Chuyên gia: Lạm phát tồi tệ hơn nhiều trong mùa hè này và có thể kéo dài 'nhiều năm'

Các nhà kinh tế tại Goldman Sachs đã nâng dự báo lạm phát của họ vào cuối tuần qua và cảnh báo khách hàng rằng những đợt tăng giá gần đây có vẻ tương tự như những đợt lạm phát kỷ lục trước đó nhiều thập kỷ, cùng các chuyên gia khác dự báo lạm phát sẽ kéo dài hơn dự kiến trước đó.

Theo Forbes, trong một lưu ý cho khách hàng vào tối 4/7, các nhà kinh tế của Goldman cho biết họ kỳ vọng giá tiêu dùng sẽ tăng nhanh hơn vào cuối mùa hè này khi chi phí vận chuyển và bảo hiểm y tế tiếp tục tăng, đẩy lạm phát lõi, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng biến động, từ 6% trong tháng 5 lên 6,3% vào tháng 9.

Goldman kỳ vọng giá bảo hiểm y tế và ô tô là hai trong số những yếu tố đóng góp lớn nhất vào lạm phát trong đại dịch - sẽ bắt đầu giảm "hoàn toàn" vào cuối năm nay khi tăng trưởng thời COVID bắt đầu giảm xuống, đẩy lạm phát cơ bản xuống 5,5% vào năm nay, kết thúc và 2,4% vào tháng 12/2023.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế cũng thừa nhận lạm phát đã vượt xa dự báo của các chuyên gia trong năm nay, liên tục tăng hơn dự kiến trong 6 tháng qua.

Các chuyên gia lưu ý rằng những kết quả bất ngờ đang bắt đầu so với những gì đã thấy trong những năm 1960 và 1970 - khi giá cả kéo dài tăng vọt hơn 10% (cao hơn chắc chắn so với lần gần đây nhất là 8,6% vào tháng 5) đã góp phần kéo dài thời kỳ tăng trưởng kinh tế yếu và khơi mào cho một thập kỷ thu nhập thị trường chứng khoán mờ nhạt.

Trong một lưu ý cuối tuần cho khách hàng, nhà kinh tế trưởng Jeffrey Roach của LPL Financial tỏ ra lạc quan hơn, cho biết sự gia tăng nhu cầu liên quan đến du lịch là "mối lo lớn" đối với lạm phát khi giá nhà ở, nhà hàng và chỗ ở đạt mức cao mới.

Ông Roach cho biết: "Người tiêu dùng có thể phải sống trong một thế giới mà lạm phát liên tục tăng nóng hơn so với thập kỷ trước", trích dẫn mối lo ngại từ các chủ ngân hàng trung ương như Christine Lagarde của Liên minh châu Âu, người tuần trước đã cảnh báo rằng có "những dấu hiệu đang gia tăng" - bao gồm cả cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraina - điều đó cho thấy "những cú sốc về nguồn cung ảnh hưởng đến nền kinh tế có thể kéo dài".

Ông Roach nói: "Các nhà hoạch định chính sách phải nắm bắt khả năng thực tế là tỷ lệ lạm phát sẽ không giảm xuống mức mục tiêu ưa thích của họ trong nhiều năm," ông cho biết thêm rằng thị trường lao động thắt chặt là một sự không chắc chắn khác có thể giữ lạm phát cao hơn mục tiêu 2% lâu nay của Fed.

Lạm phát lan tràn trong những năm 1970 khi nhiều cuộc khủng hoảng năng lượng đẩy giá dầu lên tới 400%, tất cả trong khi các ngân hàng trung ương ưu tiên nỗ lực cải thiện thị trường lao động, ngay cả khi điều đó có nghĩa là có nguy cơ tăng giá thêm. 

Mãi cho đến khi ông Paul Volcker nhậm chức Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào năm 1979, Fed đã xoay trục để chống lạm phát và mặc dù những nỗ lực cuối cùng đã thành công.

Để giúp giảm lạm phát, Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến có thể sẽ công bố mức thuế thấp hơn đối với một số mặt hàng Trung Quốc, bao gồm quần áo và đồ dùng học tập, ngay trong tuần này.

Tuy nhiên, một số chuyên gia lo ngại động thái này không giải quyết được các vấn đề về chuỗi cung ứng trong nước đang làm tăng chi phí. Nhà phân tích Adam Crisafulli của Vital Knowledge Media cho biết trong một email hôm 5/7, mặc dù ông nói rằng các chương trình giảm giá "mạnh tay" sẽ bắt đầu vào tháng này tại các nhà bán lẻ lớn như Walmart và Target có thể chứng minh".

Trên thị trường chứng khoán Mỹ vừa trải qua nửa đầu năm tồi tệ nhất kể từ thập niên 1970. Có một số yếu tố kết hợp dẫn tới sự sụt giảm này của thị trường, nhưng chung quy đều do lạm phát mà ra.

Bước sang 6 tháng cuối năm, một mối lo mới lại đang phủ bóng lên tâm trí nhà đầu tư ở Phố Wall. Đó là chính sách tiền tệ thắt chặt để chống lạm phát, đặc biệt của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), có thể gây ra một cuộc suy thoái kinh tế trên toàn cầu.

Giá cả sinh hoạt ở Mỹ đang tăng với tốc độ mạnh nhất kể từ đầu thập niên 1980. Tệ hơn, Fed – do ban đầu dự báo rằng lạm phát chỉ là "tạm thời" và dự báo đó của Fed đã được thực tế chứng minh là "sai bét" – đã tỏ ra chậm chạp trong việc phản ứng với sự leo thang của chỉ số giá tiêu dùng (CPI).

Trong bối cảnh như vậy, giới phân tích cho rằng Fed sẽ phải nâng lãi suất quyết liệt trong một thời gian kéo dài để kéo lạm phát về ngưỡng mục tiêu 2%, và bản thân các nhà hoạch định chính sách trong Fed cũng đã thừa nhận điều này. Lập trường chính sách tiền tệ đột ngột chuyển từ siêu nới lỏng sang cực kỳ cứng rắn của Fed đe doạ không chỉ thị trường chứng khoán Mỹ và thế giới, mà còn đặt sự phục hồi kinh tế từ đại dịch COVID-19 vốn còn mong manh vào thế bấp bênh hơn.

Ông Brett Ewing nói: "Chúng tôi không tin rằng Fed có thể ngăn chặn các vấn đề đang gây ra lạm phát từ phía cung mà không làm ảnh hưởng đến nền kinh tế, nhưng tại thời điểm này, có vẻ như họ đã cam chịu với thực tế rằng điều đó phải được thực hiện", theo giám đốc chiến lược thị trường của First Franklin Financial Services.

Nếu lạm phát vẫn ở mức cao thì kỳ vọng lạm phát có thể tăng lên, điều này sẽ dẫn đến việc tăng giá và tiền lương. Kỳ vọng lạm phát gia tăng sẽ buộc các ngân hàng trung ương phải thắt chặt chính sách hơn so với dự báo, điều này sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế và một số nước có thể rơi vào suy thoái. 

Đồng thời, một số rủi ro khác có thể xảy ra - các đợt bùng phát COVID-19 mới ở Trung Quốc với các đợt đóng cửa tiếp theo hoặc một đợt tăng giá năng lượng mới do xung đột quân sự ở UkrainA. Điều này làm tăng khả năng nền kinh tế thế giới sẽ bước vào thời kỳ lạm phát đình trệ, như những năm 1970.

(Nguồn: Forbes/Econs)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin