Lưu lượng container từ Trung Quốc đến Mỹ sụt giảm khi thị phần ASEAN tăng

Nhìn chung, vận chuyển hàng hóa từ châu Á đến Mỹ đã giảm 9% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 10, sau khi giảm 3% trong tháng 9, theo nhà nghiên cứu Trung tâm Hàng hải Nhật Bản có trụ sở tại Tokyo. Nhu cầu ở Mỹ trước mùa mua sắm cuối năm thấp hơn thường lệ do các cửa hàng bán lẻ tích trữ hàng tồn kho trong thời kỳ khủng hoảng chuỗi cung ứng do đại dịch gây ra.

Vận chuyển hàng hóa trên các tàu đi từ Trung Quốc đến Mỹ, bao gồm cả Hồng Kông, đạt tổng cộng 876.786 đơn vị tương đương 20 foot (TEU) trong tháng 10, giảm 21% trong năm và là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2020. Mức giảm này theo sau mức giảm 13% trong tháng 9, khi TEU giảm xuống dưới mốc 1 triệu lần đầu tiên sau 13 tháng xuống còn 932.973.

Ngược lại, các chuyến hàng từ các thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á đang tăng lên, tăng 22% lên 415.251 TEU trong tháng 10 sau khi tăng 23,1% lên 402.882 TEU trong tháng trước. Sự tăng trưởng này một phần là nhờ sự phục hồi từ xuất khẩu yếu do việc đình chỉ sản xuất liên quan đến đại dịch.

Các số liệu mới nhất cho thấy ASEAN chiếm 26% tổng lượng hàng hóa vận chuyển đến Mỹ từ châu Á trong tháng 10, mức cao nhất kể từ tháng 3/2020, trong khi tỷ trọng của Trung Quốc giảm xuống 54% khi quốc gia này phải vật lộn với đợt COVID đầu tiên.

Một số mặt hàng tiêu dùng cho thị trường Mỹ trước đây được sản xuất tại Trung Quốc - như đồ nội thất, chăn ga gối đệm và quần áo - hiện đang chuyển sang Việt Nam và các thành viên ASEAN khác.

Một yếu tố dẫn đến sự thay đổi là nhu cầu đối với hàng gia dụng tăng đột biến trong thời gian phong tỏa do COVID-19 ở Mỹ đang giảm dần. Những người mắc kẹt ở nhà khi bắt đầu đại dịch đổ xô đi mua đồ nội thất và đồ điện tử mới. Trong khi nhu cầu xuất khẩu tăng vọt, số lượng công nhân cập bến tại các cảng của Mỹ giảm dẫn đến hàng dài tàu xếp hàng chờ dỡ hàng, gây ra tình trạng tắc nghẽn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Kaori Yamato, nhà kinh tế trưởng tại Sumitomo Mitsui Trust Bank, cho biết tỷ trọng nhập khẩu sản phẩm cao su và máy móc của Trung Quốc vào Mỹ trong giai đoạn 2020-2021 tăng so với giai đoạn 2018-2019. Sự tăng trưởng được thúc đẩy bởi các mặt hàng như găng tay cao su và máy tính, những thứ đã trở thành thứ bắt buộc phải có khi làm việc tại nhà.

Yamato cho biết: "Máy tính phải chịu mức thuế cao, nhưng nhờ được miễn trừ và cắt giảm thuế suất, nhập khẩu đã tăng lên trong bối cảnh nhu cầu tăng cao. Khi đại dịch kết thúc trong năm nay, nhu cầu do phong tỏa thúc đẩy như vậy đang giảm dần và các nút thắt trong chuỗi cung ứng đang giảm bớt.

Hoạt động vận chuyển hàng hóa cũng đang bị ảnh hưởng bởi lạm phát bắt nguồn từ cuộc chiến ở Ukraina và sự chán nản của người tiêu dùng do hàng loạt đợt tăng lãi suất gây ra.

"Lạm phát đang gây khó khăn cho cuộc sống của các hộ gia đình Mỹ, đặc biệt là những người có thu nhập thấp," ông Yamato nói. "Trong số quần áo, nhu cầu có thể đang chuyển từ Trung Quốc, nơi xuất khẩu nhiều nhãn hiệu chất lượng cao, sang các sản phẩm giá cả phải chăng hơn từ Việt Nam và Campuchia".

Takeomi Yoshioka tại Viện Thương mại và Đầu tư Quốc tế cho biết, hàng hóa do ASEAN sản xuất rẻ hơn so với hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc do các yếu tố như chi phí lao động, dẫn đến xu hướng chuyển dịch sang ASEAN ngày càng tăng.

Một yếu tố khác là căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng. Vào tháng 10, Mỹ đã đưa ra các biện pháp kiểm soát sâu rộng đối với việc xuất khẩu chip sang Trung Quốc, nhằm ngăn chặn nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có được công nghệ tiên tiến và sử dụng nó cho mục đích quân sự. Sự bất ổn về kinh tế và an ninh có thể leo thang giữa hai nước.

Hiromasa Goto, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Hàng hải Nhật Bản, cho biết: "Việc Mỹ tránh nhập khẩu từ Trung Quốc một lần nữa đang trở nên nổi bật. Các công ty ngại rủi ro có thể đang tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc vào hàng hóa Trung Quốc.

"Chúng tôi chưa cảm thấy bất kỳ tác động nào của xung đột Mỹ-Trung, nhưng khách hàng đang hỏi về việc Trung Quốc tấn công Đài Loan sẽ ảnh hưởng đến hoạt động hậu cần như thế nào", một quan chức của một nhà khai thác tàu container lớn cho biết. Hãng này đang tích cực đầu tư tăng cường các đường bay từ Việt Nam, Thái Lan và các khu vực khác của Đông Nam Á.

Yoshioka cho biết các thành viên ASEAN đang tăng xuất khẩu sang Nga sau khi các nước khác cắt đứt thương mại với Moscow. Ông cho rằng, với lập trường trung lập về căng thẳng Mỹ - Trung cũng như rạn nứt giữa Nga và phương Tây, sự hiện diện của ASEAN sẽ ngày càng phát triển hơn nữa trong lĩnh vực thương mại.

(Nguồn: Nikkei)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin