Counterpoint Research: Apple sẽ ‘mất nhiều năm’ để đa dạng hóa sản xuất ngoài Trung Quốc

Ông Jeff Fieldhack nói: "Sẽ mất nhiều năm để Apple đa dạng hóa", và giải thích rằng những chiếc iPhone mới nhất của Apple có thể sẽ tiếp tục được sản xuất tại Trung Quốc trong vài năm tới.

Trong một tuyên bố mới đây, Apple cho biết họ tạm thời giảm sản lượng iPhone 14 vì nhà máy lắp ráp iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max chính của họ ở Trịnh Châu, Trung Quốc đang hoạt động với "công suất giảm đáng kể" do các hạn chế vì COVID-19.

Apple đã và đang đa dạng hóa quy trình lắp ráp thiết bị của mình khỏi Trung Quốc và mở nhà máy ở các quốc gia khác như Ấn Độ và Việt Nam.

Ông nói: "Phải nói rằng, có những thiết bị có thể được lắp ráp ở các nước khác như Ấn Độ, nhưng đó là một số lượng rất nhỏ".

Fieldhack gợi ý rằng số lượng công nhân tuyệt đối mà Apple thuê ở Trung Quốc có thể được sử dụng như một con bài mặc cả với chính phủ Trung Quốc, vì nhà sản xuất iPhone thuê khoảng 200.000 nhân viên tại nhà máy ở Trịnh Châu.

Ông nói, vì các mẫu iPhone 14 rất phổ biến và được ưa chuộng, "chúng tôi đang mong đợi đại đa số người tiêu dùng chờ đợi cho đến khi các thiết bị này có sẵn", ông nói.

Nhà phân tích Samik Chatterjee của JPMorgan cho biết hiện tại sẽ mất 31 ngày để nhận được một chiếc iPhone 14 Pro sau khi đặt hàng qua trang web của Apple, so với thời gian giao hàng trung bình là 2 ngày đối với các mẫu iPhone rẻ hơn.

Ông Ray Wang, người sáng lập, chủ tịch và nhà phân tích chính cho biết, nghiên cứu của Counterpoint Research: "Tin tốt là Apple không hoàn toàn phụ thuộc vào phần cứng. Họ có một danh mục dịch vụ đa dạng và bạn sẽ thấy các dịch vụ của nó tăng lên theo thời gian khi bổ sung thêm nhiều dịch vụ".

"Thách thức hiện tại là nếu chúng tôi tiếp tục bị phong tỏa trong nhà máy Foxconn ở Trịnh Châu, chúng tôi đang gặp một chút rắc rối vì bạn không thể đưa thiết bị đến với mọi người".

Counterpoint Research ước tính khối lượng sản xuất chủ yếu là iPhone 14 Pro và Pro Max giảm 10% trong vài tuần tới, do sự gián đoạn ở Trịnh Châu.

Fieldhack cho biết ông tin tưởng Apple sẽ làm tất cả những gì có thể để vận chuyển nhiều nhất có thể, bằng cách thu hẹp các mốc thời gian trong chuỗi cung ứng hoặc đẩy nhanh quá trình vận chuyển.

Ông nói: "Có thời gian để thực hiện các điều chỉnh đối với các nhà máy bị ảnh hưởng, chẳng hạn như chuyển một số hoạt động sản xuất sang phía Nam, nơi có một số sản xuất Pro và Pro Max".

Lợi nhuận Apple tại Trung Quốc nhiều hơn cả Tencent, Alibaba gộp lại

Theo Financial Times, công ty công nghệ có lợi nhuận cao nhất hoạt động ở Trung Quốc không phải là một gã khổng lồ internet của Trung Quốc như Alibaba hay Tencent, mà lại là một công ty tới từ Mỹ, Apple.

Theo một phân tích của Financial Times, hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc của Apple phát triển nhanh chóng trong thời kỳ đại dịch, tạo ra nhiều lợi nhuận hơn cả hai công ty internet lớn nhất Trung Quốc là Alibaba và Tencent.

Dù vậy, theo Counterpoint Research, việc Apple dựa phần lớn vào Trung Quốc để làm cơ sở sản xuất (chịu trách nhiệm về 95% sản lượng iPhone), có thể khiến "táo khuyết" chịu ảnh hưởng gián đoạn chuỗi cung ứng.

Ngày 6/11, Apple cho biết các lô hàng iPhone cao cấp mới nhất của hãng sẽ bị trì hoãn do đợt bùng phát COVID-19 gần đây tại các nhà máy Trung Quốc do nhà lắp ráp chính Foxconn điều hành. Điều đó xảy ra một tuần sau khi nó cảnh báo về những trở ngại "đáng kể" đối với tăng trưởng doanh thu do tác động của đồng USD mạnh và những hạn chế về nguồn cung.

Tuy nhiên, khi bán thiết bị của mình cho người tiêu dùng Trung Quốc, hoạt động kinh doanh của Apple tại thị trường tỷ dân đã bùng nổ. 

Lợi nhuận từ hoạt động ở Trung Quốc (gồm Hong Kong, Ma Cao, Đài Loan và Trung Quốc đại lục), đã tăng 104% trong 24 tháng lên 31,2 tỷ USD trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9, vượt qua mức 15,2 tỷ USD của Tencent và 13,5 tỷ USD của Alibaba, theo S&P Global Market Intelligence.

Mức lợi nhuận kỷ lục nhấn mạnh sự hiệu quả sau những chính sách mà Apple đã đạt được với Bắc Kinh, cho phép nhà sản xuất iPhone tránh khỏi việc bị chính phủ Trung Quốc siết chặt quy định, điều mà các công ty công nghệ trong nước đã phải gánh chịu trong suốt năm qua.

Đây giống như kết quả của hoạt động ngoại giao doanh nghiệp do giám đốc điều hành Tim Cook, người thường xuyên đến Bắc Kinh trong thời gian trước đại dịch, với chính phủ của ông Tập Cận Bình, giúp Apple tránh đi vào vết xe đổ của các doanh nghiệp công nghệ phương Tây khác. Trước đó, những cái tên như Alphabet (công ty mẹ Google), Meta (công ty mẹ Facebook) hay Netflix đều đã bị cấm tại thị trường tỷ dân.

Các nhà phân tích cho rằng việc Apple phụ thuộc vào sản xuất của Trung Quốc đã khiến hãng này quá dễ dàng trong việc chấp nhận các yêu cầu. 

Thỏa thuận với chính phủ Trung Quốc đã giúp Apple đảm bảo duy trì khả năng tiếp cận nguồn lao động và các nhà máy một cách có hiệu quả, đồng thời trở thành thương hiệu cao cấp hàng đầu tại thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới.

Lấp đầy khoảng trống của Huawei

Theo Counterpoint, vào năm 2019, Huawei đã vượt Apple về doanh số bán điện thoại thông minh trên toàn cầu, đứng thứ hai sau Samsung. Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của Huawei dẫn đầu tại thị trường Trung Quốc, nơi Huawei và thương hiệu con Honor đã đạt thị phần tổng hợp 42% vào tháng 3/2020.

Archie Zhang, nhà phân tích của Counterpoint cho biết: "Nó giống như một "công xưởng quốc gia", người dân Trung Quốc muốn thể hiện rằng họ yêu đất nước đến mức nào và họ đã ra ngoài mua điện thoại thông minh của Huawei".

Huawei sớm dẫn đầu với điện thoại thông minh hỗ trợ 5G vào tháng 8/2019 và đã tăng doanh số bán thiết bị thế hệ tiếp theo tại Trung Quốc lên hơn 7 triệu chiếc mỗi tháng vào tháng 6/2020, theo M Science, một nhóm phân tích.

Thiết bị cầm tay được trang bị 5G đầu tiên của Apple, dòng iPhone 12, chỉ được tung ra thị trường vào tháng 10/2020. Vào thời điểm đó, chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Huawei, cáo buộc công ty là một mối đe dọa an ninh.

Các lệnh trừng phạt đã ngăn cản quyền truy cập vào công nghệ quan trọng, bao gồm cả chipset 5G, điều này đã cho thấy sự tê liệt. Thị phần của Huawei tại Trung Quốc đã sụt giảm vào nửa cuối năm 2020 và hãng buộc phải loại bỏ Honor để cứu nó khỏi các lệnh trừng phạt. Năm 2021, doanh thu từ mảng kinh doanh tiêu dùng của Huawei giảm một nửa xuống còn 38,3 tỷ USD, theo S&P GMI.

Theo Counterpoint, khi thị phần của Huawei tại thị trường Trung Quốc giảm mạnh từ mức cao 29% vào giữa năm 2020 xuống chỉ còn 7% trong hai năm sau đó, thị phần của Apple đã tăng từ 9% lên 17%. Hầu như tất cả doanh số của tập đoàn Hoa Kỳ đều thuộc phân khúc cao cấp, nơi mà sự thống trị của nó đã tăng từ 51% lên 72% trong ba năm.

Zhang nói: "Ngày nay, Apple có phần lớn thị trường từ 600 USD trở lên. "Nếu bạn định mua một chiếc điện thoại thông minh trị giá 1.000 USD, thì không có gì khác".

Chiến lược "Trung Quốc" của Apple

Apple đã làm việc chăm chỉ để đáp ứng thị hiếu của khách hàng Trung Quốc. Khi các đối thủ cạnh tranh trong nước tung ra điện thoại thông minh với màn hình lớn hơn, camera với độ phân giải cao hơn cùng khả năng chụp trong điều kiện thiếu sáng và khe cắm SIM kép, chính các nhân viên Trung Quốc của Apple đã thúc đẩy công ty có trụ sở tại Cupertino làm theo. Tim Cook đã ghi nhận phản hồi từ khách hàng Trung Quốc.

Ông Cook đã ghi nhận phản hồi từ khách hàng Trung Quốc về "rất nhiều tính năng" bao gồm Chế độ ban đêm và trình đọc mã QR. Ông Cook nói với một sinh viên Trung Quốc 22 tuổi trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi dành cho mạng xã hội: "Ngay cả 5G, theo nhiều cách, vì Trung Quốc đã đi trước rất xa trong mô hình phủ sóng cho 5G. "Vì vậy, chúng tôi rất cẩn thận lắng nghe khách hàng của mình ở đó".

Những lo ngại đã tăng lên rằng việc sản xuất của họ quá tập trung ở một khu vực, với việc Apple cảnh báo rằng cơ sở sản xuất iPhone lớn của Foxconn đã "hoạt động với công suất giảm đáng kể" trong thời kỳ sinh lời cao nhất trong năm của tập đoàn Mỹ.

Trong nhiều năm, nỗ lực của Apple để đứng về phía chính quyền Bắc Kinh đã được đền đáp, chẳng hạn như cam kết đầu tư lớn và giữ im lặng đối với các chủ đề nhạy cảm. 

"Táo khuyết" đã đồng ý chuyển lưu trữ dữ liệu người dùng Trung Quốc đến một trung tâm dữ liệu thuộc sở hữu của chính quyền tỉnh Quý Châu và công ty cũng đã xóa hàng nghìn ứng dụng khỏi App Store trên lãnh thổ Trung Quốc theo yêu cầu của các nhà kiểm duyệt Bắc Kinh.

Hàng chục trang tin đã bị xóa khỏi kho ứng dụng của Apple tại Trung Quốc, trong khi các nền tảng nhắn tin mã hóa như WhatsApp, Signal và Telegram cũng bị cấm. Apple lập luận rằng họ phải tôn trọng luật pháp của các quốc gia nơi công ty đang hoạt động

Nathan Freitas, giám đốc tại Guardian Project, một nhà phát triển về quyền riêng tư trên thiết bị di động, cho biết: "Apple có tầm nhìn về một hệ sinh thái được kiểm soát chặt chẽ và phục vụ nghiệm khách hàng dựa trên quy định của chính phủ Trung Quốc".

(Nguồn: CNBC/Financial Times)