Mỹ và Trung Quốc "hưu chiến" thương mại, BMW và Mercedes Benz hưởng lợi

Theo Forbes, hai trong số các nhà sản xuất xe hơi lớn nhất của Đức là bên được hưởng lợi ngay lập tức về việc giảm căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.

Hiện tại, các nhà sản xuất ô tô của Mỹ xuất khẩu nhiều xe hơi của họ sang Trung Quốc hơn là nhập khẩu từ thị trường đó và BMW AG và Daimler AG dẫn đầu với những chiếc xe do Mỹ sản xuất. Trong những năm qua, cả hai công ty đã đầu tư rất nhiều vào Mỹ để xây dựng các nhà máy cung cấp không chỉ cho các tài xế Mỹ mà cả các thị trường xuất khẩu, bao gồm cả Trung Quốc.

Một người đàn ông chụp ảnh chiếc BMW 'The 7' trong ngày đầu tiê của triển lãm xe hơi Bắc Kinh vào cuối tháng 4 năm 2018. Ảnh: AFP/Getty Images

Trong năm 2017, các nhà sản xuất xe hơi của Mỹ đã xuất khẩu gần 270.000 xe, trị giá 9,5 tỷ USD sang Trung Quốc, nhưng chỉ nhập 58.000 xe trị giá 1,5 tỷ USD từ thị trường xe hơi lớn nhất thế giới. Trong số các đơn vị được xuất khẩu sang Trung Quốc bởi các nhà sản xuất xe hơi có nhà máy tại Mỹ như BMW và Daimler, chiếm 67% tổng số.

Ford đứng thứ ba trong thống kê này khi xuất khẩu gần 45.000 xe cho Trung Quốc. Trong khi thặng dư thương mại 8 tỷ USD mà Mỹ có với Trung Quốc bằng xe hơi là một phần nhỏ trong thâm hụt thương mại chung của nước này, thì đây là lĩnh vực có giá trị trong việc tạo ra việc làm lương cao.

BMW lần đầu tiên đến Mỹ vào năm 1975 khi thành lập BMW Bắc Mỹ tại Woodcliff Lake, New Jersey. Năm 1994, BMW đã mở cơ sở sản xuất hoàn chỉnh đầu tiên bên ngoài Đức và cơ sở sản xuất đầu tiên của Mỹ tại Spartanburg, Nam Carolina.

Kể từ khi mở nhà máy, BMW đã đầu tư hơn 9 tỷ USD vào khuôn viên rộng 1.150 mẫu Anh, hiện đang sử dụng hơn 10.000 người lao động. Trong năm 2017, BMW đã xuất khẩu hơn 270.000 mẫu X3, X4, X5 và X6, hơn 70% tổng sản lượng của Spartanburg, là 370.000 chiếc, đưa BMW Bắc Mỹ trở thành nhà xuất khẩu xe lớn nhất của Mỹ. Năm 2017, BMW cũng dẫn đầu về xuất khẩu xe hơi vào Trung Quốc với hơn 100.000 chiếc được sản xuất từ Spartanburg.

Nhà xuất khẩu xe khách lớn thứ hai của Mỹ sang Trung Quốc năm 2017 là Mercedes Benz USA (MB MBUSA), thành viên của Daimler AG, đã xuất khẩu hơn 72.000 mẫu xe Mercedes-Benz GL, GLE, GLS và R-Class. Có trụ sở tại Atlanta, Georgia, MBUSA cũng có một lịch sử lâu dài ở Mỹ. Công ty được chính thức thành lập vào năm 1965 nhưng bắt đầu bán xe Mercedes-Benz ở Mỹ từ đầu năm 1952.

MBUSA lần đầu tiên thành lập các hoạt động sản xuất tại Mỹ vào năm 1995 khi mở một nhà máy ở hạt Tuscaloosa, Alabama. Với việc sản xuất hơn 310.000 xe, cơ sở ở Tuscaloosa hiện là nơi sản xuất trên toàn thế giới cho các mẫu SUV GLE, GLS và GLE Coupe, cũng như mẫu xe hạng C cho Bắc Mỹ.

Kể từ khi khai trương, MBUSA đã đầu tư hơn 6 tỷ USD vào Tuscaloosa và hiện đang sử dụng hơn 3.700 lao động và hỗ trợ hơn 10.000 việc làm tại các nhà cung cấp và nhà cung cấp dịch vụ trên toàn khu vực. Vào tháng 4 năm 2018, MBUSA đã công bố khoản đầu tư thêm 1 tỷ USD vào nhà máy ở Alabama.

Bởi vì những chiếc xe sang trọng được sản xuất bởi BMW Bắc Mỹ và MBUSA là những mặt hàng có giá trị lớn, thuế quan là một điều quan trọng khi hai công ty phát triển chiến lược chuỗi cung ứng toàn cầu của họ. Thông thường, các công ty xe hơi thích sản xuất các mẫu xe của họ tại các thị trường nơi chúng thực sự được bán, đó là lý do tại sao cả BMW và Daimler đều thành lập các nhà máy lắp ráp tại Trung Quốc. Ngoài thuế quan và dễ dàng tiếp cận với người tiêu dùng, thì các yếu tố kinh tế và nắm bắt được sở thích và nhu cầu với người tiêu dùng là những điều quan trọng không kém.

Ví dụ, quyền sở hữu nước ngoài đối với các hoạt động lắp ráp của Trung Quốc đã bị giới hạn ở mức 50% cho đến nay. Mặc dù hạn chế này sẽ kết thúc năm 2022, các công ty xe hơi quốc tế cần tính đến thực tế là lợi nhuận từ những chiếc xe được sản xuất trong một liên doanh phải chia sẻ với đối tác liên doanh Trung Quốc.

Ngoài ra, khách hàng Trung Quốc thường thích trả tiền cho các sản phẩm có nhãn Made In USA, mặc dù cùng một sản phẩm có thể đã có sẵn ở trong nước từ một liên doanh Trung Quốc. Điều này đặc biệt đúng với trường hợp xe sang.

Khi xuất khẩu xe hơi sang Trung Quốc, thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT) là 16% và thuế tiêu thụ từ 1 - 40%, tùy thuộc vào kích thước của động cơ, được thêm vào giá của xe.

Cho đến ngày 1/7/2018, khi xe nhập khẩu vào Trung Quốc phải chịu thuế nhập khẩu 25%. Tuy nhiên, khi Tổng thống Trump tăng thuế đối với xe nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ từ 2,5% lên 27,5% vào ngày 6/7, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tăng thuế đối với xe nhập Mỹ lên 40%.

Do thỏa thuận ngừng xung đột thương mại 90 ngày được các nhà lãnh đạo của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới thống nhất sau cuộc họp gần đây tại Argentina, Trung Quốc đã tuyên bố vào cuối tuần qua rằng họ sẽ giảm thuế đối với xe nhập từ Mỹ xuống 15% trong suốt 90 ngày. Giai đoạn ngày kết thúc vào ngày 31/3/2019.

BMW Bắc Mỹ và MBUSA đã ngay lập tức có động thái với thông báo của Trung Quốc. Hôm cuối năm 2018, BMW đã công bố giảm 4% giá cho các mẫu xe bán tại Trung Quốc, bao gồm cả chiếc xe thể thao đa dụng X5, được nhập khẩu từ Mỹ.

Sau đó không lâu, MBUSA cho biết họ sẽ giảm giá cho những chiếc xe nhập vào Trung Quốc từ Mỹ cho đến ngày 31/3, giảm giá của bốn mẫu xe trong khoảng từ 36.000 nhân dân tệ (5.220 USD) đến 135.000 nhân dân tệ (19.565 USD).