Kỷ nguyên 'Made in India' của iPhone sắp bắt đầu?

Và, đối thủ lớn nhất của Bắc Kinh trong khu vực đã không bỏ lỡ cơ hội hiếm hoi này.

Tháng trước, một trong những bộ trưởng hàng đầu của Ấn Độ cho biết Apple, công ty có trụ sở tại California, muốn tăng sản lượng tại quốc gia Nam Á này lên 1/4 tổng sản lượng iPhone toàn cầu.

Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp Piyush Goyal cho biết Apple đã sản xuất được từ 5% đến 7% sản phẩm của mình tại Ấn Độ. "Nếu tôi không nhầm, họ đang đặt mục tiêu tăng tới 25% sản lượng của mình tại Ấn Đô", ông nói tại một sự kiện diễn ra vào tháng Giêng.

Bình luận của ông được đưa ra vào thời điểm Foxconn (HNHPF), nhà cung cấp linh kiện hàng đầu của Apple, đang tìm cách mở rộng hoạt động tại Ấn Độ sau khi bị gián đoạn nguồn cung nghiêm trọng tại Trung Quốc.

Trong nhiều năm, Apple đã dựa vào mạng lưới sản xuất rộng lớn ở Trung Quốc để sản xuất hàng loạt iPhone, iPad và các sản phẩm phổ biến khác. Nhưng sự phụ thuộc vào nước này đã gặp thách thức vào năm ngoái bởi chiến lược không COVID nghiêm ngặt của Bắc Kinh, chiến lược này đã bị dỡ bỏ vào tháng 12 năm ngoái.

Kể từ giữa năm ngoái, Apple đã tăng gấp đôi nỗ lực đầu tư vào Ấn Độ. Nhưng, liệu nền kinh tế lớn thứ ba châu Á có thể cung cấp đầy đủ những thứ mà Apple cần?

Tarun Pathak, Giám đốc nghiên cứu của Công ty nghiên cứu thị trường Counterpoint cho biết: "Về mặt lý thuyết, điều đó có thể thực hiện được, nhưng nó sẽ không xảy ra trong một sớm một chiều".

"Sự phụ thuộc của [Apple] vào Trung Quốc là kết quả của gần hai thập kỷ rưỡi những gì Trung Quốc bỏ ra để phát triển toàn bộ hệ sinh thái sản xuất điện tử của họ", Pathak nói và cho biết thêm rằng Apple đã sản xuất gần 95% điện thoại của mình tại Trung Quốc.

Apple đã không trả lời yêu cầu bình luận từ CNN.

Trung Quốc đang "đau đầu" về vấn đề này

Tuy nhiên, công ty có giá trị nhất thế giới đã công bố thu nhập yếu một cách đáng kinh ngạc trong tháng này, một phần là do những vấn đề gần đây ở Trung Quốc. Rắc rối bắt đầu vào tháng 10, khi các công nhân bắt đầu rời khỏi nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới do Foxconn điều hành trước một đợt bùng phát COVID.

Thiếu nhân công, Foxconn thưởng cho những công nhân quay trở lại làm việc. Nhưng các cuộc biểu tình bạo lực đã nổ ra vào tháng 11, khi các nhân viên mới được tuyển dụng nói rằng ban quản lý đã không giữ lời hứa. Các công nhân đã xung đột với các nhân viên an ninh, trước khi công ty cuối cùng đề nghị cho họ tiền mặt để nghỉ việc và rời khỏi công ty.

Trong khi các hoạt động tại Trịnh Châu, miền Trung Trung Quốc, hiện đã trở lại bình thường, thì các vấn đề về nguồn cung đã ảnh hưởng đến các mẫu iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max trong mùa mua sắm quan trọng trong năm.

Foxconn đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Trên hết, quan hệ Mỹ-Trung đang ngày càng căng thẳng. Năm ngoái, chính quyền TT Biden đã cấm các công ty Trung Quốc mua chip và thiết bị sản xuất chip tiên tiến mà không có giấy phép.

"Tôi nghĩ rằng họ sẽ tiếp tục phụ thuộc vào Trung Quốc để có một tỷ lệ sản xuất đáng kể", Willy Shih, Giáo sư tại Trường Kinh doanh Harvard, nói về Apple.

"Nhưng những gì họ đang cố gắng làm, và tôi nghĩ điều đó có ý nghĩa, nó làm tăng thêm sự đa dạng cho cơ sở cung ứng để nếu có điều gì đó không ổn xảy ra ở Trung Quốc, họ sẽ có một số lựa chọn thay thế".

Shih gọi chiến lược này là "Trung Quốc +1 hoặc Trung Quốc + nhiều hơn một".

Trung Quốc+1= Ấn Độ?

"Ấn Độ là một thị trường cực kỳ thú vị đối với chúng tôi và là trọng tâm chính", Giám đốc điều hành Apple Tim Cook cho biết trong một cuộc gọi gần đây.

Ông nói: "Nhìn vào hoạt động kinh doanh ở Ấn Độ, chúng tôi đã lập kỷ lục doanh thu hàng quý và tăng trưởng hai con số rất mạnh qua từng năm và vì vậy chúng tôi cảm thấy rất hài lòng về hiệu quả hoạt động của mình".

Ấn Độ chuẩn bị vượt qua Trung Quốc trong năm nay để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới. Lực lượng lao động dồi dào và giá rẻ, bao gồm những công nhân có kỹ năng kỹ thuật quan trọng, là một sức hút lớn đối với các nhà sản xuất.

Nền kinh tế lớn thứ ba châu Á cũng mang đến một thị trường nội địa đang phát triển. Vào năm 2023, khi những lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu vẫn còn, Ấn Độ được dự đoán sẽ vẫn là nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới.

Nếu có thể duy trì đà phát triển đó, Ấn Độ có thể trở thành quốc gia thứ ba duy nhất có GDP trị giá 10 nghìn tỷ USD vào năm 2035, theo Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh.

Các nhà phân tích cho rằng cơ sở người tiêu dùng ngày càng tăng của Ấn Độ có thể giúp Ấn Độ có lợi thế hơn Việt Nam, quốc gia cũng đang thu hút đầu tư nhiều hơn vào sản xuất điện tử.

Chính phủ Ấn Độ đã đưa ra các chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất điện thoại di động. Theo Pathak của Counterpoint, Ấn Độ chiếm 16% sản lượng điện thoại thông minh toàn cầu, trong khi Trung Quốc chiếm 70%.

Có một số câu chuyện thành công: Samsung, thương hiệu điện thoại thông minh bán chạy nhất thế giới, đã đi trước Apple một bước và đã sản xuất rất nhiều điện thoại của mình ở Ấn Độ.

Gã khổng lồ Hàn Quốc đã đa dạng hóa sản phẩm của mình bên ngoài Trung Quốc do chi phí lao động tăng cao và sự cạnh tranh gay gắt với những công ty trong nước như Huawei, Oppo, Vivo và Xiaomi.

Samsung hiện sản xuất phần lớn điện thoại của mình ở Việt Nam và Ấn Độ, trong đó Ấn Độ chiếm 20% sản lượng toàn cầu của Samsung.

Vào năm 2018, Samsung đã khai trương nơi được gọi là "nhà máy di động lớn nhất thế giới" tại Noida, một thành phố gần New Delhi và các nhà phân tích cho rằng công ty có thể đã mở đường cho các nhà sản xuất khác.

Các thiết bị của Apple được sản xuất tại Ấn Độ bởi Foxconn, Wistron và Pegatron của Đài Loan. Cho đến gần đây, các công ty này lắp ráp các mẫu trong nước và mất từ 7 đến 8 tháng. Điều đó đã thay đổi vào năm ngoái, khi Apple bắt đầu sản xuất các thiết bị iPhone 14 mới ở Ấn Độ vài tuần sau khi chúng được bán ra.

Một số nhà sản xuất lớn nhất cho Apple đã bơm thêm tiền vào Ấn Độ. Năm ngoái, Foxconn tuyên bố đã đầu tư nửa tỷ USD vào công ty con ở Ấn Độ.

Đầu tuần này, chính quyền bang Karnataka, miền Nam Ấn Độ cho biết họ đang "thảo luận nghiêm túc về các kế hoạch đầu tư" của gã khổng lồ Đài Loan. Foxconn đã có các nhà máy ở Andhra Pradesh và Tamil Nadu.

"Thâm Quyến của Ấn Độ" nằm ở đâu?

Tuy nhiên, sản xuất ở Ấn Độ đi kèm với vô số thách thức. Theo Ngân hàng Thế giới, nó chỉ chiếm 14% GDP của Ấn Độ và chính phủ đã phải vật lộn để tăng con số đó.

"Một trong những điều mà Trung Quốc đã làm là họ xây dựng cơ sở hạ tầng khi có thể. Và tôi cho rằng Ấn Độ đã không xây dựng cơ sở hạ tầng khi họ có thể", Shih nói khi đề cập đến đường cao tốc, cảng và các tuyến giao thông cho phép hàng hóa di chuyển dễ dàng.

Apple cũng sẽ phải đối mặt với nhiều tệ nạn quan liêu hơn ở Ấn Độ nếu họ muốn tạo ra những khuôn viên rộng lớn kiểu Trung Quốc.

"Liệu Ấn Độ có thể sao chép phiên bản Thâm Quyến không?", Pathak hỏi khi đề cập đến trung tâm sản xuất của Trung Quốc. Ông nói thêm, việc xây dựng những "điểm nóng" như vậy sẽ không dễ dàng và sẽ đòi hỏi Ấn Độ phải suy nghĩ về các vấn đề từ hậu cần và cơ sở hạ tầng cho đến nguồn nhân công sẵn có.

Các chuyên gia nói với CNN rằng việc tiếp cận đất đai trong một nền dân chủ hỗn loạn như Ấn Độ có thể là một thách thức, trong khi Trung Quốc gặp ít rào cản hơn trong việc tạo ra mặt bằng một cách nhanh chóng vì những lý do mà họ cho là quan trọng.

Ấn Độ cũng sẽ phải suy nghĩ về việc vượt ra ngoài việc chỉ lắp ráp iPhone thông qua các chính sách thuận lợi của chính phủ.

Pathak nói: "Bạn cần tìm nguồn linh kiện tại địa phương, điều đó có nghĩa là bạn cần thu hút thêm nhiều công ty trong chuỗi cung ứng ở Ấn Độ".

Một số doanh nghiệp lớn nhất ở Ấn Độ có thể đang đẩy mạnh tiến trình này. Theo Bloomberg, tập đoàn ô tô-hàng không Tata Group đang đàm phán với Wistron để tiếp quản nhà máy của công ty Đài Loan ở miền nam Ấn Độ.

Tata và Wistron đã không trả lời yêu cầu bình luận.

"Tôi không trực tiếp tham gia vào việc đó, nhưng điều đó thực sự tốt cho Ấn Độ vì điều này sẽ tạo cơ hội cho Ấn Độ sản xuất đồ điện tử và vi điện tử", N. Ganapathy Subramaniam, COO của Dịch vụ tư vấn Tata, nhánh dịch vụ phần mềm của tập đoàn, nói với Bloomberg.

Mặc dù có những trở ngại đáng kể trong tham vọng làm sâu sắc thêm mối quan hệ với Apple của Ấn Độ, nhưng làm như vậy sẽ là một động lực to lớn cho đất nước và Thủ tướng Narendra Modi.

Pathak cho biết: "Tôi nghĩ đó sẽ là một chiến thắng lớn, rất lớn", đồng thời lưu ý rằng mối quan hệ sản xuất ngày càng tăng với một gã khổng lồ của Mỹ như Apple sẽ lần lượt thu hút những người chơi toàn cầu khác trong hệ sinh thái sản xuất điện tử đến Ấn Độ.

"Bạn tập trung vào cái lớn, những cái khác sẽ theo sau", ông nói.

(CNN)