Mỹ cảnh báo nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “tan chảy”

Ông Jonh Bolton, Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump, cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ rằng Mỹ không có gì để đàm phán vào thời điểm này, cho đến khi mục sư Brunson được trả tự do. Diễn biến này báo hiệu bế tắc giữa 2 quốc gia, vốn là đồng minh NATO, sẽ tiếp tục. Điều này cũng đồng nghĩa cuộc khủng hoảng tài chính của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ lan rộng tới các thị trường mới nổi, theo Bloomberg.

Không có gì để nói

Ông John Bolton đã gửi thông điệp đó tới Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ Serdar Kilic tại Washington, theo 2 nguồn tin ẩn danh. Theo đó, Đại sứ Kilic đã yêu cầu tổ chức cuộc trao đổi với nội dung tập trung vào hành động của Ankara về việc giam giữ mục sư người Mỹ Andrew Brunson. Sự thất bại của Mỹ trước đó trong cố gắng thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ trả tự do cho mục sư Brunson đã bất thành. Đó là nguyên nhân trở thành cuộc xung đột mới nhất giữa 2 nước.

Ông Jonh Bolton, Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump.

Cuộc họp tại Nhà Trắng do phía Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị, đánh dấu sự tiếp xúc đầu tiên giữa các quan chức cấp cao của 2 chính phủ, kể từ khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh tăng thuế đối với thép và nhôm Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Sáu tuần trước (10/8). Các nguồn tin giấu tên cho hay, cho tới nay, chính phủ Mỹ không có bất cứ dự định đàm phán nào. Trên thực tế, cuộc trao đổi giữa Đại sứ Kilic với quan chức cấp cao chính phủ Mỹ không đi tới một thỏa thuận nào.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, ông Recep Tayyip Erdogan, đã lên tiếng thách thức Mỹ rằng “không thể khuất phục” được đất nước của ông. Đồng thời cảnh báo rằng, Tổng thống Donald Trump đã mạo hiểm khi có thể đánh mất một đồng minh chiến lược.

Trong một tuyên bố mới đây, Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders cho biết, Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton và Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ Serdar Kilic đã có cuộc thảo luận về mục sư Brunson, người mà chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã cáo buộc là gián điệp và liên quan đến một nỗ lực đảo chính thất bại năm 2016. Trước đó vào ngày 9/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert tuyên bố, sự tiến bộ mà chính phủ nước này muốn được nhìn thấy là mục sư Brunson được “trở về nhà".

Kể từ tuần trước, Mỹ đã lên tiếng cảnh báo không có gì để thảo luận với Thổ Nhĩ Kỳ, cho đến khi ông Brunson được trả tự do. Đồng thời, Mỹ ra thời hạn chót để Thổ Nhĩ Kỳ đáp ứng yêu cầu đó là vào ngày thứ Tư (8/8). Tuy nhiên, hết thời hạn do Washington ấn định, Ankara đã không có bất kỳ hành động nào.

Đồng Lira rơi tự do

Thổng thống Donald Trump đã bất ngờ ra lệnh tăng gấp đôi thuế nhập khẩu nhôm và thép từ Thổ Nhĩ Kỳ vào tuần trước, tạo nên áp lực nặng nề lên nền kinh tế và thị trường tài chính của Thổ Nhĩ Kỳ. Đồng Lira của nước này đã suy yếu ở mức kỷ lục, khi các nhà đầu tư lo lắng về chính sách kinh tế thiếu bền vững của Tổng thống Erdogan.

Đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ rơi thẳng đứng, ngay sau khi Mỹ tung đòn trừng phạt.

Đồng Lira dẫn đầu sự sụt giảm trong các đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi khác, ngay khi Mỹ tuyến bố áp thuế nhôm và thép. Tiếp theo đó là đà rơi thẳng đứng của đồng Lira so với USD, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ triển khia các giải phám ban đầu nhằm cứu vãn hệ thống tài chính đang lung lay. Nhưng gói giải pháp này được một số nhà phân tích chỉ ra rằng chưa đủ để bảo vệ thị trường tiền tệ của Thổ Nhĩ Kỳ.

Khi Tổng thống Erdogan mạnh mẽ chỉ trích Mỹ và từ chối gói trợ giúp từ Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF), ông đã đẩy đồng tiền của Thổ Nhĩ Kỳ lún sâu hơn vào khủng hoảng, đồng thời còn làm gia tăng khả năng lan truyền sự bất ổn sang các nước đang phát triển khác, nhất là các nền kinh tế mới nổi – những quốc gia có điều kiện tương đồng và có quan hệ kinh tế khá mạnh mẽ với Thổ Nhĩ Kỳ.

Quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc tăng thuế nhôm và thép như các biện pháp trừng phạt, cùng với việc “cấm cửa” các bộ trưởng Tư pháp và Nội vụ của Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu tháng này đã có tác dụng gần như lập tức. Đồng tiền của Thổ Nhĩ Kỳ đã mất khoảng 1/4 giá trị so với đồng USD, kể từ khi Washington công bố các biện pháp nêu trên.