách công Triều Tiên, nhận định.

Kết thúc chiến tranh Triều Tiên là mục tiêu mà cả cha và ông nội của ông Kim Jong Un chưa làm được. Nếu ông Kim Jong Un có thể hoàn thành nhiệm vụ này, điều đó sẽ củng cố quyền lực của ông trong nước với tư cách là một chính khách và nhà chiến lược quân sự bậc thầy.

Chuyên gia Lee cho rằng việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt Liên Hợp Quốc áp đặt lên  Triều Tiên là ưu tiên hàng đầu của ông Kim. Một khi các lệnh trừng phạt được nới lỏng, Hàn Quốc sẽ sẵn sàng khởi động lại các dự án kinh tế chung có thể đóng vai trò là huyết mạch kinh tế cho Bình Nhưỡng cũng như tái thiết cơ sở hạ tầng cho Triều Tiên.

Giới phân tích cảnh báo không nên đặt kỳ vọng quá nhiều vào một thỏa thuận mang tính bước ngoặt trong hội nghị thượng đỉnh lần này, tuy nhiên, Fenning nhấn mạnh: "Cộng đồng quốc tế có thể nói rằng không có nhiều tiến bộ xảy ra nhưng nếu bạn nhìn vào chương trình nghị sự đối với ông Kim Jong Un và ông Trump, kết quả hạn chế vẫn được coi là thành công".