Cá tra cần chuẩn bị tâm thế để tận dụng cơ hội EVFTA

Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, tháng 5/2019, xuất khẩu cá tra sang thị trường EU tiếp tục tăng gần 18% so với cùng kỳ năm trước. Tính đến hết tháng 5/2019, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 118,7 triệu USD, tăng 29,8%, chiếm 15% tổng xuất khẩu cá tra. Riêng xuất khẩu sang hai nước Anh và Đức tiếp tục tăng trưởng khả quan mức từ hai đến ba con số so với cùng kỳ năm 2018.

Cùng với diễn biến mới về việc xuất khẩu cá tra đã khởi sắc lại sau nhiều năm sụt giảm tại EU thì ngày 30/6/2019 này khi Hiệp định Thương mại Tự do (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (IPA) giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam sẽ ký kết tại Hà Nội, liệu cá tra Việt Nam có tận dụng được cơ hội để đẩy mạnh thêm xuất khẩu sang thị trường này không?

Theo Bộ Công Thương, sau lễ ký kết vào ngày 30/6, hiệp định thương mại với EU còn phải trải qua tiến trình phê chuẩn. Theo quy định Nghị viện châu Âu sẽ xem xét trên cơ sở đề nghị của Ủy ban châu Âu vào cuối năm 2019.

Cá tra cần chuẩn bị để tận dụng cơ hội sau EVFTA.

Nếu được đưa vào thực thi, EVFTA sẽ là cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản cũng như những mặt hàng Việt Nam vốn có nhiều lợi thế cạnh tranh. Mức cam kết trong EVFTA có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các FTA đã được ký kết cho tới nay.

Các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam cũng cần nắm bắt lợi thế này để gia tăng hoạt động xuất khẩu trong thời gian tới. Mặt khác, doanh nghiệp cũng cần phải lưu ý về khả năng tăng hàng rào phi thuế quan đối với sản phẩm nhập khẩu, trong đó, các tiêu chuẩn, quy chuẩn về chất lượng sẽ có thể ngặt nghèo hơn nữa.

Vấn đề hiện nay đối với cá tra Việt Nam tại thị trường EU chính là làm sao tăng được hình ảnh đẹp về cả chất lượng và giá cả đối với người tiêu dùng và khách hàng. Vẫn nằm chủ yếu ở phân khúc thị trường trung bình với giá cả bình dân, trong thời gian tới, các doanh nghiệp cũng cần lưu ý ngay từ khâu bao gói cho tới tiếp thị và đẩy xuất khẩu vào đa dạng phân khúc thị trường.

Trong thời gian tới, sau khi EVFTA có hiệu lực, cá tra cũng giống như sản phẩm thủy sản khác cũng sẽ đứng trước nhiều thách thức và đòi hỏi cao hơn từ phía khách hàng như cam kết về chất lượng, mẫu mã, giá cả, tính chuyên nghiệp... hoặc việc tăng chi phí sản xuất, các quy định về lao động và môi trường có thể bị nâng lên. Đây là những vấn đề các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam cần nắm bắt để có những chủ động chuẩn bị cho hoạt động xuất khẩu trong thời gian tới.

Nhập khẩu cá tra của EU năm 2018-2019 (Nghìn USD)
STT	Thị trường	Q1	Q2	Q3	Q4	2018	Q1/2019
	Hà Lan	13.185	18.128	17.024	12.045	60.382
	Anh	9.053	10.860	13.641	15.254	48.808	16.890
	Đức	9.612	8.660	10.022	8.206	36.500	8.821
	Italy	4.273	7.802	6.321	3.086	21.482
	Bỉ	4.316	5.592	4.959	6.058	20.925
	Tây Ban Nha	2.586	6.281	5.852	4.750	19.469	6.579
	Pháp	3.452	3.800	3.979	3.216	14.447	5.170
	Ba Lan	2.885	2.086	3.188	4.454	12.613
	Bồ Đào Nha	2.907	2.616	3.800	2.528	11.851	2.422
10	Áo	2.029	1.736	1.822	2.091	7.678
11	Hy Lạp	1.466	1.777	2.127	1.168	6.538	1.273
12	Hungary	1.553	1.269	1.589	2.032	6.443
13	Thụy Điển	957	2.279	776	806	4.818
14	Romania	1.171	993	942	1.253	4.359
15	Slovenia	942	797	747	1.073	3.559
16	Đan Mạch	985	516	774	603	2.878
17	CH Czech	401	312	748	619	2.080	416
18	Đảo Cyprus	248	694	708	312	1.962
19	Estonia	370	459	287	468	1.584	378
20	Lithuania	309	294	254	366	1.223	349
21	Slovakia	208	202	142	588	1.140
22	Croatia	433	223	151	245	1.052
23	Latvia	147	194	215	168	724
24	Phần Lan	89	173	197	131	590
25	Bulgaria	92	59	200	102	453
26	Luxembourg	103	111	97	107	418
27	Malta	35	80	147	43	305
EU		63.807	77.993	80.709	71.772	294.281	42.298