Châu Âu phản ứng mạnh mẽ trước 'Tối hậu thư' của Iran

EU đã phản ứng mạnh mẽ trước lời đe dọa của Iran về việc chấp hành các cam kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015, EU cho biết trong một tuyên bố hôm 9/5 rằng họ từ chối tất cả tối hậu thư của Iran nhưng vẫn cam kết với hiệp ước đa phương.

Các nhà lãnh đạo EU trong cuộc gặp bàn về Iran.

"Chúng tôi từ chối bất kỳ tối hậu thư nào và sẽ đánh giá sự tuân thủ của Iran trên cơ sở hoạt động của Iran liên quan đến các cam kết hạt nhân theo JCPOA và NPT", tuyên bố chung của đại diện cấp cao EU và các bộ trưởng ngoại giao của Pháp, Đức và Anh, đề cập đến chính thỏa thuận "Kế hoạch hành động toàn diện chung và Hiệp ước về việc không phổ biến vũ khí hạt nhân".

Về bản chất, EU đang nói rằng các thanh sát viên, chứ không phải tuyên bố, sẽ xác định cách tiếp cận Iran trong tương lai. Và điều đó có thể mất một thời gian: Dữ liệu về các hoạt động hạt nhân của Iran sẽ không rõ ràng cho đến khi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế công bố báo cáo hàng quý vào tháng Tám.

Tối hậu thư thỏa thuận hạt nhân của Iran

Sự sụp đổ của thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và Nhóm P5 1 hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) là mối hiểm nguy đối với Iran và cả thế giới. 

Tổng thống Iran Hassan Rouhani ngày 8/5 đã đưa ra cảnh báo trên trong tuyên bố ngay sau khi Bộ Ngoại giao nước này thông báo quyết định của nước Cộng hòa Hồi giáo này đình chỉ việc thực hiện một số cam kết tự nguyện trong thỏa thuận JCPOA. 

Trong tuyên bố này, Tổng thống Iran thông báo sau 60 ngày, Iran sẽ "thu hẹp" việc thực hiện các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân, cụ thể là sẽ tăng mức độ làm giàu urani. 

Theo hãng tin FARS, đây chính là thời hạn mà Iran yêu cầu các nước còn lại tham gia thỏa thuận hạt nhân gồm Anh, Trung Quốc, Nga, Pháp và Đức phải thực hiện cam kết liên quan đến lĩnh vực dầu mỏ và ngân hàng. 

Ông Rouhani cũng cảnh báo sẽ có hành động đáp trả nhất định nếu vấn đề hạt nhân một lần nữa được đưa ra thảo luận tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông khẳng định lập trường của Iran sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán hạt nhân.

"Chúng tôi vẫn hoàn toàn cam kết bảo tồn và thực hiện đầy đủ JCPOA, một thành tựu quan trọng của kế hoạch không phổ biến hạt nhân toàn cầu, là lợi ích bảo mật của tất cả mọi người", tuyên bố của EU viết.

"Chúng tôi rất mong muốn Iran tiếp tục thực hiện các cam kết của mình theo JCPOA đầy đủ như đã làm cho đến bây giờ và kiềm chế mọi bước leo thang."