Người Indonesia lo ngại giá cả tăng cao do lệnh cấm bán hàng trên mạng xã hội

Ngày 27/9, Bộ trưởng Thương mại Indonesia thông báo cấm giao dịch hàng hóa trên các nền tảng truyền thông xã hội.

Theo Bộ trưởng Thương mại Zulkifli Hasan, Indonesia sẽ cấm các công ty truyền thông xã hội cho phép thanh toán ngay trên nền tảng của họ. Động thái đồng nghĩa nền tảng sẽ chỉ có thể quảng cáo sản phẩm chứ không thể thực hiện các giao dịch trực tiếp.

Trong hai tháng qua, công nhân Subairi đã dựa vào TikTok Shop để mua những thứ cần thiết hàng ngày của mình. Từ sữa bột cho trẻ em đến dầu ăn, ông đều tích trữ những mặt hàng này vào mỗi ngày lĩnh lương.

Nhưng với thông báo rằng chính phủ Indonesia đã cấm bán hàng trực tiếp trên các nền tảng truyền thông xã hội, ông Subairi lo lắng về việc mất đi một lựa chọn mua sắm thay thế rẻ hơn.

"Nếu TikTok Shop bị cấm, tôi sẽ khó tìm được những món đồ rẻ như (những món được bán ở đó)", ông cho biết.

"Trên các nền tảng thương mại điện tử khác, phí dịch vụ gần 10.000 rupiah (0,64 USD) nhưng trên TikTok Shop thì hoàn toàn miễn phí, không kèm điều kiện".

Ông Subairi nói thêm rằng các chương trình khuyến mại chớp nhoáng và khuyến mãi chờ ngày lĩnh lương, thường được đưa ra vào cuối tháng khi người lao động nhận lương, trên TikTok Shop khiến giá rẻ hơn nhiều. Ông đã so sánh giá hàng hóa trên nhiều nền tảng thương mại điện tử khác nhau và nhận thấy giá hàng hóa được bán trên TikTok Shop là rẻ nhất.

"Hôm qua tôi mua sữa bột cho con. Ở những nơi khác, giá rẻ nhất là 320.000 rupiah nhưng trên TikTok, với nhiều mức giảm giá khác nhau, tôi có thể nhận được (công thức) khoảng 300.000 rupiah", ông bố hai con cho biết.

Trong khi đó, Nadya Aulia Arma, người mua TikTok Shop nói rằng mặc dù không đồng ý với quy định mới nhưng cô ấy sẽ chấp nhận sự phát triển và chuyển sang sử dụng các nền tảng thương mại điện tử khác.

"Tôi thực lòng không đồng ý, vì tôi sẽ mất chỗ mua đồ giá rẻ. Nhưng nếu vì lợi ích của người dân Indonesia thì không sao cả. Tôi sẽ quay lại mua sắm trên eBay", cô nói.

Lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức

Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Thương mại Zulkifli Hasan thông báo quy định thương mại này đã có hiệu lực từ ngày 26/9, đồng thời cho biết các nền tảng thương mại xã hội sẽ có một tuần chuẩn bị để tuân thủ quy định mới, theo đó không được phép thực hiện các giao dịch trực tiếp và chỉ được quảng bá các sản phẩm.

Theo Quy định sửa đổi của Bộ Thương mại, giao dịch nhập khẩu tối thiểu 100 USD cũng sẽ được áp dụng đối với hàng hóa mua từ nước ngoài.

Trong khi lệnh cấm khiến người mua thất vọng thì một số người bán hàng tại các cửa hàng truyền thống ở Indonesia lại ăn mừng động thái này.

Trước khi có quy định mới nói trên, luật pháp của Indonesia chưa quản lý hoạt động giao dịch trực tiếp thông qua các nền tảng truyền thông xã hội như TikTok, Facebook hay Instagram.

Quy định mới này lại là một trở ngại khác đối với TikTok, vốn đã phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ ở Mỹ và các quốc gia khác trong những tháng gần đây liên quan đến vấn đề bảo mật dữ liệu người dùng.

Người bán hàng dệt may Iyal Suryadi cho biết, việc bán hàng trực tuyến đã làm giảm thu nhập của ông.

"Ở chợ địa phương nơi chúng tôi bán hàng, đôi khi chúng tôi chỉ bán được một hoặc hai mảnh vải trong một tuần… Nếu cứ tiếp tục như vậy thì thậm chí đừng nghĩ đến việc phát triển (kinh doanh) chỉ cần có thể sống sót là tốt rồi", ông nói.

Ông nói thêm rằng giá của các mặt hàng được bán trên TikTok Shop "không có ý nghĩa gì".

"Họ bán hàng theo giá xuất xưởng trực tiếp cho người tiêu dùng chứ không phải cho nhà phân phối hay đại lý. Đúng là chúng ta đã bước vào thị trường tự do nhưng đừng đi quá xa.

"Chính phủ phải hành động nếu không muốn nền kinh tế đất nước bị phá hủy. Lý do là tiền ở đất nước này xoay quanh những người nhỏ bé như chúng tôi chứ không phải người giàu", ông Suryadi, chủ một cửa hàng tại Pasar Cipeundeuy nằm ở Subang, Tây Java, cho biết.

Tương tự, ông Raden, một người bán hàng tại chợ Tanah Abang ở Jakarta, cũng đồng ý rằng TikTok Shop đã làm ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của ông do giá rẻ được đưa ra trên nền tảng mạng xã hội.

Tuy nhiên, ông nói rằng ông không đồng ý với lệnh cấm mới và đề nghị hạn chế việc bán các mặt hàng qua mạng xã hội.

"Điều này là bởi vì ở đây có những người buôn bán cũng bán hàng thông qua TikTok. Họ buộc phải bán hàng trên TikTok vì thị trường thực tế đang bắt đầu bị người mua bỏ rơi", ông Raden, người chỉ tên cho biết.

"Theo tôi, không nên cấm cửa hàng TikTok mà nên hạn chế. Thay vào đó, nên dừng sản phẩm nước ngoài và bán sản phẩm trong nước".

Đáp lại lệnh cấm, TikTok Indonesia cho biết họ sẽ tuân thủ luật pháp và quy định của nước này.

"Tuy nhiên, chúng tôi cũng hy vọng rằng chính phủ sẽ xem xét ảnh hưởng (của lệnh cấm) đối với sinh kế của sáu triệu người bán hàng địa phương và khoảng bảy triệu chi nhánh của người sáng tạo sử dụng TikTok Shop", một phát ngôn viên của TikTok Indonesia được Tempo dẫn lời hôm thứ Ba. .

Nền tảng này thuộc sở hữu của ByteDance của Trung Quốc, cho biết họ đã nhận được khiếu nại từ người bán địa phương và yêu cầu chính quyền đưa ra sự chắc chắn về quy định mới ban hành.

Theo Tempo, TikTok nói rằng thương mại xã hội nổi lên như một giải pháp cho các vấn đề mà các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) gặp phải, đồng thời họ tin rằng TikTok Shop được thành lập để hỗ trợ người bán hàng địa phương cộng tác với những người sáng tạo địa phương nhằm thúc đẩy lưu lượng truy cập cho các cửa hàng trực tuyến của họ.

TikTok đã vấp phải những cáo buộc rằng dịch vụ TikTok Shop của họ đang thực hiện định giá cắt cổ bằng cách bán hàng nhập khẩu với giá thấp hơn đáng kể, do đó dẫn đến tổn thất lớn về lợi nhuận cho các MSME đang phải vật lộn để cạnh tranh với mức giá đó.

Indonesia tìm cách bảo vệ doanh nghiệp địa phương

Ông Dedi Dinarto, nhà phân tích hàng đầu về Indonesia tại công ty tư vấn chính sách công Global Counsel, nói rằng Indonesia là quốc gia Đông Nam Á đầu tiên thực hiện các quy định cấm các công ty truyền thông xã hội đồng thời hoạt động như nền tảng thương mại điện tử.

"TikTok dự kiến sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất vì TikTok Shop hiện cho phép người mua Indonesia mua hàng trực tiếp trong ứng dụng, trong khi các nền tảng như Facebook, Instagram và WhatsApp thiếu các tính năng giao dịch tích hợp", ông nói.

Tuy nhiên, ông lưu ý rằng các nhà cung cấp nhỏ được hưởng lợi từ TikTok Shop vẫn có thể sử dụng bất kỳ nền tảng truyền thông xã hội nào để quảng cáo sản phẩm của họ, mặc dù giờ đây các giao dịch sẽ cần được sắp xếp riêng biệt giữa người mua và người bán.

"Tham gia vào các giao dịch bên ngoài ứng dụng có thể được coi là rủi ro và điều này sẽ khiến các nền tảng thương mại điện tử lâu đời như Shopee, Lazada và Tokopedia trở thành những lựa chọn đáng tin cậy hơn cho việc mua hàng trực tuyến", ông Dinarto cho biết.

Trong khi đó, nhà kinh tế Bhima Yudhistira có trụ sở tại Jakarta từ Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Luật (CELIOS) cho biết việc cấm thương mại xã hội chỉ là một phần để giúp đỡ các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ông Yudhistira cho biết: "Chính phủ cũng cần giám sát hoạt động nhập khẩu bất hợp pháp thông qua hành khách đi máy bay, chẳng hạn như thông qua dịch vụ có tên Jastip và cũng cần hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ bằng cách hạ lãi suất cho vay, tăng sức mua trong nước và hấp thụ mua sắm của chính phủ đối với các sản phẩm của doanh nghiệp vừa và nhỏ".

Jastip cho phép người mua mua các mặt hàng có sẵn ở nước ngoài bằng cách ký hợp đồng với dịch vụ của khách du lịch, những người có thể mua và giao hàng trong chuyến đi của họ.

Vào ngày 15/6, TikTok tuyên bố sẽ đầu tư hàng tỷ USD vào Đông Nam Á trong vài năm tới.

Người phát ngôn của TikTok cho biết, 12,2 triệu USD sẽ nhằm mục đích giúp hơn 120.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyển đổi trực tuyến.

"Điều này sẽ bao gồm các khoản trợ cấp tiền mặt, đào tạo kỹ năng kỹ thuật số và tín dụng quảng cáo cho SMB, bao gồm cả các doanh nghiệp siêu nhỏ, ở khu vực nông thôn và ngoại ô, đồng thời diễn ra khi nền tảng này tiếp tục phát triển thành một nền tảng có giá trị cho các doanh nghiệp và người sáng tạo", công ty cho biết.

Bình luận về điều này, ông Yudhistira cho rằng các cam kết đầu tư của Tiktok chưa đủ rõ ràng.

"Trợ cấp tiền mặt cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ có phải là một phần chiết khấu mà nền tảng này cung cấp cho các nhà sản xuất lớn bán trực tiếp cho người tiêu dùng không?

"Tôi nghĩ cam kết đầu tư sẽ là một phần khả năng thương lượng của TikTok để đảm bảo rằng chính phủ không cấm Tiktok Shop. Tuy nhiên, có vẻ như cách tiếp cận Tiktok không hoạt động tốt", ông nói.

Chỉ ra những thách thức có thể gặp phải khi thực hiện lệnh cấm, Tiến sĩ Siwage Dharma Negara, thành viên cấp cao tại ISEAS - Viện Yusof Ishak, cho biết: "(Việc thực thi lệnh cấm) đòi hỏi sự phối hợp tốt với các cơ quan thực thi và việc phối hợp luôn là thách thức tại Indonesia.

"Tuy nhiên, mọi người đã quen với hoạt động thương mại trên mạng xã hội, đặc biệt kể từ sau đại dịch COVID-19 và việc đi ngược lại xu hướng sẽ không hề dễ dàng".

Ông nói thêm rằng chính phủ phải xem xét quan điểm của tất cả các bên liên quan về quy định phù hợp đối với thương mại điện tử ở Indonesia.

Tiến sĩ Siwage nhận xét: "Các quy định rất quan trọng để mang lại sự chắc chắn về mặt pháp lý cho hoạt động kinh doanh nhưng đồng thời không thể quá cứng nhắc và hạn chế sự đổi mới trong ứng dụng công nghệ số".

Theo giám đốc điều hành TikTok, Shou Zi Chew, TikTok có 8.000 nhân viên ở Đông Nam Á và hai triệu nhà cung cấp nhỏ bán sản phẩm của họ trên nền tảng của họ ở Indonesia, nền kinh tế lớn nhất khu vực.

Theo dữ liệu từ công ty tư vấn Momentum Works, giao dịch thương mại điện tử trên toàn khu vực đạt gần 100 tỷ USD vào năm ngoái, trong đó Indonesia chiếm 52 tỷ USD.

(Nguồn: CNA)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin