Máy bay không người lái đã thay đổi cục diện cuộc chiến Nga - Ukraina như thế nào?

Mỹ đang có kế hoạch cung cấp cho Ukraina máy bay không người lái “Thần phong” như một phần của gói vũ khí trị giá 800 tỷ USD (609 tỷ bảng Anh) để giúp đẩy lùi cuộc tấn công đang bị đình trệ của Nga.

Lô hàng bao gồm 100 máy bay không người lái, mà các quan chức Mỹ nói với euronews là "Switchblade" - máy bay không người lái "tự sát" nhỏ sẽ phát nổ khi va chạm với một mục tiêu.

Sky News cho biết: “Cảnh quay bằng máy bay không người lái về việc phá hủy các phương tiện bọc thép của Nga” đã nhanh chóng “trở thành một công cụ chủ chốt cho cuộc chiến tranh thông tin của Ukraina và thu hút sự chú ý trên mạng xã hội”. Vậy máy bay không người lái đã hỗ trợ như thế nào cho Ukraina?

'Mối đe dọa tàng hình'

Sky News cho biết, bất chấp ba tuần gần như liên tục bị quân đội Nga bắn phá, “các lực lượng Ukraina đã bảo vệ các thành phố của đất nước này bằng cách sử dụng máy bay không người lái giá rẻ với hiệu quả gây chết người”, “gây ngạc nhiên cho các chuyên gia quân sự phương Tây”.

Các máy bay không người lái hiện đang được quân đội Ukraina sử dụng là máy bay TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, đã “thực hiện các cuộc tấn công hiệu quả ngoài mong đợi”.

Chúng có giá dưới 2 triệu USD (1,5 triệu bảng Anh) mỗi chiếc và bay ở tầm thấp, cho phép các lực lượng Ukraina tấn công các mục tiêu của Nga.

"Mặc dù các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ từ chối tiết lộ chi tiết về việc bán máy bay không người lái cho Ukraina", đài truyền hình Sky News nói thêm, ước tính độc lập của các nhà nghiên cứu tình báo cho thấy số lượng TB2 ở Ukraina là từ 20 đến 50.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace đã ca ngợi việc Ukraina sử dụng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, nói với Hạ viện rằng các máy bay TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ “cực kỳ quan trọng để làm chậm hoặc chặn bước tiến của Nga”.

Theo The Times, một "đơn vị máy bay không người lái tinh nhuệ của Ukraina" đã tấn công thành công hàng chục "mục tiêu ưu tiên" bằng cách "tấn công các lực lượng Nga khi họ đang ngủ".

Aerorozvidka, “một đơn vị trinh sát đường không chuyên dụng trong quân đội”, đã loại bỏ “xe tăng, xe tải chỉ huy và xe chở thiết bị điện tử của Nga kể từ khi cuộc tấn công bắt đầu”.

Tờ báo viết tiếp: “Các lực lượng Nga sẽ tĩnh lặng khi màn đêm buông xuống, “với nỗi sợ bị Ukraina pháo kích, buộc họ phải giấu xe tăng của mình trong các ngôi làng giữa các ngôi nhà, vì biết rằng pháo binh thông thường không thể liều lĩnh bắn trúng dân thường”.

Tờ báo cho biết thêm, “những đoàn xe bất động” đó đã trở thành “mục tiêu chính của Aerorozvidka, đơn vị có 50 phi công lái máy bay chuyên nghiệp”.

“Trong đêm, không thể nhìn thấy máy bay không người lái của chúng tôi”, một người lính Aerorozvidka nói. “Chúng tôi tìm kiếm những chiếc xe tải có giá trị nhất trong đoàn và tấn công chính xác với thiệt hại rất thấp. Ngay cả trong các ngôi làng cũng có thể, vì chúng tôi có thể đến gần hơn vào ban đêm”.

Justin Bronk, một nhà nghiên cứu tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI), cho biết cho đến nay Nga đã “có thể ngăn chặn các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraina”.

Viết trên tờ The Spectator, Bronk giải thích rằng "rất có thể mối đe dọa âm thầm và không thể nhìn thấy có tác động tâm lý quá lớn đến tinh thần và chiến thuật của quân đội Nga".

Ông nói thêm: “Tính hiệu quả cho đến nay của TB-2 nói lên kỹ năng của các nhà khai thác Ukraina cũng như sự thất bại trong hoạt động của các lực lượng Nga”.

Làn sóng thứ hai từ Mỹ

Các máy bay không người lái do Mỹ chuyển giao được gọi là "máy bay không người lái kamikaze" vì "chúng có thể bay thẳng vào mục tiêu, sau đó nó phát nổ", The Independent cho biết.

Cái tên này liên quan đến “chiến thuật được các phi công Nhật Bản sử dụng trong Thế chiến thứ II với việc chất đầy chất nổ lên máy bay và lao thẳng vào tàu chiến của đối thủ.

Bài báo cho biết thêm: “Có hai loại máy bay không người lái Switchblade, dòng 300 và 600. "Khẩu 300 được thiết kế để chống lại lính bộ binh, trong khi khẩu 600 được thiết kế để chống lại xe tăng và xe bọc thép". Nhưng không rõ loại nào - hoặc nếu cả hai - đang được gửi đi".

Các máy bay không người lái “đủ nhỏ để nhét trong ba lô, bay với tốc độ khoảng 100 km/h và mang theo máy ảnh, hệ thống hướng dẫn và chất nổ để bổ nhào ném bom vào mục tiêu của nó”, euronews đưa tin.

Họ “cũng có thể rút lui hoặc hủy bỏ một nhiệm vụ bất kỳ lúc nào, và sau đó chuyển đến mục tiêu khác tùy thuộc vào những gì người điều hành ra lệnh”.

Điều này có thể rất quan trọng trong những tuần tới, Jack Watling, một thành viên nghiên cứu về chiến tranh trên bộ tại RUSI, nói với Sky News rằng khi lực lượng Nga trở nên có tổ chức hơn, cơ hội triển khai máy bay không người lái đang "giảm dần".

Ông nói thêm: “Những gì chúng ta đang thấy là người Ukraina đang phải cẩn thận khi thực hiện chúng".

Mối quan tâm cũng gia tăng sau khi một "máy bay không người lái tự sát" của Nga có "khả năng xác định mục tiêu bằng trí thông minh nhân tạo" được "phát hiện trong các hình ảnh về cuộc tấn công đang diễn ra vào Ukraina", Wired đưa tin.

Tạp chí cho biết: “Bản thân máy bay không người lái có thể làm thay đổi rất ít tiến trình của cuộc chiến ở Ukraina, vì không có bằng chứng nào cho thấy Nga đang sử dụng chúng rộng rãi cho đến nay”, tạp chí cho biết.

Nhưng nó “đã làm dấy lên lo ngại về tiềm năng AI có vai trò lớn hơn trong việc đưa ra các quyết định gây chết người”.

Từ 'kamikaze' trong tiếng Nhật được liên kết với một đơn vị tấn công đặc biệt của Nhật Bản trong Thế chiến II. Các phi công quân sự là một phần của đơn vị sẽ đâm máy bay chiến đấu của họ và bỏ mạng trong nhiệm vụ cảm tử.

Bất kỳ việc sử dụng từ kamikaze nào kể từ Thế chiến II đều có liên quan đến các nhiệm vụ tự sát tương tự. Trong bối cảnh của một máy bay không người lái, nó giống một quả bom robot bay gần mục tiêu được chỉ định cho đến khi đúng thời điểm.

Trong chiến tranh hiện đại, máy bay không người lái kamikaze còn được gọi là bom đạn hay máy bay không người lái tự sát. Có thể coi đây là sự pha trộn giữa tên lửa hành trình dẫn đường và Phương tiện bay không người lái (UAV).

Máy bay không người lái kamikaze là gì

(Nguồn: The Week)