Thế giới vẫn chưa chuẩn bị cho những rủi ro mà AI sẽ mang lại

Chúng đã kiểm tra khả năng phi thường của con người và xã hội trong việc thích ứng với tình trạng hỗn loạn của quá trình chuyển đổi và để tồn tại cái mà các nhà kinh tế học gọi là "sự hủy diệt sáng tạo".

Giờ đây, thế giới phải chuẩn bị cho một bước đột phá công nghệ mà ý nghĩa của nó sẽ rất lớn và đang bắt đầu diễn ra với tốc độ khiến ngay cả những người đàn ông và phụ nữ đã dành cả cuộc đời lao động của mình để đặt nền móng cho sự biến động này cũng phải khiếp sợ.

Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ biến đổi cuộc sống của chúng ta - theo hướng tốt hơn và tồi tệ hơn - một cách triệt để và nhanh chóng đến mức chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chuẩn bị cho bản thân và lẫn nhau để đón nhận hậu quả.

Không còn nghi ngờ gì nữa, sẽ có những đột phá về y tế và khoa học biến công việc hàng thập kỷ thành công việc hàng ngày. Những người có quyền truy cập vào các công cụ AI mạnh mẽ nhất sẽ có cơ hội sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn và thịnh vượng hơn những gì con người từng trải qua.

Nhưng cũng có những rủi ro mà chúng ta phải suy nghĩ và chuẩn bị cho.

Trong số hậu quả nghiêm trọng nhất là thông tin sai lệch. Nếu không có công dân, người tiêu dùng và nhà đầu tư có quyền truy cập liên tục vào thông tin chính xác, có thể kiểm chứng, thì không thể có nền dân chủ hoặc chủ nghĩa tư bản thị trường tự do.

Sự ra đời của phương tiện truyền thông xã hội và làn sóng thông tin bị bóp méo mà nó tạo ra đã đầu độc thái độ của công chúng đối với các thể chế dưới mọi hình thức. Việc lồng ghép AI sẽ bổ sung thêm một dàn hợp xướng rộng lớn gồm những giọng nói không phải con người được lập trình sẵn vào các cuộc trò chuyện định hình đời sống chính trị ở mọi quốc gia trên thế giới.

Sự dễ dàng mà các tác nhân chính trị ác ý, tội phạm và khủng bố có thể tạo ra ảo ảnh video có thể đánh lừa cả những người xem tinh vi nhất sẽ khiến các nhà lãnh đạo chính trị và những người đưa tin khó xây dựng và duy trì uy tín hơn rất nhiều.

Trung Quốc, Nga và các quốc gia độc tài khác sẽ phát triển các hình thức tuyên truyền kỹ thuật số hiệu quả hơn, làm suy yếu tự do theo những cách sâu sắc và chưa từng có, và họ sẽ bán những công nghệ này cho bất kỳ chính phủ nào sẵn sàng trả tiền cho chúng.

Nhưng thông tin sai lệch chỉ là một trong nhiều ứng dụng nguy hiểm của AI.

Trong những năm gần đây, vấn đề công nghệ gây tranh luận chính trị sôi nổi nhất ở nhiều quốc gia dân chủ là việc thu thập dữ liệu từ hoạt động trực tuyến của công dân và tác động của điều đó đối với quyền riêng tư.

Nhưng trí tuệ nhân tạo là một công nghệ dân chủ hóa. Các công ty công nghệ hùng mạnh đã thống trị cuộc sống trực tuyến của chúng ta có thể đặt ra các quy tắc và hướng dẫn cho việc sử dụng các sản phẩm mà họ tạo ra. Ở một mức độ nào đó, họ có thể thực thi các quy tắc đó.

Tuy nhiên, các mô hình AI gần như tiên tiến và mạnh hơn các thuật toán được sử dụng phổ biến cách đây vài tháng đã có sẵn cho bất kỳ ai có kỹ năng lập trình cận biên và máy tính xách tay. Một số người mà tôi biết hiện đang chạy các mô hình ngôn ngữ lớn của riêng họ bằng cách sử dụng thông tin có sẵn công khai để tạo ra số lượng lớn văn bản.

Trong một lĩnh vực có văn hóa nguồn mở và rất ít rào cản gia nhập, tính khả dụng này sẽ lan rộng khắp một cách nhanh chóng và dễ dàng. Hàng triệu người sẽ sớm có các máy biến áp được đào tạo trước của riêng họ như ChatGPT chạy trên dữ liệu thời gian thực có sẵn trên internet.

Nó sẽ tạo ra một công cụ mạnh mẽ mà các cá nhân có thể sử dụng để tạo ra những thứ hữu ích phá vỡ nền tảng khoa học và nghệ thuật. Nó cũng sẽ là vũ khí mà các phần tử chính trị bất hảo, tội phạm và khủng bố có thể sử dụng để mã hóa phần mềm độc hại, tạo vũ khí sinh học, thao túng thị trường và đầu độc dư luận.

Đúng là các nhà chức trách sẽ có thể triển khai AI để tạo ra các công cụ hiệu quả hơn để cảnh sát những tội phạm này, nhưng các chính phủ chưa bao giờ phải đối mặt với một mối đe dọa lan rộng như vậy.

Dịch chuyển khối lượng lớn là rủi ro thứ ba phải được tính đến.

Chúng ta biết rằng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo sẽ thay thế vô số công nhân khi máy móc thay thế con người, ngay cả trong các lĩnh vực tri thức, ở quy mô mà hầu hết chúng ta cho đến gần đây vẫn nghĩ là không thể.

Đúng là chúng ta đã thấy những biến động như vậy trước đây. Gần đây nhất, thương mại toàn cầu gia tăng trong những thập kỷ gần đây đã giết chết hàng triệu việc làm trong lĩnh vực sản xuất ở các quốc gia nơi người lao động đã kiếm được mức lương tương đối cao bằng cách xúc tác cho sự chuyển dịch sản xuất của nhà máy sang các nước đang phát triển. Tự động hóa cũng đã thay thế các công việc sản xuất rộng rãi hơn.

Trong cả hai trường hợp, những gián đoạn công nghệ này mang lại năng suất và sự giàu có cao hơn nhiều trên toàn cầu và cuối cùng tạo ra nhiều việc làm hơn những gì chúng đã phá hủy. Nhưng cần có thời gian và nguồn lực để đào tạo lại người lao động và thiết lập các biện pháp bảo vệ mạng lưới an toàn xã hội bền vững cho những người không thể thích nghi.

Sự dịch chuyển được kích hoạt bởi sự mở rộng của AI sẽ tác động đến nhiều công nhân hơn ở nhiều nơi nhanh hơn nhiều so với bất kỳ sự gián đoạn nơi làm việc nào mà thế giới từng chứng kiến trước đây. Cuộc cách mạng nơi làm việc này sẽ tạo ra bất ổn kinh tế và chính trị ở quy mô mà các chính phủ quốc gia và các tổ chức đa quốc gia không sẵn sàng đối phó.

Cuối cùng là khía cạnh cá nhân nhất của cuộc cách mạng AI. Con người sẽ sớm quen với việc giao tiếp trực tiếp với máy móc hơn những người khác. Thay vì chuyển sang các bot đơn giản để báo cáo thời tiết, chúng tôi sẽ dựa vào các máy phức tạp do AI điều khiển để có sự tương tác phức tạp và thậm chí là sự đồng hành.

Chúng ta đã biết rằng việc sử dụng mạng xã hội quá mức có thể gây lo lắng, trầm cảm và thậm chí tự làm hại bản thân ở thanh thiếu niên và người lớn bị cô lập. Vấn đề này sắp trở nên lớn hơn nhiều khi ngày càng có nhiều người có khuynh hướng chống đối xã hội xây dựng mối quan hệ với những cỗ máy ngày càng tinh vi. Đây sẽ là thách thức sâu sắc nhất của AI và là thách thức mà các nhà hoạch định chính sách ít chuẩn bị nhất để đáp ứng.

Không có gì ngăn cách chúng ta với những rủi ro đến từ AI ngoại trừ những trở ngại kỹ thuật và thời gian có thể giải quyết dễ dàng. Mỗi người trong số họ sẽ phải được giải quyết trong các gia đình và cộng đồng, giữa những người ra quyết định khu vực công và tư nhân và xuyên biên giới. Nhưng cuộc cách mạng AI đã bắt đầu.

(Nguồn: Nikkei)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin