Trung Quốc đang 'nhẹ nhàng' hơn với những gã khổng lồ công nghệ?

Hiện có những dấu hiệu cho thấy chính quyền trung ương đang làm dịu lập trường của mình đối với những gã khổng lồ internet, trong đó có Alibaba.

George Efstathopoulos, Giám đốc danh mục đầu tư tại Fidelity International, nói với chương trình "Street Signs Asia" của CNBC hôm thứ Tư rằng: "Những cơn gió ngược về quy định mà chúng ta đã gặp phải trong hai năm qua… giờ đang trở thành cơn gió ngược của cơn gió ngược".

Hôm thứ Ba, Alibaba đã công bố một cuộc cải tổ lớn, tìm cách chia công ty của mình thành sáu đơn vị kinh doanh, trong một sáng kiến "được thiết kế để giải phóng giá trị cho cổ đông và thúc đẩy khả năng cạnh tranh trên thị trường".

Trong hai năm qua, chính phủ Trung Quốc thường lên án việc "mở rộng vốn một cách vô trật tự" của các công ty công nghệ để phát triển thành các tập đoàn lớn. Một phần trong thông báo của Alibaba lưu ý rằng, các doanh nghiệp bị chia cắt này có thể huy động vốn từ bên ngoài và thậm chí niêm yết cổ phiếu ra công chúng, dường như đang đi ngược lại với những lo ngại của Bắc Kinh.

Efstathopoulos nói rằng động thái này có thể cho thấy sự bật đèn xanh từ cấp trên của chính phủ Trung Quốc.

Efstathopoulos nói: "Bạn có sự bật đèn xanh của lãnh đạo cấp cao để mở khóa, và đối với tôi, đó là một dấu hiệu tuyệt vời cho thấy về cơ bản nó không phải là vấn đề như trước đây".

Jack Ma trở lại

Việc tái cơ cấu của Alibaba không phải là dấu hiệu duy nhất cho thấy Bắc Kinh có thể nới lỏng việc giám sát lĩnh vực công nghệ. Jack Ma, người sáng lập Alibaba, lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng ở Trung Quốc sau nhiều tháng sống ở nước ngoài.

Một số người cho rằng Jack Ma đã châm ngòi cho việc siết chặt giám sát công nghệ bắt đầu vào tháng 10 năm 2020, khi vị tỷ phú này đưa ra những bình luận có vẻ chỉ trích cơ quan quản lý tài chính của Trung Quốc.

Vài ngày sau, Ant Group, chi nhánh của công ty công nghệ Alibaba do Jack Ma kiểm soát, buộc phải hủy niêm yết kép tại Hồng Kông và Thượng Hải, sau khi các nhà quản lý cho biết họ không đáp ứng các yêu cầu để niêm yết cổ phiếu.

Sau đó, chính phủ Trung Quốc đã giảm các khoản tiền phạt chống độc quyền khổng lồ cho Alibaba và gã khổng lồ giao đồ ăn Meituan, giới thiệu một loạt quy định trong các lĩnh vực từ bảo vệ dữ liệu đến cách thức mà các công ty có thể sử dụng thuật toán.

Sự xuất hiện trở lại của Jack Ma ở Hàng Châu, nơi đặt trụ sở chính của Alibaba, được coi là một dấu hiệu khác cho thấy quan điểm tích cực hơn của Bắc Kinh đối với lĩnh vực công nghệ và các doanh nhân.

"Jack Ma không xuất hiện ở Hàng Châu vì ông ấy mệt mỏi với việc đi du lịch khắp nơi. Tôi nghĩ rằng nó đã được dàn dựng tốt và phù hợp với chiến dịch của chính phủ để chứng minh rằng, bạn biết đấy, họ đang giảm bớt áp lực lên khu vực tư nhân và đang chào đón phần còn lại của thế giới", Stephen Roach, một thành viên cao cấp tại Đại học Yale, nói với CNBC " Squawk Box Asia" vào thứ Ba.

Trung Quốc đặt trọng tâm tăng trưởng kinh tế

Đã có thêm những dấu hiệu nới lỏng quy định trong vài tuần qua.

Lĩnh vực trò chơi điện tử, vốn bị ảnh hưởng nặng nề vào năm 2021 khi các nhà chức trách ngày càng lo ngại về tình trạng nghiện ngập trong giới trẻ ở Trung Quốc và các cơ quan quản lý Trung Quốc đã đóng băng việc phê duyệt các bản phát hành trò chơi mới trong vài tháng.

Tháng 4 vừa qua, cơ quan chức năng bắt đầu bật đèn xanh cho những chiêu trò mới, chủ yếu của các hãng trong nước. Trong tháng này, cơ quan quản lý cấp phép trò chơi điện tử đã đóng dấu chấp thuận cho một loạt tựa game nước ngoài được phát hành tại Trung Quốc.

Trong khi đó, gã khổng lồ gọi xe Trung Quốc Didi - một trong những công ty bị cuốn vào cuộc đại tu quy định - đã công bố kế hoạch mở rộng kinh doanh. Didi đã niêm yết cổ phiếu tại Hoa Kỳ vào tháng 6 năm 2021, nhưng đã bị các cơ quan quản lý Trung Quốc xem xét về an ninh mạng trong vòng vài ngày sau khi niêm yết. Cuối cùng nó đã bị hủy niêm yết khỏi Sở giao dịch chứng khoán New York và chuyển sang Hồng Kông.

Trong vài ngày qua, các giám đốc điều hành công nghệ nước ngoài bao gồm cả CEO Tim Cook của Apple và Giám đốc điều hành Cristiano Amon của Qualcomm đã đến thăm Trung Quốc và gặp gỡ các quan chức chính phủ.

Ngoài việc hâm nóng lĩnh vực công nghệ trong nước, Trung Quốc cũng đang thu hút các doanh nghiệp nước ngoài. Nền kinh tế của Trung Quốc đã bị vùi dập trong hai năm qua, một phần do việc nước này áp dụng nghiêm ngặt trong việc chống Covid.

Chính phủ hiện đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 5% trong năm nay. Để đạt được điều đó, Trung Quốc sẽ cần sự giúp đỡ của các doanh nghiệp tư nhân - bao gồm cả lĩnh vực công nghệ.

"Trung Quốc đang phải đối mặt với cả tốc độ tăng trưởng kinh tế yếu và sự cạnh tranh công nghệ ngày càng tăng từ Hoa Kỳ. Đó là một việc khá khó khăn. Vì vậy, họ cần nền kinh tế hoạt động hết công suất", Linghao Bao, nhà phân tích công nghệ tại Trivium China, nói với CNBC qua email.

Công nghệ Trung Quốc đã thoát khỏi vùng kiểm soát?

Xin Sun, giảng viên cao cấp về kinh doanh Trung Quốc và Đông Á tại Đại học King's College London, cảnh báo rằng mặc dù có những dấu hiệu đầy hứa hẹn cho các nhà đầu tư, nhưng cũng có lý do để thận trọng.

Sun mô tả việc tổ chức lại của Alibaba là một động thái nhằm "phá vỡ đế chế kinh doanh của Alibaba và giảm bớt ảnh hưởng to lớn có khả năng gây ra mối đe dọa".

"Sau khi tái cấu trúc, cơ cấu tổ chức của Alibaba sẽ trở nên phi tập trung hơn và việc kiểm soát tài sản, dữ liệu và tài nguyên của công ty sẽ ít tập trung hơn. Sau đó, Trung Quốc có thể áp đặt sự kiểm soát mạnh mẽ hơn đối với từng thực thể mới một cách dễ dàng hơn", Sun nói thêm.

Ông cảnh báo chống lại sự lạc quan quá mức xung quanh lĩnh vực công nghệ Trung Quốc. Mặc dù những động thái mới nhất mang lại một số sự chắc chắn về quy định, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi về việc những gã khổng lồ công nghệ khác có thể thực hiện như thế nào.

"Trong ngắn hạn, quá trình tái cấu trúc của Alibaba có thể được coi là thông lệ hóa các hành động quản lý của chính phủ và mang lại một số quy định chắc chắn cho lĩnh vực này", Sun nói.

"Tuy nhiên, về lâu dài, nó đặt ra nhiều câu hỏi hơn về số phận của những gã khổng lồ công nghệ khác.

Vậy họ tự quyết định hay chờ lệnh từ chính phủ? Sự không chắc chắn như vậy sẽ tiếp tục đè nặng lên các doanh nhân và nhà đầu tư, làm xói mòn niềm tin của họ".

(CNBC)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin