Những điều cần biết về cổ phiếu, cách chúng hoạt động và đầu tư

Đầu tư vào thị trường chứng khoán nghe có vẻ phức tạp nếu bạn chưa từng làm việc này trước đây, nhưng nó cũng có thể là một trong những cách tốt nhất để kiếm tiền hiệu quả cho bạn. Dưới đây là tóm tắt mọi thứ bạn cần biết về cổ phiếu và cách bạn có thể bắt đầu đầu tư.

Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là tài sản đại diện cho quyền sở hữu trong một công ty.

Các công ty phát hành cổ phiếu như một cách để các nhà đầu tư sở hữu vốn cổ phần trong công ty của họ. Đổi lại, các công ty này huy động thêm vốn từ việc bán cổ phần để vận hành các dự án trọng điểm hoặc mở rộng kinh doanh.

Khi giá trị của công ty tăng lên, thì giá trị cổ phiếu của cổ đông cũng vậy, mang lại cho nhà đầu tư cơ hội sinh lời khi danh mục đầu tư của họ tăng lên. Nhưng không phải lúc nào nó cũng tăng liên tục. Bạn có thể phải đối mặt với nhiều thăng trầm khi đầu tư vào thị trường chứng khoán.

Kevin Mahn, chủ tịch kiêm giám đốc đầu tư của Hennion & Walsh Asset Management cho biết: "Chứng khoán Hoa Kỳ, được đại diện bởi chỉ số S&P 500, đã trả lại mức lợi nhuận trung bình hàng năm trong lịch sử khoảng 11,88% kể từ khi thành lập năm 1957 đến cuối năm 2021. Tuy nhiên, những lợi nhuận này không nhất quán và đi kèm với các mức độ rủi ro khác nhau phù hợp với các chu kỳ kinh tế và thị trường chứng khoán khác nhau".

Hiểu cách cổ phiếu hoạt động

Cổ phiếu được mua và bán trên các sàn giao dịch chứng khoán, nơi đóng vai trò trung gian giữa các nhà đầu tư và các công ty. Sở giao dịch chứng khoán tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch mà qua đó các nhà đầu tư có thể mua và bán cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa và các tài sản khác.

Tại Mỹ, hai sàn giao dịch chứng khoán lớn là Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE) và Sàn giao dịch điện tử của Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán quốc gia Hoa Kỳ, còn được gọi là NASDAQ.

Khi chọn nơi để đầu tư tiền của mình, các nhà đầu tư mua cổ phiếu của một công ty mà họ tin rằng có tiềm năng và đáng tin. Michael Wang, Giám đốc điều hành và người sáng lập tại Prometheus Alternative Investments cho biết: "Cổ phiếu cung cấp cho các nhà đầu tư một cách thay thế hiệu quả để hỗ trợ và hưởng lợi từ các tổ chức công mà họ tin tưởng. Đối với một số người, điều này có nghĩa là đầu tư vào cổ phiếu của các công ty phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của họ, chẳng hạn như nỗ lực mạnh mẽ về ESG (môi trường, xã hội và quản trị) hoặc một mục tiêu cụ thể mà công ty hợp tác".

Khi một công ty hoạt động tốt, các nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận dưới dạng cổ tức hoặc lợi tức vốn. Cổ tức là khoản thanh toán định kỳ mà công ty trả cho cổ đông khi thu được lợi nhuận. Lợi tức vốn là bất kỳ khoản lợi nhuận nào mà người sở hữu cổ phiếu kiếm được từ việc bán cổ phiếu của họ với giá cao hơn giá ban đầu họ mua.

Cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi khác nhau thế nào?

Không phải tất cả các cổ phiếu đều giống nhau. Chúng thường thuộc một trong hai loại, là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi. Chúng hoạt động tương tự, nhưng có một số khác biệt nhỏ:

Quyền biểu quyết: Cổ đông phổ thông có quyền biểu quyết về các vấn đề liên quan đến chính sách của công ty, quyết định của hội đồng quản trị, sáp nhập, mua lại và hơn thế nữa. Các cổ phiếu ưu đãi thường không được cấp các quyền trên.

Cổ tức: Cả hai loại cổ phiếu đều trả cổ tức, tuy nhiên cổ phiếu ưu đãi thường trả cổ tức cố định cho cổ đông, trong khi cổ phiếu phổ thông sẽ có biến động. Và, nếu công ty nộp đơn phá sản, các cổ phiếu ưu đãi được trả cổ tức cao hơn và được trả trước các cổ phiếu phổ thông.

Làm thế nào để mua cổ phiếu?

Cách dễ nhất để đầu tư vào cổ phiếu là thông qua tài khoản môi giới trực tuyến. Đây là tài khoản do các công ty đầu tư cung cấp mà bạn có thể bỏ tiền vào và sử dụng để mua tài sản và xây dựng danh mục đầu tư của mình.

Việc mở tài khoản sẽ yêu cầu bạn cung cấp một số thông tin cá nhân, chẳng hạn như: số An sinh xã hội, tên, địa chỉ, số điện thoại, số bằng lái xe và các thông tin nhận dạng khác. Cùng với đó, bạn có thể được yêu cầu trả lời một số câu hỏi về thu nhập, tình trạng việc làm, mục tiêu đầu tư và khả năng chấp nhận rủi ro.

Một số yếu tố chính cần xem xét khi chọn tài khoản môi giới

Phí: Mỗi tài khoản môi giới đều có danh mục phí. Bạn có thể bị tính phí nhận bảng sao kê tài khoản, xử lý giao dịch, duy trì tài khoản, phí không hoạt động... Vì vậy, trước khi đăng ký tài khoản, bạn nên dành thời gian xem xét các khoản phí này và so sánh với các tài khoản môi giới khác để xác định lựa chọn nào sẽ có lợi cho bạn nhất với chi phí thấp nhất.

Số tài khoản tối thiểu: Một số tài khoản nhất định được mở miễn phí và những tài khoản khác yêu cầu số tiền ký quỹ mở tối thiểu phải ở mức hàng nghìn. Cân nhắc số tiền bạn sẵn sàng đầu tư trước khi chọn tài khoản.

Phong cách đầu tư: Là một nhà đầu tư chủ động hay thụ động hơn có thể xác định công ty môi giới nào phù hợp với bạn. Một số công ty môi giới sẽ cung cấp dịch vụ trực tiếp hoặc qua điện thoại, với một nhà môi giới có thể xây dựng, đa dạng hóa và duy trì danh mục đầu tư cho bạn dựa trên mục tiêu đầu tư và khả năng chấp nhận rủi ro của bạn. 

Tuy nhiên, những dịch vụ được cá nhân hóa này có thể khiến bạn mất thêm phí. Nếu bạn đang muốn thực hiện một cách tiếp cận thuận tiện hơn, bạn có thể cân nhắc việc nhờ hệ thống tự động xây dựng và quản lý danh mục đầu tư của bạn. Điều này sẽ cho phép bạn toàn quyền quyết định và quản lý tài khoản của riêng bạn, do đó có thể có giá cả phải chăng hơn.

"Các nhà đầu tư nên xem xét nhiều yếu tố bao gồm nhưng không giới hạn ở lịch sử của công ty, kinh nghiệm của các cố vấn, công nghệ và báo cáo cơ sở hạ tầng, cam kết của công ty đối với dịch vụ khách hàng, các loại sản phẩm và giải pháp có sẵn", Mahn nói.

Sau khi đã mở và nạp tiền vào tài khoản của mình, bạn sẽ cần thực hiện một số nghiên cứu về các công ty mà bạn đang có ý định đầu tư.

Wang nói: "Điều quan trọng là phải xem xét các nguyên tắc cơ bản của một công ty, như tăng trưởng doanh thu và thu nhập, hồ sơ theo dõi và mức độ đáng tin cậy của đội ngũ quản lý, và đánh giá xem công ty có phải là một đối tượng mua hấp dẫn ở mức định giá hiện tại hay không".

Khi bạn đã quyết định nơi bạn muốn đầu tư, bạn sẽ thực hiện giao dịch. Điều này cho người môi giới của bạn biết bạn muốn đầu tư vào cái gì, số lượng cổ phiếu bạn muốn mua và ở mức giá nào. Một số lệnh được thực hiện ngay lập tức, những lệnh khác sẽ mất nhiều thời gian hơn tùy thuộc vào việc bạn có đang chờ cổ phiếu đạt đến một mức giá nhất định trước khi lệnh được thực hiện hay không.

Có những cách thay thế bạn có thể thực hiện để đầu tư vào cổ phiếu. Một cách là mua cổ phiếu trực tiếp từ một công ty, mà không cần sử dụng người môi giới, thông qua gói cổ phiếu trực tiếp (DSP). Điều này cắt giảm một số chi phí bạn có thể phải chịu khi nhờ vào một nhà môi giới, nhưng cách này yêu cầu bạn phải được công ty tuyển dụng hoặc đã sở hữu cổ phần trong công ty đó.

Có một số cách để đầu tư vào chứng khoán và bạn không cần phải tiết kiệm một số tiền nhất định trước khi có thể đưa tiền vào thị trường. Nhưng hiểu cách cổ phiếu hoạt động và các lựa chọn nơi đầu tư cho bạn là chìa khóa.

Mahn nói: "Cổ phiếu có thể được sử dụng để giúp đáp ứng mục tiêu tăng trưởng hoặc thậm chí thu nhập của một nhà đầu tư nhất định trong trường hợp cổ phiếu trả cổ tức. Tuy nhiên, đầu tư vào cổ phiếu đi kèm với những rủi ro riêng biệt cần được xem xét và hiểu rõ trước khi quyết định bất kỳ khoản đầu tư nào".

(Nguồn: Fortune)