Hạ viện Mỹ điều tra luận tội Donald Trump vì cáo buộc lạm quyền

Theo đài CNBC, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi hôm 24/9 tuyên bố tiến hành cuộc điều tra luận tội chính thức đối với Tổng thống Donald Trump, sau áp lực gia tăng từ các thành viên đảng Dân chủ. Tuyên bố đẩy nước Mỹ, vốn đã bị chia rẽ sâu sắc, vào cuộc xung đột năm bầu cử giữa quốc hội và tổng thống.

Tuyên bố của bà Pelosi được đưa ra sau khi Tổng thống Trump bị cáo buộc gây áp lực đòi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky điều tra cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và con trai ông Biden, qua đó tạo lợi thế cho nhà lãnh đạo này trong cuộc đua tái tranh cử tổng thống Mỹ năm 2020, nơi ông Biden được coi là ứng cử viên sáng giá nhất bên phía đảng Dân chủ.

Bà Pelosi phát biểu tại Nhà Trắng hôm 24/9. Ảnh: Bloomberg.

Sau nhiều tháng chịu áp lực từ một bộ phận đáng kể các thành viên Dân chủ tham dự những cuộc họp kín bàn về việc "bật đèn xanh" cho thủ tục luận tội, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi cuối cùng đã quyết định hành động vào tối 24/9, sau khi có tới hơn 30 nghị sĩ Dân chủ đồng loạt kêu gọi mở một cuộc điều tra luận tội tổng thống.

Bà Pelosi nói những hành động như vậy là "sự phản bội lời tuyên thệ nhậm chức". "Tổng thống phải chịu trách nhiệm. Không ai được đứng trên luật pháp", Chủ tịch Hạ viện nói trong tuyên bố hôm 24/9.

Bà Pelosi nói rằng 6 Ủy ban Hạ viện vốn đang điều tra các hành vi bị cáo buộc là phạm tội của Tổng thống Trump sẽ tiếp tục công việc này. Dựa trên những phát hiện của họ, Ủy ban Tư pháp Hạ viện có thể soạn thảo và phê chuẩn dự thảo luận tội chống lại Tổng thống Trump.

Dự thảo này sau đó sẽ được đưa ra Hạ viện bỏ phiếu. Nếu dự thảo được thông qua ở Hạ viện với số phiếu trên 50%, Thượng viện Mỹ sẽ tổ chức một phiên tòa luận tội. Khi đó, cần có 2/3 thượng nghị sĩ ủng hộ thì Quốc hội mới có thể kết án và bãi nhiệm tổng thống.

Vì thế, nỗ lực buộc Tổng thống Trump phải rời Nhà Trắng trước thời hạn kết thúc nhiệm kỳ sẽ đòi hỏi sự ủng hộ của toàn bộ Thượng nghị sĩ Dân chủ và khoảng 20 Thượng nghị sĩ Cộng hòa đồng ý phản bội đảng. Đây là một rào cản rất lớn vì đảng Cộng hòa đang nắm quyền kiểm soát Thượng viện và cũng không có nhiều Thượng nghị sĩ Cộng hòa tán thành viện luận tội ông Trump.

Trump bác bỏ tố cáo từ phe Dân Chủ

Tổng thống Trump đã gọi việc phe Dân chủ điều tra vấn đề này là một "cuộc săn phù thủy" nhưng thừa nhận có thảo luận về ông Biden và "sự tham nhũng" trong một cuộc điện đàm với ông Zelensky vào ngày 25/7.

"Chúng tôi đã có một cuộc trò chuyện rất tuyệt", ông Trump nói hôm 22/9. "Phần lớn đó là thực tế rằng chúng tôi không muốn những người như Phó tổng thống Joe Biden và con trai ông ta mang đến thêm tham nhũng cho Ukraine".

Ông Biden đã ra tuyên bố hôm 24/9, nói nếu ông Trump tiếp tục ngăn cản Hạ viện điều tra, quốc hội sẽ "không còn lựa chọn nào khác là khởi động việc luận tội".

Trong ngày 24/9, Tổng thống Trump nói rằng ông đã cho phép công bố nguyên văn biên bản về cuộc điện đàm giữa ông với tổng thống Ukraine.

"Tôi đang ở Liên Hợp Quốc, đại diện cho đất nước chúng ta, nhưng đã cho phép công bố bản đầy đủ không chỉnh sửa về nội dung cuộc trò chuyện với Tổng thống Zelensky của Ukraine", Tổng thống nói trên Twitter. 

"Bạn sẽ thấy đó là một cuộc gọi hoàn toàn thân thiện và hợp lý. Không có áp lực nào, và không như Joe Biden và con trai ông ấy, không có đổi chát gì cả! Việc này (cuộc điều tra) hoàn toàn là sự tiếp diễn của cuộc săn phù thủy lớn nhất và nguy hiểm nhất mọi thời đại".

Tổng thống Donald Trump tại cuộc họp Hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 24/9. Ảnh: CNBC.

Tổng thống sau đó thông báo Ngoại trưởng Mike Pompeo đã nhận được sự cho phép từ chính phủ Ukraine để công bố nội dung cuộc trò chuyện.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng cuộc trò chuyện của ông với tổng thống Mỹ là "riêng tư và được bảo mật", theo CNN. Khi được hỏi ông có muốn bản rã băng cuộc nói chuyện được công bố hay không, Zelensky nói rằng "chúng tôi sẽ xem xét".

Hai quan chức Nhà Trắng nói rằng biên bản về cuộc gọi sẽ gây thất vọng và đừng chờ đợi điều gì "bùng nổ".

Một nguồn tin nói với Politico rằng bên cạnh biên bản ghi lại cuộc trò chuyện, Nhà Trắng cũng chuẩn bị công bố lá thư tố cáo giấu tên cùng với kết quả điều tra sau lá thư tố cáo này. 

Trong khi đó, một nguồn tin nói với CNN rằng lá thư đang được xem lại và trải qua quá trình giải mật, có thể sẽ được công bố vài giờ sau bản rã băng cuộc gọi.

Theo CNN, lá thư tố cáo này xuất phát từ quan ngại đối với các cuộc trò chuyện giữa tổng thống và các lãnh đạo nước ngoài. Đầu ngày 24/9, Thượng viện Mỹ đã đồng thuận tuyệt đối trong việc yêu cầu chính quyền công bố lá thư tố cáo này ra trước Ủy ban Tình báo Thượng viện.

Theo Axios, nghị quyết này không có tính ràng buộc, nhưng là một màn trình diễn hiếm hoi về sự đồng thuận giữa hai đảng. Hạ viện sẽ bỏ phiếu với nội dung tương tự vào ngày 25/9.

Cho đến cuối tuần trước, Nhà Trắng và Bộ Tư pháp vẫn khuyến cáo Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia không giao nộp lá thư cho Quốc hội.