Doanh nghiệp bất động sản nên đa dạng hóa nguồn vốn, giảm phụ thuộc ngân hàng

Không thiếu room cho bất động sản, đồng thuận giảm lãi suất

Thông tin tại hội nghị tín dụng bất động sản, Tổng Giám đốc Vietcombank Nguyễn Thanh Tùng khẳng định, Vietcombank không thiếu room tín dụng cho bất động sản (BĐS).

Ông chia sẻ, đến hết 31/12, dư nợ bất động sản chiếm trên 20% dư nợ của ngân hàng, bao gồm cả cho vay doanh nghiệp phát triển và cá nhân. Trong năm 2022, tín dụng bất động sản tăng 17%. Điều này cho thấy VietcomBank vẫn luôn đáp ứng đủ room tín dụng cho bất động sản và đây là lĩnh vực không bị hạn chế.

Trong đó, dư nợ cho vay bất động sản đối với cá nhân chiếm khoảng 90% tổng tín dụng cho bất động sản. 10% còn lại là cho vay doanh nghiệp bất động sản. Phân chia theo tiểu ngành, dư nợ bất động sản khu công nghiệp, khu chế xuất tăng 4 lần trong năm 2022 do tiềm năng của ngành nghề này và sẽ tiếp tục được ưu tiên trong năm 2023.

"Đối với bất động sản nhà ở, trong năm 2023 chúng tôi cũng chia ra làm hai đối tượng. Đối với những đơn vị phát triển dự án uy tín, tài chính minh bạch, rõ ràng đều được áp dụng các chính sách lãi suất hợp lý. Đối với cá nhân mua nhà ở, chúng tôi sẽ tập trung ưu tiên đồng thời thận trọng hơn đối với phân khúc giá trị cao", ông Tùng cho hay.

Ông Tùng cho biết thêm, Vietcombank cũng như các ngân hàng khác gặp nhiều khó khăn liên quan vấn đề pháp lý, các chính sách BĐS qua các thời kỳ. Có trường hợp cấp tín dụng xong thì chủ đầu tư bị thay đổi hồ sơ pháp lý dự án, điều này không chỉ ảnh hưởng đến chủ đầu tư mà trực tiếp ảnh hưởng tới ngân hàng thương mại. Do đó, khi thẩm định về tính pháp lý của dự án, ngân hàng phải làm chặt chẽ hơn.

"Không chỉ khó cho các doanh nghiệp bất động sản, bản thân ngân hàng cũng bị khó nên ngân hàng phải làm chặt chẽ", ông Tùng nhấn mạnh.

Đối với cho vay nhà ở cá nhân, nếu so với mặt bằng chung, giá nhà đất hiện nay cao hơn so với thu nhập của người dân. Đây là một cái khó trong việc tìm nguồn trả nợ, nên ngân hàng cũng phải thận trọng trong việc đánh giá nguồn trả nợ của khách hàng cá nhân.

Liên quan đến việc các doanh nghiệp BĐS gặp khó khăn trong việc phát hành trái phiếu riêng lẻ, theo ông Tùng điều này gây sức ép lên ngân hàng – đây cũng là khó khăn của ngân hàng thương mại. Bởi các ngân hàng ngoài việc cho vay còn phải tuân thủ rất nhiều chỉ số an toàn. Do vậy, đề nghị Chính phủ, các cơ quan quản lý nhà nước làm thế nào để hỗ trợ thị trường TPDN phát triển lành mạnh, an toàn hiệu quả, cùng hệ thống ngân hàng cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế.

Liên quan đến lãi suất, đại diện Vietcombank cho biết, ngay trước cuộc họp này, Tổng Giám đốc các ngân hàng thương mại đã nhóm họp và thống nhất giảm lãi suất huy động nhằm giảm lãi suất cho vay nói chung và lãi suất cho vay bất động sản nói riêng.

Tương tự, ông Lê Ngọc Lâm, Tổng giám đốc BIDV, khẳng định vẫn cho vay và không giảm hay kiểm soát đối với dư nợ tín dụng bất động sản. Tuy nhiên, thời gian tới ngân hàng sẽ tập trung cho vay đối với bất động sản khu công nghiệp và ưu tiên những dự án có quy mô từ 50 ha trở lên, theo Zing.

Đối với bất động sản nhà ở, BIDV ưu tiên tại các địa bàn Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Quảng Ninh và ưu tiên các doanh nghiệp có uy tín.

Các doanh nghiệp nên tự cơ cấu nợ, bán tài sản đi

Về phía VietinBank, ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó Tổng Giám đốc, phụ trách Ban điều hành cho rằng: "Doanh nghiệp và ngân hàng đang trên một chiếc xuồng, phải cùng chèo một nhịp, phải hết sức bình tĩnh, chỉ cần chèo lạc nhịp là có thể bị chìm".

Liên quan đến đề xuất cơ cấu nợ cho các doanh nghiệp sản bất động sản, lãnh đạo VietinBank cho rằng đây là vấn đề của thị trường, nếu có cơ chế đặc thù cho sản bất động sản thì các hiệp hội ngành nghề khác cũng đòi cơ cấu nợ, như vậy sẽ không đảm bảo nguyên tắc công bằng giữa các ngành nghề.

"Tôi cho rằng các doanh nghiệp nên tự cơ cấu, các anh chị bán đi tài sản, vấn đề là bán bao nhiêu", Phó Tổng giám đốc Vietinbank nêu ý kiến.

Về vấn đề này, NHNN cho hay sẽ tiếp thu và nghiên cứu. Dù vậy, cơ quan này cho rằng, rất khó đưa ra cơ chế ưu ái riêng cho doanh nghiệp bất động sản, bởi nếu vậy các ngành nghề khác cũng đòi cơ chế tương tự, trong khi bất động sản không phải là lĩnh vực ưu tiên.

Theo NHNN, nợ xấu bất động sản đang có xu hướng tăng lên, từ mức 1,67% năm 2021 lên 1,81 năm 2022. Nếu thị trường trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản tiếp tục khó khăn, nợ xấu bất động sản sẽ còn tăng mạnh thời gian tới.

Doanh nghiệp nên đa dạng hóa nguồn vốn, giảm phụ thuộc ngân hàng

Phát biểu tổng kết hội nghị, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định giải pháp tháo gỡ cho thị trường bất động sản đòi hỏi từ hai phía ngân hàng và doanh nghiệp. Riêng NHNN năm nay tiếp tục kiểm soát room tín dụng, đảm bảo tín dụng đáp ứng cho nền kinh tế nhưng vẫn phải an toàn hệ thống.

"Chúng tôi sẽ theo dõi sát diễn biến lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Nếu lạm phát tăng cao, theo chỉ đạo ưu tiên của Thủ tướng, NHNN sẽ có điều chỉnh phù hợp. Bản thân NHNN không có room cụ thể cho bất động sản mà chỉ định hướng tín dụng lành mạnh, an toàn", bà nói.

Người đứng đầu NHNN cũng cho biết việc kiểm soát rủi ro đối với bất động sản hay chứng khoán không phải là tín dụng thuần túy. Có trường hợp doanh nghiệp đủ điều kiện vay vốn nhưng nếu cho vay dài hạn thì ngân hàng sẽ không đảm bảo an toàn hoạt động.

"NHNN chưa có bất kỳ văn bản nào yêu cầu thắt chặt tín dụng bất động sản. Việc này tùy thuộc vào các ngân hàng thương mại", Thống đốc nhấn mạnh.

Về định hướng năm 2023, NHNN chỉ đạo các ngân hàng thực hiện nghiêm công điện của Thủ tướng về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Trong đó yêu cầu các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí để có dư địa giảm lãi suất cho vay, giúp các doanh nghiệp trả nợ, đồng thời tập trung tín dụng vào các dự án có pháp lý, có khả năng tiêu thụ và khả năng trả nợ, nhất là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân...

"Các ngân hàng phải ngồi lại với doanh nghiệp để tìm hiểu những khó khăn cụ thể, không nói chung chung, chủ động kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, đẩy mạnh cho vay với người mua nhà, thu nợ người bán nhà, tăng cường kiểm tra việc cấp tín dụng đối với các doanh nghiệp, tập đoàn, dự án sân sau", bà Hồng nói.

Đối với dự án nhà ở xã hội, Thống đốc yêu cầu có giải pháp tín dụng phù hợp, kịp thời báo cáo Thống đốc về những khó khăn, vướng mắc và báo cáo các bộ, ngành, địa phương để hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết vướng mắc về pháp lý, thủ tục.

Chia sẻ với các doanh nghiệp, Thống đốc cho biết đôi khi các cơ quan điều hành phải áp dụng các chính sách vĩ mô ảnh hưởng đến doanh nghiệp, đây là sự đánh đổi. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nước ngoài luôn có một bộ phận theo dõi, đánh giá các chính sách vĩ mô để chủ động trong sản xuất, kinh doanh. Bà cho rằng doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn.

"Tôi biết có doanh nghiệp ngồi đây triển khai cùng lúc 50 dự án, tôi không hiểu doanh nghiệp sẽ giải quyết thế nào khi gặp khó khăn. Tôi mong muốn doanh nghiệp trong mảng kinh doanh của mình dù lớn hay nhỏ, nhất là những doanh nghiệp phải vay nhiều, cần chú trọng quản trị dòng tiền.

Có thể doanh nghiệp có nhiều dự án giá trị lớn, nhưng khi cần tiền thì bán một dự án đâu có dễ, không thể có ngay được thanh khoản của dự án, nên doanh nghiệp cần quản trị dòng tiền bài bản", bà bày tỏ.

Bên cạnh đó, bà cho rằng các doanh nghiệp cần có giải pháp đẩy mạnh năng lực tài chính và khả năng trả nợ ngân hàng, cũng như đa dạng hóa nguồn huy động vốn, giảm phụ thuộc tín dụng ngân hàng.

(Tổng hợp)