Nền kinh tế châu Âu có một tuần lễ đầy sóng gió

Giống như Hoa Kỳ và các nền kinh tế phát triển khác, châu Âu đang phải đối phó với tình trạng lạm phát tăng vọt, gây tổn hại cho người tiêu dùng.

Ngoài những vấn đề chung ra, trong tuần qua, lục địa già phải đương đầu với nhiều vấn đề khác như khủng hoảng năng lượng; biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ tăng cao làm hàng ngàn người thiệt mạng và sự rối ren của chính trị. 

Các nhà kinh tế cảnh báo rằng, một đợt suy thoái vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau có vẻ ngày càng rõ nét hơn.

Erik Nielsen, trưởng nhóm Cố vấn kinh tế tại ngân hàng Ý UniCredit, cho biết: "Tôi nghĩ khả năng cao là chúng ta sẽ có một đợt suy thoái ở châu Âu trong mùa Đông này".

Khủng hoảng năng lượng

Mối quan tâm lớn nhất xung quanh nền kinh tế châu Âu là khả năng tiếp cận năng lượng. Những lo ngại đã tăng vọt do Moscow có thể đóng cửa nguồn cung cấp khí đốt để trả đũa các lệnh trừng phạt cứng rắn sau khi nước này tấn công quân sự vào Ukraina vào cuối tháng 2 năm nay.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết, nếu Nga ngừng cung cấp cấp khí đốt, các quốc gia dễ bị tổn thương là Slovakia, Cộng hòa Séc và Hungary có thể rơi vào suy thoái nghiêm trọng. Trong khi đó, các chuyên gia dự báo, Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu sẽ mất 220 tỷ EUR (225 tỷ USD) trong hai năm tới.

Ủy ban châu Âu EU đã công bố kế hoạch khẩn cấp để tiết kiệm khí đốt cho mùa đông tới vào ngày hôm qua (20/7). Ủy ban cho biết dòng khí đốt của Nga đến châu Âu chỉ bằng 1/3 so với thời điểm này năm ngoái.

Bế tắc lại xuất hiện ngay vào thời điểm quan trọng. Sự lo lắng đã tăng lên kể từ khi tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga đóng cửa đường ống Nord Stream 1 để bảo trì theo lịch trình 10 ngày trước, khiến giá khí đốt của châu Âu lên mức cao nhất kể từ tháng 3. Theo S&P Global Platts, các dòng chảy qua đường ống là rất cần thiết và theo ước tính, đường ống này đã đáp ứng khoảng 12% nhu cầu của EU.

Gazprom được cho là sẽ cho đường ống này hoạt động lại vào hôm nay (21/7). Nhưng các quan chức EU bày tỏ nghi ngờ về việc liệu đường ống có hoạt động trở lại hay không. Và nếu có, thì lượng khí đốt sẽ được vận chuyển qua đó bao nhiêu.

"Chúng tôi không thể dự đoán Gazprom sẽ cho đường ống hoạt động như thế nào", một phát ngôn viên của EU nói với CNN hôm thứ Ba (19/7).

Số lượng khí đốt của Nord Stream 1 đến Đức đã giảm mạnh trước khi nó bắt đầu được bảo trì. Nó đã giảm tới 60% trong tháng trước, buộc Berlin phải tuyên bố về một "cuộc khủng hoảng khí đốt".

Hôm thứ Ba, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng Gazprom sẽ "hoàn thành tất cả các nghĩa vụ của mình" và ông cảnh báo rằng tranh chấp về các tua-bin quan trọng, vốn đã vướng vào các lệnh trừng phạt, sẽ gây nguy hiểm cho nguồn cung.

Ngay cả khi các dòng chảy vẫn tiếp tục mà không xảy ra sự cố, bóng ma về sự điều tiết trong tương lai sẽ bao trùm châu Âu, kìm hãm đầu tư và sự tự tin.

Guillaume Menuet, trưởng bộ phận kinh tế và chiến lược đầu tư của Citi Private Bank tại Châu Âu, Trung Đông và Châu Phi cho biết: "Những gì chúng ta sẽ phải đón nhận sắp tới là một khoảng thời gian dài bất ổn, điều này sẽ không tốt cho chu kỳ kinh doanh".

Lạm phát

Lạm phát hàng năm ở Liên minh châu Âu đã tăng lên 9,6% vào tháng 6 và đạt 8,6% đối với 19 quốc gia sử dụng đồng euro.

Để giới hạn mức tăng giá, Ngân hàng Trung ương châu Âu sẽ bắt đầu tăng lãi suất vào hôm nay, đây cũng là lần đầu tiên kể từ năm 2011. 

Ngân hàng trung ương châu Âu đã phản ứng chậm hơn so với các ngân hàng ngang hàng như Cục Dự trữ Liên bangMỹ, vốn bắt đầu tăng lãi suất từ nhiều tháng trước. Lãi suất ở châu Âu đã âm kể từ năm 2014, có nghĩa là nó còn bị tụt hậu. Và, nếu sự thiếu hụt năng lượng khiến khu vực này rơi vào suy thoái, Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) có thể buộc phải đột ngột dừng việc tăng lãi suất, cản trở khả năng tiếp tục chống lạm phát.

Carsten Brzeski, Giám đốc vĩ mô toàn cầu của ING, một ngân hàng Hà Lan, cho biết: "Mọi thứ đang diễn ra hạn chế rất nhiều điều để ECB tăng lãi suất".

Nếu suy thoái xảy ra, lạm phát có thể giảm bớt mà không cần sự can thiệp sâu hơn từ ngân hàng trung ương và điều này cũng sẽ dẫn đến một làn sóng mất việc làm.

Khí hậu thay đổi

Các đám cháy rừng "xé toạc" Tây Ban Nha và Pháp gây ra một làn sóng nhiệt bao trùm khu vực cũng có thể gây tác động xấu lên hoạt động kinh tế.

Các nhà nghiên cứu tại Ủy ban EU cho biết gần một nửa lãnh thổ của châu Âu, bao gồm cả Vương quốc Anh, đang "có nguy cơ" bị hạn hán.

Trong khi đó, Đức đang phải vật lộn với sự sụt giảm mực nước dọc theo sông Rhine, một huyết mạch thương mại chính. Đã có những dấu hiệu cho thấy việc vận chuyển đã bị ảnh hưởng.

"Mực nước thấp có nghĩa là sà lan trên sông sẽ làm cho khả năng vận chuyển giảm để hạn chế mớn nước hoặc thậm chí ngừng hoạt động hoàn toàn. Kết quả là, số lượng hàng hóa đưuợc vận chuyển giảm và giá cước tăng", Ngân hàng Berenberg cho biết trong một nghiên cứu được công bố hôm qua. 

Điều đó có thể đè nặng lên lĩnh vực sản xuất cực kỳ quan trọng của Đức. Các nhà nghiên cứu tại Viện Kinh tế Thế giới Kiel phát hiện ra rằng, thiếu nước trong 1 tháng sản lượng công nghiệp của nước này giảm khoảng 1%.

Chính trị bất ổn

Trong khi đó, căng thẳng chính trị đang diễn ra ở Ý, nền kinh tế lớn thứ ba trong Liên minh châu Âu.

Thủ tướng Mario Draghi đang cố gắng tiếp tục nắm quyền sau khi liên minh cầm quyền của ông sụp đổ vào tuần trước. Ông yêu cầu các nhà lập pháp hôm thứ Tư vừa qua hỗ trợ chính phủ đoàn kết dân tộc trong nỗ lực tránh một cuộc bầu cử sớm.

Draghi, người từng lãnh đạo ECB và là người được các nhà đầu tư yêu thích, đã đệ đơn từ chức sau khi phong trào "5 Sao" - đảng lớn nhất trong chính phủ liên minh, rút lại sự ủng hộ đối với gói tài chính mà ông Draghi đề xuất nhằm giải quyết chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. 

Nếu các nhà lãnh đạo Ý bị buộc phải kêu gọi một cuộc bầu cử sớm, các nhà đầu tư lo ngại rằng những người cực hữu ở nước này có thể có được sự ủng hộ và điều này đặt ra câu hỏi về sự đoàn kết của châu Âu trong thời điểm khó khăn này.

Brzeski nói: "Nếu bây giờ bạn nhìn về tương lai, đặc biệt là đối với tăng trưởng và sự bền vữung của nền kinh tế, thì rõ ràng diễn biến chính trị sẽ là rủi ro". 

Các nhà đầu tư đã bán phá giá trái phiếu Ý khi họ theo dõi tình hình, khiến lợi suất tăng. ECB dự kiến vào hôm nay sẽ công bố một công cụ mới có thể giải quyết tình trạng phân mảnh nguy hiểm trên thị trường trái phiếu. Điều đáng lo ngại là nếu lợi suất trái phiếu ở Ý hoặc các quốc gia mắc nợ cao khác như Hy Lạp tăng vọt lên quá cao, nó sẽ khiến cho điều kiện tài chính sẽ nhanh chóng xấu đi.

Nguy cơ suy thoái

Một dự báo kinh tế mà Ủy ban châu Âu đưa ra vào tuần trước cho rằng, nền kinh tế EU sẽ tăng trưởng 2,7% vào năm 2022 và 1,5% vào năm 2023. Lạm phát trung bình hàng năm đã sẵn sàng chạm mức cao kỷ lục 8,3% trong năm nay trước khi giảm xuống 4,6%.

Theo Sylvain Broyer, nhà kinh tế trưởng về châu Âu, Trung Đông và châu Phi tại S&P Global Ratings, suy thoái không phải là điều nhất định. Tài chính hộ gia đình vẫn mạnh và đầu tư công đang gia tăng, ông lưu ý trong một báo cáo nghiên cứu gần đây.

Mùa hè này cũng được kỳ vọng sẽ mang lại một mùa du lịch bận rộn bất chấp sự hỗn loạn tại các sân bay, thúc đẩy hoạt động kinh tế.

Broyer nói rằng mặc dù "sự suy giảm mạnh về tăng trưởng là chắc chắn 100%", nhưng khả năng xảy ra "suy thoái toàn diện" là nhỏ hơn - khoảng từ 30% đến 43%, theo ước tính của ông.

Tuy nhiên, tỷ lệ cược vào sự suy thoái của nền kinh tế đang tăng lên. Một cuộc khảo sát về các nhà quản lý quỹ châu Âu của Bank of America được công bố trong tuần này cho thấy 86% người được hỏi dự báo có một cuộc suy thoái trong năm tới, tăng so với mức 54% vào tháng 6.

(Nguồn: CNN Business)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin