Tầng ozone có thể phục hồi trong vài chục năm tới

Một đánh giá khoa học diễn ra bốn năm một lần cho thấy quá trình phục hồi đang diễn ra sau hơn 35 năm kể khi các quốc gia trên thế giới đồng ý ngừng sản xuất các hóa chất gây hại cho tầng ozone, lớp bảo vệ hành tinh khỏi bức xạ có hại liên quan đến da ung thư, đục thủy tinh thể và thiệt hại mùa màng.

Paul Newman, đồng chủ tịch của cuộc đánh giá khoa học cho biết: "Ở tầng bình lưu phía trên và trong lỗ thủng tầng ozone, chúng tôi thấy mọi thứ đang trở nên tốt hơn".

Tiến trình đang diễn ra chậm chạp, theo báo cáo được trình bày hôm thứ Hai tại hội nghị của Hiệp hội Khí tượng Hoa Kỳ ở Denver. Báo cáo cho biết lượng ozone trung bình ở độ cao 30 km trong bầu khí quyển sẽ không trở lại mức trước khi mỏng đi vào năm 1980 cho đến khoảng năm 2040. Và nó sẽ không trở lại bình thường ở Bắc Cực cho đến năm 2045.

Báo cáo cũng cho biết Nam Cực, nơi có tầng ozone mỏng nhất, sẽ không được khắc phục hoàn toàn cho đến năm 2066.

Các nhà khoa học và những người ủng hộ môi trường trên khắp thế giới từ lâu đã ca ngợi những nỗ lực hàn gắn lỗ thủng tầng ozone - bắt nguồn từ một thỏa thuận năm 1987 có tên là Nghị định thư Montreal cấm một loại hóa chất thường được sử dụng trong chất làm lạnh và bình xịt - là một trong những chiến thắng sinh thái lớn nhất của nhân loại.

"Thành công của chúng tôi trong việc loại bỏ dần các hóa chất phá hủy tầng ozone cho chúng ta thấy những gì có thể và phải làm - như một vấn đề cấp bách - để chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch, giảm khí nhà kính, hạn chế tăng nhiệt độ", Tổng thư ký Tổ chức Khí tượng Thế giới, Giáo sư Petteri Taalas nói trong một tuyên bố.

Dấu hiệu tầng ozone chữa lành đã được báo cáo bốn năm trước nhưng mức độ không cao như báo cáo mới đây. Newman nói: "Những con số phục hồi đó đã được củng cố rất nhiều".

Newman, nhà khoa học hàng đầu về Trái đất tại Trung tâm Vũ trụ Goddard của NASA, cho biết hai hóa chất chính phá hủy tầng ozone đều ở mức thấp hơn trong khí quyển. Báo cáo cho biết mức clo đã giảm 11,5% kể từ khi đạt đỉnh vào năm 1993 và brom, vốn ăn ozone hiệu quả hơn nhưng ở mức thấp hơn trong không khí, đã giảm 14,5% kể từ mức cao nhất vào năm 1999.

Mức độ brom và clo "ngừng tăng và đang giảm xuống là một minh chứng thực sự cho tính hiệu quả của Nghị định thư Montreal", Newman nói.

Đồng chủ tịch Hội đồng khoa học David W. Fahey, Giám đốc phòng thí nghiệm khoa học hóa học của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ cho biết: "Đã có một sự thay đổi lớn trong cách xã hội của chúng ta đối phó với các chất làm suy giảm tầng ozone".

Fahey cho biết nhiều thập kỷ trước, mọi người có thể đi vào một cửa hàng và mua một hộp chất làm lạnh ăn mòn tầng ozone và gây ô nhiễm bầu khí quyển. Giờ đây, không những chất cấm không còn xuất hiện nhiều trong nhà hay ô tô của người dân, thay vào đó là những hóa chất sạch hơn".

Các kiểu thời tiết tự nhiên ở Nam Cực cũng ảnh hưởng đến mức độ lỗ thủng tầng ozone, đạt đỉnh điểm vào mùa Thu. Và trong vài năm qua, các lỗ hổng đã lớn hơn một chút vì điều đó nhưng xu hướng chung là vết thương đang được chữa lành, Newman nói.

Một vài năm trước, lượng khí thải của một trong những hóa chất bị cấm, chlorofluorocarbon-11 (CFC-11), đã tăng lên và Newman cho biết, lượng khí thải được phát hiện ở một phần của Trung Quốc nhưng hiện nó đã quay trở lại mức ổn định.

Thế hệ thứ ba của những hóa chất đó, được gọi là HFC, đã bị cấm cách đây vài năm không phải vì nó ăn mòn tầng ozone mà vì nó là khí nhà kính giữ nhiệt. Báo cáo mới nói rằng lệnh cấm sẽ tránh được việt trái đất nóng lên thêm từ 0,3 đến 0,5 độ C.

Báo cáo cũng cảnh báo rằng những nỗ lực làm mát hành tinh một cách nhân tạo bằng cách đưa khí vào bầu khí quyển để phản chiếu ánh sáng mặt trời sẽ làm mỏng tầng ozone tới 20% ở Nam Cực.

(AP)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin